Eğitim Yönetiminde Mizah Tarzı ve İş Doyumu İlişkisi

Yıl 2018, Gençlik Araştırmaları Özel Sayısı, 521 - 546, 27.03.2018

Nedim Teker Mustafa Çelikten , Fatma Halavuk

https://doi.org/10.26466/opus.392902

Öz

Bu çalışmanın amacı
eğitim yöneticilerinin ait oldukları mizah tarzları ile (kendini geliştirici
mizah, katılımcı mizah, kendini yıkıcı mizah ve saldırgan mizah) iş doyumları
arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bilim
insanları tarafından yapılan araştırmalarda,mizahın birbirinden farklı ama
birbirini tamamlayan pek çok tanımı yapılmıştır.Genel olarak mizahın ne
olduğuna dair çalışmalar yapanlar, 
gülmenin sanatlı şeklinin mizah olduğu sonucuna varmışlardır. Tamamen
insan merkezli olan mizah sanatı, doğal olarak insanların ilgisini çekmiş ve
araştırmalara konu olmuştur.Bu alanda eser verenler,en eski çağlardan
başlayarak mizah kavramıyla ilgilenmiş; bu kavrama gerçekçi, metafizik, edebî,
ruhbilimsel veya mantıksal açılardan bakarak farklı tanımlamalar yapmaya
çalışmışlardır.İş doyumu ise çalışanın işine karşı olan memnuniyet duygusudur.
Başka bir deyişle çalışanların işlerinden duydukları hoşnutluk veya
hoşnutsuzluktur. İş doyumu, iş görenlerin bedensel ve zihinsel sağlıklarının
yanında aynı zamanda işlerine ve çalıştıkları kuruma karşı geliştirdikleri
duyguların ortak bir belirtisidir. Bir iş yerindeki koşulların bozuk olduğunun
en önemli göstergesi iş doyumunun düşük olmasıdır.Çalışanların bütün
ihtiyaçları giderildiğinde bireyin kendini gerçekleştirme ihtiyacı ortaya çıkar
ki bu da ihtiyaçlar hiyerarşisinin en son basamağıdır. Çalışanın kendi
kendisine yeterli olup potansiyelinin farkında olması onu başarılı ve
yaratıcı   kılacaktır. Bu da çalışanın
kendini gerçekleştirmesini sağlayıp tam bir iş tatminini de beraberinde
getirecektir.İş doyumu ve örgütsel bağlılığı belirlemek amacıyla yapılan
çalışmalar da yöneticiler arasında ki en yüksek iş doyumu 60 yaşından yüksek
olan yöneticilerde, en düşük iş doyumu ise 30 yaşından küçük olan yöneticilerde
,erkek yöneticilerin kadın yöneticilere oranla iş doyumlarının daha yüksek
olduğu belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mizah, İş doyumu, Eğitim Yöneticisi

Humor Style and Job Satisfaction in Educational Administration

Öz

The purpose of this
study is to examine the relationship between the humor styles of the intended
training managers (self-promoting humor, participative humor, self-destructive
humor and aggressive humor) and job satisfaction. In researches done  by the scientists, many different but
complementary definitions of humor have been made. In general, those who have
studied what humor is, have come to the conclusion that the art of smile is
humorous. The art of humor, which is completely human-centered, naturally
attracted people's attention and became a subject of research. Starting from
the earliest times, those who gave work in this field were interested in the
concept of humor; they have tried to make different definitions by looking at
from realistic, metaphysical, literary, psychological, or logical aspects. Job
satisfaction is the feeling of satisfaction with the employee's job. In other
words, it is the satisfaction or dissatisfaction of the emplyoees. Job
satisfaction is a common manifestation of the feelings that besides the
physical and mental health of workers it is at the same time the feelings they
have developed against the institution they work with. The most important
indicator of the improper conditions of a work place is that the job
satisfaction is low. When all the needs of the employees are eliminated, the
need for self-fulfillment of the individual arises, which is the last step in
the hierarchy of needs. The employee's self-sufficiency and awareness of the
potential will make him successful and creative. This will enable the employee
to realize himself / herself and bring a complete job satisfaction. The studies
conducted in order to determine the job satisfaction and the organizational
commitment indicated that the highest job satisfaction among managers is in
managers who are over 60 years old and the lowest job satisfaction is in
managers who are less than 30 years old, the job satisfaction of male managers
is higher than female managers. 

Anahtar Kelimeler

Humour, Job satisfaction, Education Manager

Kaynakça

• Akıncı, Z. (2002). Turizm sektöründe işgören iş tatminini etkileyen fak-törler: beş yıldızlı konaklama işletmelerinde bir uygulama. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 4, 1-25.
• Akün, D. (1997). 9-11 Yaş çocuklarında mizah duygusunun gelişimi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin mizah tarzları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1, 1-8.
• Aydın, A. (2005). Hemşirelik ve mizah. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 1-5.
• Aydın, A. (2008). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi.
• Balcıoğlu, S.,Öngören, F. (1973). 50 yılın Türk mizah ve karikatürü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Chen, G. ve Martin, R. A. (2007). A comparison of humor styles, coping humor, and mental health between chinese and canadian university students. International Journal of Humor Research, 20(3), 215-234. Davis, K. (1998). İşletmelerde insan davranışı, (Çev. Kemal T), İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını.
• Durmuş, Y. (2000). The Relationship between sense of humor and coping strategies. Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Freud, S. (1998). Espriler ve bilinçdışı ile ilişkileri. (Çev. Dr. E. Kapkın), 3. Basım, İstanbul: Payel Yayınevi.
• Graham, Michael W., Messner ve Philip E. (1998). Principals And Job Satisfaction. International Journal of Educational Managemet, 12(5), 196 – 202.
• Güler, Ç. Güler, B. U. (2010). Mizah gülme ve gülme bilimi. Ankara: Yazıt Yayıncılık.
• İlhan, T. (2005). Öznel iyi oluşa dayalı mizah tarzları modeli. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kara, H. (2014). Yöneticilerin mizah tarzlarının uygulamadaki durumunun kuramsal ve uygulamalı olarak açıklanması. Tarih Okulu Dergisi, 7(XVII), 701-704.
• Keith-Spiegel, P. (1972). Early conceptions of humor: Varieties and issues. In The psychology of humor: Theoretical perspectives and empiri-cal issues (pp. 4–39). https://doi.org/https://doi.org/10.1016/B978-0-12-288950-9.50007-9.
• Klein, A. (1999). Mizahın iyileştici gücü. (çev.Sibel Karayusuf), İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Koestler,A. (1997). Mizah yaratma eylemi. (Çev. Sevinç Kabakçıoğlu-Özcan Kabakçıoğlu), İstanbul: İris Yayınları.
• Kolçak, M. (2012). Meslek etiği. Ankara: Murathan Yayınevi.
• Küçükbayındır, Z. (2003). The effect of humour training on job satisfaction and organisational climate. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Mahmutoğlu, A. (2002). Millî Eğitim bakanlığı merkez örgütünde iş doyu-mu ve örgütsel bağlılık. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Martin, R. A., Kuiper, N. A., Olinger, J. L. ve Dance, K. A. (1993). Hu-mor, coping with stress, self concept, psychological well-being. International Journal of Humor Research, IV, 89-104.
• Martin, R. A., Puhlik-Doris, P. Larsen, G., Gray, J. ve Weir, K. (2003). Individual differences of uses of humor and their relation to psychological well-being: Development of the humor styles questionnaire. Journal of Research inPersonality, 37(1), 48–75.
• Morreall, J. (1997). Gülmeyi ciddiye almak, (Çev. Kubilay AYSEVENER, Şenay SOYER), İstanbul: İris Yayınları.
• Mosak, H. (1987). Ha Ha an A Ha: The role of humor in psychoteraphy, Müncie: Accelerated Development Inc,. Özünlü, Ü. (1999). Gülmecenin dilleri. Ankara: Doruk Yayınevi.
• Paulos, J. A. (2003). Matematik ve mizah (T. Doğan, Çev.). İstanbul: Doruk.
• Moran, B. (1994).Edebiyat kuramları ve eleştiri. İstanbul: Cem Yay.
• Sönmezer, M.G. (2007). Millî eğitim bakanlığı’nda çalışan öğretmenler ile milli eğitim bakanlığı’ndan emeklilik veya istifa nedeniyle özel eğitim kurumlarında çalışanların iş tatmin düzeylerinin karşılaştırmalı analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sümer, M. (2008). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin stresle başa çıkma stilleri ve bazı değişkenlere göre mizah tarzlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Topuz, S. (1995). The Relationships among popularity, sense of humor and academik achievement. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tozar, Z. (2001), .Niye gülüyoruz?., Bilim ve Teknik Dergisi, Kasım 2001
• Türk, S. (2007).Örgüt kültürü ve iş tatmini. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Vural, A. (2004), Mizah ve gülmenin insan yaşamındaki yeri ve önemi. Yük-sek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Watson, L. M. (2009). Leadership’s influence on job satisfaction. Radiologic Technology, 80(4), 297–308.
• Yerlikaya, E, (2009). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları ile algılanan stres kaygı ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Yerlikaya, E. E. (2003). Mizah tarzları ölçeğinin uyarlama çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
• Yılmaz, K. (2011). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 31-44.
• Yılmaz, K.(2011). Humor styles of school administrators and variables that predict humor. Yayımlanmamış Araştırma Raporu, Kütahya, Türkiye.
• Yücebaş, H. (2004). Türk mizahçıları, nüktedanlar ve şairler. İstanbul: Leyla İle Mecnun Yay.