Ergenlerin Sosyal Duygusal Öğrenme Becerilerinin Sosyal İlişki Unsurları ve Umut Düzeyi İle İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 16, 319 - 348, 30.12.2018

Kerim Candan Ali Fuat Yalçın

https://doi.org/10.26466/opus.468698

Cited By: 8

Öz

Bu
araştırmada, ergenlerin Sosyal Duygusal Öğrenme Becerilerinin (SDÖB), Sosyal
Ilişki Unsurları ve Umut Düzeyi ile ilişkisi incelenmiştir. Araştırmanın
katılımcılarını 257 kız, 302 erkek olmak üzere 559 ortaokul 6, 7 ve 8. Sınıf
öğrencileri oluşturmuştur.  Araştırmada,
Kabakçı’nın (2006) geliştirdiği Sosyal Duygusal Öğrenme Becerileri Ölçeği
(SDÖBÖ), Sosyal Ilişki Unsurlarını ölçmek için Turner, Frankel ve Levin’in
(1983) geliştirip Duyan, Gelbal ve Var’ın (2013) Türkçe’ye uyarladığı Sosyal
İlişki Unsurları Ölçeği (SİUÖ), umut düzeyini ölçmek için Snyder ve
arkadaşlarının (1997) geliştirip Atik ve Kemer’in (2009) Türkçe’ye uyarladığı
Çocuklarda Umut Ölçeğ­i (ÇUÖ) kullanılmıştır. Araştırmada ergenlerin SDÖB ile
sosyal ilişki unsurları (SİU) ve umut düzeyleri arasındaki ilişki pearson
momentler çarpımı korelasyon ile SİU aile ve arkadaş desteği ile umut düzeyinin
SDÖB’ni yordayıp yordamadığı ise regresyon analizi ile incelenmiştir.
Ergenlerin SDÖB alt boyutları ile SİU aile ve arkadaş desteği alt boyutları
arasında orta ve düşük pozitif düzeyde, umut düzeyleri arasında ise orta düzeyde
pozitif anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Ergenlerin SİU aile desteğinin SDÖB
problem çözme ve kendilik değerini artıran beceriler alt boyutlarını, SİU
arkadaş desteği alt boyutuyla umut düzeylerinin ise SDÖB‘nin bütün alt
boyutlarını yordadığı ve açıklayıcı olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Duygusal Öğrenme Becerileri, Sosyal İlişki Unsurları, Umut Düzeyi, Ergen

Examination of Adolescent’s Social Education Learning Skills with Provision of Social Relationship and Level of Hope

Öz

In this study, it is aimed to examine the correlation of the  social emotional learning skills of
adolescents with provision for social relations and level of hope. The present
was conducted in Konya City center in the academic year 2015-2016 with 559 secondary
school students consisting of 257 girls and 302 boys.In the study, it was used
the Social Emotional Learning Skills Scale (SELSS) developed by Kabakçı (2006)
 to measure Social Emotional Learning Skills of adolescents;  the
Provision for Social Relations (PSR) Scale developed by Turner, Frankel and
Levin (1983) and adapted to the Turkish by Duyan, Gelbal and Var (2013 to
measure provision for social relations; the Children’s Hope Scale developed by
Snyder et al, (1997) and adapted to Turkish by Atik and Kemer (2009) to measure
the Level of Hope of children and personal information form prepared by the
researcher for demographic data. . It was also examined the correlation
between  SELS of adolescents and provision for social relations (PSR)
and level of hope with Pearson product-moment  correlation
coefficient, and whether or not provision for social relations (PSR) and
level of hope and support from friend predicted SELS by regression analysis. It
was found moderate and low positive correlations between SELS sub-dimensions of
adolescents and PSR support from family and friend sub-dimensions and moderate
positive significant correlations between the levels of hope. It was found that
adolescents’ PSR support from family predicted the problem solving and self-worth
sub-dimensions, and  the PSR support
friend sub-dimension and level of hope predicted SELS sub-dimensions and that
it has been descriptive. 

Anahtar Kelimeler

Social emotional learning skills, social relations elements, hope level in children, adolescents

Kaynakça

• Akman, Y. ve Korkut, F. (1993). Umut ölçeği üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 193 – 202.
• Arslan, Y. (2009) Lise öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile sosyal problem çözme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Atak, H. (2011). Kimlik gelişimi ve kimlik biçimlenmesi: kuramsal bir değerlendirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 163–213
• Atik G. ve Erkan Atik, Z. (2017). Lise öğrencilerinin umut düzeylerinin yordanması: akademik öz-yeterlik ve problem çözmenin rolü. Eğitim ve Bilim, 42(190), 157–169.
• Atik, G. ve Kemer, G. (2009). Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 8(2), 379-390.
• Aydoğan, S. (2010). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin umut ve benlik saygısı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. S. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Baltacı, Ö. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı, sosyal destek ve problem çözme yaklaşımları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Baştürk, D. (2002). Ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerde algılanan sosyal desteğin, akademik başarı üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Budak, S. (2017). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Candan, K. (2015) Ebeveyn Notları. Konya: Tebeşir Yayınları.
• Cihangir Çankaya Z. ve Meydan B. (2018). Ergenlik döneminde mutluluk ve umut. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (65), 207-222.
• Coryn, C.L.S., Spybrook, J.K., Evergreen, S.D.H. ve Blinkiewicz, M. (2009). Development and evaluation of the social-emotional learning scale. Journal of psychoeducational assessment online first, 1,13.
• Cicchetti, D., & Toth, S. (1998). Çocuk ve gençlerde depresyonun gelişimi. (Çev: S. Kazak Berument). Türk Psikoloji Bülteni, 4(10), 105-112.
• Çamurlu A. (2018). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinde algılanan aile desteği, iyilik hali ve sınava ilişkin tutumları ile TEOG başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Demirtaş, A. S. (2007). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin algılanan sosyal destek ve yalnızlık düzeyleri ile stresle başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Durualp, E. (2014). Ergenlerin sosyal duygusal öğrenme becerilerinin cinsiyet ve sınıfa göre incelenmesi. International Journal of Social Science: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2326, 28 Aralık 2016 tarihinde indirildi.
• Duyan, V., Gelbal, S. ve Var, E. Ç. (2013). Sosyal ilişki unsurları ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 159-169.
• Elbertson, N. A., Brackett, M. A., ve Weissberg, R. P. (2010). School-based social and emotional learning (SEL) programming: Current pers-pectives. Springer Netherlands: In second international hand-book of educational chang.
• Esenay, F. (2007). Sağlıklı ve kanserli ergenlerde umut. Yayımlanmamış Doktora tezi. Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Gardiner, H. W. ve Gander, M. J. (2007). Çocuk ve ergen gelişimi (Çevirmen; Ali Dönmez, Bekir Onur, H. Nermin çelen). Ankara: İmge Yayınevi.
• Hortaçsu, N. (1997). İnsan ilişkileri. İstanbul: İmge Yayınevi.
• İnanç, B.Y., Bilgin, M. ve Atıcı, M. (2004). Gelişim psikolojisi: Çocuk ve ergen gelişimi (1. Basım). Adana: Nobel Yayınevi.
• Kabakçı, Ö.F. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerileri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kabakçı, Ö.F. ve Owen-Korkut, F. (2010). Sosyal duygusal öğrenme becerileri ölçeği geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(157), 152–166.
• Kabakçı, Ö.F. ve Totan, T. (2013) Sosyal ve duygusal öğrenme becerilerinin çok boyutlu yaşam doyumuna ve umuda etkisi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 6(1), 40–61
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler (On sekizinci baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Koç, M. (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 172 (231–256 s.)
• Körler, Y. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çeşitli değişkenler açısından yalnızlık düzeyleri ve yalnızlık ile sosyal duygusal öğrenme becerileri arasındaki ilişkiler, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Merter, K. (2013). Ortaokul öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerileri ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Maltepe İlçesi Örneği). Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. T.C. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Norris, J. (2003). Looking at classroom management through a social and emotional learning lens. Theory into Practice, 42(4), 313-318.
• Onur, B. (1995). Ergenliği anlamak. Ankara: İmge Yayınevi
• Pasi, R. J. (2001). Higher expectations promoting social emotional learning and academic achievement in your school. New York: Teacher College Press.
• Payton, P. J., Wardlaw, D. M., Graczyk, P. A., Bloothworld, M. R., Tompsett, C. J., ve Weissberg, R. P. (2000). Social and emotional learning: A framework for promoting mental health and reducing risk behavior in children and youth. Journal of School Health, 70 (5), 179-185.
• Snyder, C. R. (1995). Conceptualizing, measuring and nurturing hope. Journal of Counseling & Development. 73, 355–360.
• Tarhan, S. & Bacanlı, H. (2016). İlkokuldan üniversiteye umut kavramının tanımlanması üzerine nitel bir çalışma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 86–113
• Traş, Z. ve Arslan, E. (2013). Ergenlerde sosyal yetkinliğin, algılanan sosyal destek açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 12(4), 1133-1140. Elementary Education Online: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/viewFile/5000037748/5000036606 adresinden 11 Aralık 2017’de indirildi.
• Totan, T. (2011). Problem çözme becerileri eğitim programının ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Türk Dil Kurumu, a. Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5a784ede189093.78470793 adresinden 20 Ekim 2017’de alındı
• Türküm, A.S. (2002). Stresle başa çıkma ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, II(18), 25-30
• Türnüklü, A. (2004). Okullarda sosyal ve duygusal öğrenme. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 37, 150-151.
• Umut Pakkal, F. (2007). Okul öncesi eğitim alan ergenlerin, sosyal benlik değerlerinin problem çözme becerisine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İs-tanbul.
• Ünüvar, A. (2003). Çok yönlü algılanan sosyal desteğin 15–18 yaş arası Orta öğretim öğrencilerinin problem çözme becerisine ve benlik saygısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yıldırım, İ. (2006). Akademik başarının yordayıcısı olarak gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 258–267.
• Yılmaz, E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarının yordanmasında umut ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.