Problems Associated with Working Life and Employment Security in Turkish Press

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 2479 - 2498, 30.09.2019

Mehmet Sena Kösedağ

https://doi.org/10.26466/opus.579499

Öz

Many journalists have been unemployed and victimized due to the recent major changes in ownership in the Turkish media and the economic situation in the country. This development brought the issue of job security, which has been the subject of debate for the Turkish press, to the agenda again. The rapid developments in communication technologies today have increased the quality of communication and strengthened the press organizations in terms of technical infrastructure. Media organizations in Turkey in terms of physical and technological infrastructure, has reached the level of competition with other media organizations in the world. However, the same improvement was not reflected in the personal rights and working conditions of journalists. Opinion workers in the media sector face worse conditions than in previous years in terms of their rights, working conditions and job security. The first people to be affected by the developments in the sector are the opinion workers because of the inadequacies in the implementation of the laws. In our country where the rate of unionization in the press is stagnated; The number of unemployed journalists is increasing despite the growth in the sector. In this study, job security issue faced by journalists in Turkey has been addressed. In the study, which was structured with literature review, the effect of lack of job security on press freedom was tried to be evaluated and the effect of this situation on the quality of the human resources employed in the press was questioned. In the study, it was concluded that job security has been a problem in the Turkish press since the early periods and that journalists work under the pressure of unemployment despite legal regulations and these elements have negative effects on human resources and press freedom in the press. 

Anahtar Kelimeler

Job security in Media, Human resources in Press, Unionization in the Press, Working conditions in the Press, Work life in the Press

Türk Basınında Çalışma Hayatı ve İş Güvencesi Sorunu

Öz

Türk medyasında son dönemlerde yaşanan büyük çaplı mülkiyet değişiklikleri ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum nedeniyle çok sayıda gazeteci işsiz kalarak mağdur olmuştur. Bu gelişme, Türk basını açısından öteden beri tartışma konusu olan iş güvencesi sorununu yeniden gündeme taşımıştır. Günümüzde iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler, iletişimin kalitesini artırmış, basın kuruluşlarını teknik altyapı bakımından daha da güçlendirmiştir. Türkiye’de medya kuruluşları fiziki ve teknolojik donanım bakımından, dünyanın diğer medya kuruluşları ile yarışır düzeye ulaşmıştır. Ancak aynı iyileşme, gazetecilerin özlük haklarına ve çalışma koşullarına yansımamıştır. Medya sektöründe görev yapan fikir işçileri; sahip oldukları haklar, çalışma koşulları ve iş güvencesi bakımından geçmiş yıllara oranla daha kötü koşullarla karşı karşıya bulunmaktadır. Yasaların yeterince işletilememesi nedeniyle, sektörde meydana gelen gelişmelerden ilk etkilenen kişiler fikir işçileri olmaktadır. Basında sendikalaşma oranının yerinde saydığı ülkemizde; işsiz gazeteci sayısı sektördeki büyümeye rağmen artış göstermektedir. Bu çalışmada, Türkiye’deki gazetecilerin karşı karşıya kaldığı iş güvencesi sorunu ele alınmıştır. Literatür taraması ile yapılandırılan çalışmada, iş güvencesi yoksunluğunun basın özgürlüğüne olan etkisi değerlendirilmeye çalışılmış, bu durumun basında istihdam edilen insan kaynağının kalitesi üzerindeki etkisi sorgulanmıştır. Çalışmada, Türk basınında iş güvencesinin ilk dönemlerden itibaren bir problem olarak ortaya çıktığı, gazetecilerin yasal düzenlemelere rağmen işsizlik baskısı altında görev yaptıkları ve bu unsurların basında insan kaynağı ve basın özgürlüğü üzerinde olumsuz etki yaptığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medyada iş güvencesi, Basında insan kaynağı, Basında sendikalaşma, Medyada çalışma koşulları, Basında çalışma hayatı

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2019). Türkiye’de çalışma yaşamının sorunları ve sendikal hak ihlalleri, 5 Mart 2019 tarihinde http://www.sosyalhaklar.net/-2014/bildiriler/akkaya.pdf adresinden erişilmiştir.
• Anadolu Ajansı (2109). Türkiye’de yazılı basında erkekler çoğunlukta adlı haber, 8 Nisan 2019 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/yazili-basinda-erkekler-cogunlukta/1215366 adresinden erişilmiştir.
• Basın İlan Kurumu (2019). Basın İlan Kurumu 2018 basın çalışanları istatistikleri açıklandı adlı haber, 9 Nisan 2019 tarihinde https://www.bik.gov.tr/basin-ilan-kurumu-2018-basin-calisanlari-istatistikleri-aciklandi adresinden erişilmiştir.
• Christensen, C. (2007). Concentration of ownership the fall of unions and government legislation in Turkey, Global Media and Communication, 3(2), 179-199.
• Özbek, C. (Mayıs 24, 2018), Doğan grubundaki tasfiyelerin perde arkası haberi, Deustche Welle, 12 Mayıs 2019 tarihinde https://www.dw.com/tr/sat%C4%B1lan-do%C4%9Fan-grubundaki-tasfiyelerin-perde-arkas%C4%B1/a-43909723 adresinden erişilmiştir.
• Çakır, H. (2007). Gazeteciliğe giriş. Konya: Tablet Yayınları.
• Erdoğan, İ. (2007). Türkiye’de gazetecilik ve bilim iletişimi. Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Gazeteciler Cemiyeti (2019). Türk Basının Sorunları Raporu, (Rapor No:1, Rapor tarihi: 2014), 1 Mart 2019 tarihinde http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/gazeteciler-cemiyetinin-turk-basinin-sorunlari-raporu-yayinlandi adresinden erişilmiştir.
• Gezgin, S. (2002). Medyanın Toplumsal İşlevi ve Kamuoyu Oluşumu, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(12),11-20.
• Güz, N. Yanık, H. ve Yegen, C. (2017). İletişim fakülteleri eğitim sistemine yönelik yeni bir yaklaşım. International Journal of Social Sciences and Education Research. 3(5), 1547-1560.
• İngur, M. N. (2005). Basın yayın tarihi (5. Basım). İstanbul: Der Yayınları.
• Karaca, G.N. ve Banar, S. (2012). Medyada çalışma hayatı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2512.
• Karahisar, T. (2019). Türkiye’de gazetecilerin sendikalaşma sorunları. İletişim Fakültesi Dergisi, 33, 83-102. 2 Mart 2019 tarihinde https://dergipark.org.tr/download/article-file/212188 adresinden erişilmiştir.
• Kösedağ, M.S. (2016). Çok partili dönemden günümüze yazılı basın alanında yapılan yasal düzenlemeler ve bunların basında temsili. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi SBE Enstitüsü, Kayseri.
• Özsever, A. (2004). Tekelci medyada örgütsüz gazeteci. Ankara: İmge Kitabevi.
• Sözcü. (Kasım 3, 2018). Gazeteler neden birer birer kapanıyor? 10 Mayıs 2019 tarihinde https://www.sozcu.com.tr/2018/ekonomi/gazeteler-neden-birer-birer-kapaniyor-2715864/ adresinden erişilmiştir.
• Şakar, M. (2008). Basın iş sözleşmesinin sona ermesi ve kıdem tazminatı, Çalışma ve Toplum, 2(17), 11-29.
• Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi (1. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Topuz, H. (2014). II. Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi (5. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Tuncay. A.C. (1989). Hukuki yönden basında işçi-işveren ilişkileri, Evrim Basım Dağıtım Hukuk dizisi, No:13.
• Türkiye Gazeteciler Sendikası (2019). 2 Nisan 2019 tarihinde, https://tgs.org.tr/aa-calisanlarina-cagri-bu-oyunu-bozalim adresinden erişilmiştir.
• Ulusoy, B. (2012). Gazeteci ve Yasal Hakları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(12), 333-341. 17 Mart 2019 tarihinde http://dergipark.org.tr/iuifd/issue/22891/244962 adresinden erişilmiştir.
• Yücedoğan, G. (2012). Basın, özgürlük ve gazeteci, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Istanbul University Faculty of Communication Journal, 0(9). doi:http://dx.doi.org/10.17064/iüifhd.05736