Children Working/Workedin The Streetin Batman And Risk They Face

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 1126 - 1158, 30.09.2019

Emrullah Türk

https://doi.org/10.26466/opus.580524

Cited By: 1

Öz

The phenomenon of
children working/worked in the streets, which is one of the consequences of
migration, poverty and urbanization is one of the problems faced by many
cities, especially metropolitan centers in Turkey. The aim of this study is to
present the demographic and socio-economic conditions of the children whose
number is increasing and who are working/worked by force in Batman streets, the
reasons of their employment and the possible risks they face in the streets. On
the other hand, this study draws attention to urban poverty, which is one of
the reasons why children work on the street. A total of 129 children living in
Batman city center were involved. In the light of the data obtained through
SPSS, evaluations were made. According to the research findings, a large part
of the children belonging to the poor families continue their education and
also work on the streets. The education level of the parents of these children
is low. These children, who usually have an irregular income, face dangers and
/ or risks on the street at any time. On the other hand, this study draws
attention to the risk of these children’s, the number of whom are increasing
day by day,  becoming into street
children in the following years and offers suggestions.

Anahtar Kelimeler

Children who are working/worked by force, Urban poverty, Migration, Urbanization, Batman

Batman’da Sokakta Çalış(tırıl)an Çocuklar ve Karşı Karşıya Olduklari Riskler

Öz

Göç, yoksulluk ve
kentleşmenin sonuçlarından biri olan sokakta çalış(tırıl)an çocuklar olgusu,
Türkiye’de başta büyükşehirler olmak üzere birçok kentin karşı karşıya olduğu
sorunlardandır.Bu çalışma, Batman’da sayıları hızla artan sokakta
çalış(tırıl)an çocukların demografik ve sosyo-ekonomik durumlarını ortaya
koymayı,  çalış(tırıl)ma nedenlerini ve
sokakta doğabilecek muhtemel riskleri öngörerek çözüm önerileri sunmayı
amaçlamaktadır. Öte yandan bu çalışma, çocukların sokakta çalış(tırıl)ma
nedenlerinden biri olan kentsel yoksulluğa dikkat çekmektedir. Araştırmaya,
Batman kent merkezinde ikamet eden ve amaçlı örneklem tekniği ile belirlenen
129 çocuk katılmıştır. SPSS aracılığıyla elde edilen veriler ışığında değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırma
bulgularına göre, yoksul ailelere mensup olan çocukların büyük bir bölümü hem
eğitim hayatlarına devam etmekte hem de sokakta çalış(tırıl)maktadır. Bu
çocukların ebeveynlerinin eğitim
düzeyi ise düşüktür. Genelde düzensiz bir gelir elde eden bu çocuklar, sokakta
her an tehlike ve/veya risklerle karşı karşıyadır. Öte yandan bu çalışma,
günden güne sayıları artmakta olan   sokakta çalış(tırıl)an çocukların ileriki
yıllarda sokak çocuklarına dönüşme riskine dikkat çekerek öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sokakta çalış(tırıl)an çocuklar, Kentsel Yoksulluk, Göç, Kentleşme, Batman

Kaynakça

• Acar, H. (Haz.) (2010),Sokakta yaşayan ve/veya çalıştırılan çocuklara yönelik hizmet modelinin ve il eylem planlarının değerlendirilmesi Raporu, SHÇEK Genel Müdürlüğü-UNICEF Türkiye, Ankara.
• Adıgüzel, Y. (2016), Göç Sosyolojisi, 1. Baskı, İstanbul:Nobel Akademik Yayıncılık.
• Alacahan, O. (2010), Çocuğunu sokakta çalıştıran ailelerin sosyo–ekonomik profili,tutum ve beklentileri. Sosyal Siyaset Konferansları, 59, 133–147.
• Altuntaş, B. (2014), Mendile, simite, boyaya, çöpe… Ankara sokaklarında çalışan çocuklar, 2. Baskı,İstanbul: İletişim Yayınları.
• Atauz, S. (1998). Dünya kentlerinin yeni olgusu: Sokak çocukları, Birikim Dergisi, 116, 68-78.
• Bilgin, R. (2012). Sokakta çalış(tırıl)an çocukları bekleyen risk ve tehlikeler: Diyarbakır örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 79-96.
• Çağlayan, S. (2006). Göç kuramları göç ve göçmen ilişkisi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2016, 17, 67-91.
• Develi, S. E. (2017). 21. yüzyılda göç olgusu: Uluslararası göç teorilerinin ekonomi politiği. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Göç Özel sayısı), 1343-1353.
• Duyar, İ. ve Özener, B. (2003). Çocuk işçiler, çarpık gelişen bedenler. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Güneş, S. ve Kalaycı, A. R. (2004). Sokakta yaşayan/çalışan çocuklar: tespitler ve çözüm önerileri. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, 09.11.2018 tarihinde http://www.aile.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Güngör, M. (2008), Evrensel bir sorun olarak çocuk suçluluğu ve sokakta çalış(tırıl)an ve yaşayan çocuklar. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 25-43.
• ILO (2013). Marking Progress Against Child Labour: Global Estimates and Trends 2000-2012, Geneva. 09.11.2018 tarihinde https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---ipec/documents/publication/wcms_221513.pdf adresinden erişilmiştir.
• ILO (2018). Çocuk işçiliği. 09.11.2018 tarihinde https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/child-labour/lang--tr/index.htm adresinden erişilmiştir.
• İlik, B. ve Türkmen, Z. (1994). Sokaklarda çalışan ve Ankara sokaklarında çalışan çocuklar merkezine kaydı olan çocukların çalışma yaşamlarına ilişkin bir inceleme. Ankara: ILO/IPEC.
• Karataş, A. vd. (1994). Antalya sokaklarında çalışan çocuklar üzerine bir araştırma. Dördüncü Ulusal Sosyal Hizmet Konferansı Bildiriler 3, 26-28 Mayıs, Ankara.
• Karatay, A. (1999). Beyoğlu bölgesinde çalışan çocuklar ve aileleri. S. Sayıta, M. Ruhi Şirin, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Araştırmalar Kitabı, İstanbul: İstanbul Çocukları Vakfı.
• Kömürcü, B. ve Avşar N. N. (2016). Kentsel bir sorun alanı olarak sokakta çalış(tırıl)an çalıştırılan çocuklar: Isparta örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 971-994.
• Kuçur, F. (2016). Sosyo-ekonomik bir sorun olarak sokakta çalış(tırıl)an çocuklar. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(1), 55-66.
• Memur-Sen (2019). Memur-Sen açlık ve yoksulluk rakamları açıklandı. 09.06.2019 tarihinde http://www.memursen.org.tr/aclik-yoksulluk-rakamlari-aciklandi adresinden erişilmiştir.
• Parin, S. (2012). Kent ve çocuk: Nakliyecilik/hamallık yapan çocuklar üzerine bir araştırma. (Ed. K. Alver), Kent Sosyolojisi İçinde (ss.447-459), Ankara: Hece Yayınları.
• Şener, S. ve Serdar, M. (2015). Sokak çocukları problemi ve bu probleme yönelik uygulanan politikalar: Türkiye – Hindistan örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 45, 104-117
• Şişman, Y. (2006). Sokakta çalış(tırıl)an çocukların yaşam koşulları ve gelecek beklentileri. Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 251-275
• Tekeli, İ. (1977). Bağımlı kentleşme. Ankara: Mimarlar Odası Yayınları.
• TimeTurk (2018). Dünya üzerinde 152 milyon çocuk işçi var. Time Turk 02.12.2018 tarihinde https://www.timeturk.com/dunya-uzerinde-152-milyon-cocuk-isci-var/haber-912453 adresinden erişilmiştir.
• Türk, E. (2016). Hızlı kentleşme sürecinin toplumsal yapıya etkileri: Batman örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Türk-İş (2019). Mayıs 2019 açlık ve yoksulluk sınırı. 09.06.2019 tarihinde http://www.turkis.org.tr/mayis-2019-aclik-ve-yoksulluk-siniri-d236748 adresinden erişilmiştir.
• UNICEF (2006). Önce çocuklar: Sokakta yaşayan ve/veya çalışan çocuklar. 03.12.2018tarihindehttps://www.unicef.org/turkey/dn_2006/_cp43.html adresinden erişilmiştir.
• Yalçın, C. (2004). Göç sosyolojisi. Ankara:Anı Yayıncılık.