Türk Kamu Yönetiminin Denetlenmesinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 30, 2994 - 3017, 31.10.2020

Kadir Caner Doğan

https://doi.org/10.26466/opus.704845

Cited By: 1

Öz

Denetim kavramsal, teorik ve uygulama düzeyinde önceden planlanan amaç ve hedeflerin belli bir süreden sonra ne düzeyde gerçekleştirildiğinin ölçülmesine dönük bir faaliyet, süreç ya da uğraştır. Kamu yönetiminde denetim ise kamu kurum ve kuruluşlarının anayasa, yasa, yönetmelik gibi hukuksal metinlerden almış oldukları görevler ve sorumluluklar çerçevesinde, bu faaliyetlerini ne düzeyde yerine getirdiklerinin çeşitli yöntemler ile gerçekleştirilmesini ifade etmektedir. Nitekim kamu yönetimi, siyasal bir organizasyondur. Türkiye’de kamu yönetimi çeşitli denetim türleri ile denetlenmektedir. Ancak geçmişten günümüze Türk kamu denetim sisteminde önemli sorunlar ortaya çıkmıştır. Türkiye’de özellikle 2000’li yıllardan sonra yeni kamu yönetimi anlayışı eksenli reform ve uygulamalar ile geleneksel teftiş sisteminden performans ve risk denetimi odaklı bir yapıya geçilmektedir. Türk kamu yönetiminin temel sorunlarından kaynaklı denetim sorunları da uygulanmaya konulan çağdaş denetim teknikleri ve yöntemleri ile aşılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmanın amacı da Türk kamu yönetimi denetim sistemindeki belli başlı sorunları belirlemek ve bunların çözümüne dair sistematik önerilerde bulunabilmektedir

Anahtar Kelimeler

Türk Kamu Yönetimi, Denetim, Sorunlar, Yeniden Yapılanma, Çözüm Önerileri

The Problems And Solution Proposals Experienced in Auditing of Turkish Public Administration

Öz

Auditing is an activity, process or effort to measure the level of achievement of the previously planned goals and objectives at a conceptual, theoretical and practical level after a certain period of time. Auditing in public administration, on the other hand, refers to the realization of the level of fulfillment of these activities within the framework of the duties and responsibilities of public institutions and organizations from the legal texts such as the constitution, law, and regulation. Indeed, public administration is a political organization. The public administration in Turkey is controlled by various types of controls. However, significant problems have emerged in the Turkish public control system from past to present. Turkey, especially after the 2000s, with a new understanding of public administration reform and the axis applications from traditional inspection system focused on performance and risk control is passed to the structure. Auditing problems arising from the main problems of Turkish public administration are also tried to be overcome with modern auditing techniques and methods. The purpose of this study is to identify major problems in the Turkish public administration control system and make systematic suggestions for their solution.

Anahtar Kelimeler

Turkish Public Administration, Auditing, Problems, Reconstruction, Solution Suggestions

Kaynakça

• Akıllıoğlu, T. (1990). İdari yargı ve danıştay denetiminin etkinliği. Türkiye’de denetimin etkinlik ve verimliliği. Maliye Ve Gümrük Bakanlığı Araştırma Planlama Ve Koordinasyon Kurulu (Haz.), 1990 yılına girerken türkiye’de denetimin etkinlik ve verimliliği sempozyumu, Şubat, Ankara.
• Akpınar, E. (2006). Kamu yönetiminde denetim olgusu ve türkiye’de kamu yönetiminin denetlenmesi. Yayımlamamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Alıcı, O. V. (2016). Kamu yönetiminde iç denetim mekanizmasının reorganizasyonu. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 5, Temmuz, 185-200.
• Arslan, A. (2020). Kamu harcamalarında verimlilik, etkinlik ve denetim. 05 Şubat 2020 tarihinde, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/Kamu-Harcamalari-A.-Arslan_-2.pdf adresinden erişildi.
• Aslan, B. (2010). Bir yönetim fonksiyonu olarak iç denetim. Sayıştay Dergisi, 21(77), 63-86.
• Ateş, H. (Ed.) (2018). Türk kamu yönetiminin örgütlenmesi ve denetimi: sorunlar, çözüm önerileri ve yeni yönelimler. Türk kamu yönetiminin teşkilat ve denetim sistemlerinin değerlendirilmesi başlıklı çalıştay, Ankara: T.C. Devlet Personel Başkanlığı.
• Aydın, A. H. (2004). Türk kamu yönetimi sisteminde temel sorunlar ve çağdaş yaklaşımlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Aykaç, B. ve Altunok, H. (2014). Türk yönetim sistemini etkileyen yabancı uzman raporları üzerine bir inceleme: mook ve podol raporlarında yöneticilik. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1- 18.
• Bakır, M. (2007). Denetim. Trabzon: Dilara Yayınevi.
• Batmaz, Y. (2015). Denetim üzerinden kamu yönetimindeki değişimi anlamak. Sayıştay Dergisi̇, 98, 5-18.
• Bayrakcı, E. ve Demirel, A. (2017). İç denetimin yapısal ve işlevsel sorunlarının türkiye’deki üniversiteler bağlamında analizi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33), 52-60.
• Bezirci, M. ve Karasioğlu, F. (2020). Türkiye’de denetimin tarihsel gelişimi. 03 Ocak 2020 tarihide, http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423912234.pdf adresinden erişildi.
• Bozkurt, P. (2013). Denetim kavramı ve denetim anlayışındaki gelişmeler. Denetişim, 12, 56-62.
• Çamur, Ö. ve Aydın, A. H. (2019). Türkiye’de merkezileşme ve yerelleşme sorununun giderilmesinde adaletin rolü. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1177-1197.
• Çevik, H. H. (2007). Türkiye’de kamu yönetimi sorunları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Çevik, S. (2002). Türk bütçe sisteminde denetim: geleneksel denetimden performans denetimine. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1-2), 104-129.
• Doğan, K. C. (2015a). Yönetimin bir fonksiyonu olarak denetim ve kamu yönetimindeki yeri. Ombudsman Akademik Dergisi, 3, 107-141.
• Doğan, K. C. (2015b). Kamu idarelerinde yönetsel denetim süreci ve stratejik planlama: istanbul büyükşehir belediyesi örneği. Saarbrücken: Türkiye Alim Kitapları.
• Doğan, K. C. (2017). Yönetişim kavramı ve türkiye’de demokratikleşme reformları: kamu denetçiliği kurumu (ombudsman) örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (ASOS Journal), 47, 267-287.
• Efil, İ. (2004). İşletme yönetimi. Istanbul: Alfa Aktüel.
• Ertekin, Y. (2004). Çağdaş yönetim ve denetim. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 55-67.
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu yönetimi. Ankara: Okutman Yayıncılık.
• Genç, T. (1998). Kamu yönetimi. Ankara: Başkent Klişe Matbaacılık.
• Gökçe, B. (2001). Türkiye’nin toplumsal yapısını etkileyen siyasal ve toplumsal ögeler. İlhan Azkan (Der.), Ulusal sorunlar ve demokratik çözüm yolları içinde (s.180-240). Bursa: Ekin Kitabevi.
• Gözübüyük, A. Ş. (1976). Kamu yönetimi hukuku. Ankara: TODAİE.
• Güner, H. (2014). Türkiye’de kamu yönetimi ve kamu yönetiminin denetimi. Denetişim, 14, 65-72.
• Güredin, E. (2000). Denetim. Istanbul: Beta Basım Yayım.
• Heper, M. (1977). Türk kamu bürokrasisinde “modernleşme”, saf patrimonyalizmden patrimonyal yasallığa geçiş. Ö. Bozkurt (Haz.), Yönetim sosyolojisi, yönetim sosyolojisi kollokyumuma sunulan bildiriler-tartışmalar içinde (ss.51-76). Ankara: TODAİE.
• İnanç, H. ve Ünal, F. (2007). Türkiye’de kamu yönetiminin denetlenmesinde yönetimde açıklığın önemi ve uygulanma düzeyi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18. 15 Ocak 2020 tarihinde, https://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/18/41-62.pdf adresinden erişildi.
• Kandeğer, B. ve Alıcı, O. V. (2012). Türk kamu yönetiminde denetimin “evrimi” ve “geleceği”. Türk İdare Dergisi, 475, 89-100.
• Kılavuz, R. ve Arslan, N. T. (2005). “Kamu Yönetiminde Bürokrasi Olgusu” Yozlaşmanın Temel Bir Nedeni Olarak Gizlilik ve Statükocu Uygulamalar. N. T. Arslan (Ed.), Türkiye’de kamu yönetimi sorunları üzerine incelemeler içinde (s.245-265). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Koçak, S. Y. ve Kavakoğlu, T. (2010). İl özel idarelerinde iç denetim sisteminin değerlendirilmesine ilişkin bir araştırma. Sayıştay Dergisi, 77, 119-148.
• Köse, H. Ö. (2007). Dünyada ve türkiye’de yüksek denetim. Ankara: T.C. Sayıştay Başkanlığı.
• Kuluçlu, E. (2006). Yönetimin denetiminden denetimin yönetimine. Sayıştay Dergisi, 63, 3-37.
• Mil, H. İ. (2016). Türk kamu denetim sistemi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Ortaylı, İ. (2008). Türkiye teşkilat ve idare tarihi. Ankara: Cedit Neşriyat.
• Özer, M. A. (2015). Türkiye’de kamu yönetiminin denetiminde yeni arayışlar: kamu denetçiliği kurumu örneği. Sayıştay Dergisi̇, 98, 19-40.
• Parlak, Bekir ve Doğan, K. C. (2015). Kamu yönetiminde denetim: karşılaştırmalı ülke incelemeleri bağlamında türkiye’de kamu denetçiliği kurumu’nun (ombudsmanın) uygulanabilirliği. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Şahin, Y. (2011). Yönetim bilimi ve türk kamu yönetimi. Trabzon: Murathan Yayınevi.
• Tortop, N., İsbir, E. G. ve Aykaç, B. (1999). Yönetim bilimi. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Turan, A. ve Göktürk, İ. E. (2017). Türkiye kamu yönetiminde varolan bürokrasi anlayışının halkla ilişkiler uygulamaları üzerine etkileri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 906-915.
• Ustakara, F. (2019). Kamu yönetiminde halkla ilişkilerin çağdaş bir görünümü olarak e-yönetişim. B. Parlak ve K. C. Doğan (Eds.), E-yönetişim: kavramsal/kuramsal çerçeve, ülke incelemeleri ve türkiye’ye yansımaları içinde (s.231-244). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Uzun, A. K. (2009). Kamu yönetiminde iç kontrol ve iç denetim yaklaşımı. Denetişim Dergisi, 3, 12 Şubat 2020 tarihinde, http://www.denetimnet.net/Pages/Kamu_yonetiminde_ic_kontrol_ic_denetim.aspx adresinden erişildi.
• Ünal, F. ve Erdoğan, S. (2016). Kamu yönetiminin denetimi anlayışında dönüşüm ve ombudsmanlık kurumu. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afro-Avrasya Özel Sayısı-Aralık, 623-632.
• Ünlü, U. (2014). Türkiye’de teftiş mekanizması ve kurumsallaşması. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Yıldırım, İ. (2020). Kamu hizmetlerinde kalite yönetimi. Türk İdare Dergisi, 23 Ocak 2020 tarihinde, http://www.tid.gov.tr/Makaleler/446_017_040.doc adresinden erişildi.