Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türkçe Öğrenme Sürecinde Akran Öğretiminin Etkisi: Deneysel Bir Çalışma

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: Eğitim ve Toplum Özel sayısı, 5974 - 5994, 31.12.2020

Mevlüt Kara , Sevilay Şahin , Seyfettin Kapat

https://doi.org/10.26466/opus.730411

Cited By: 3

Öz

Yabancı uyruklu öğrencilerin göç ettikleri ülkelerde yaşadıkları önemli sorunların başında dil problemi gelmektedir. Bu öğrencilerin özellikle dili konuşma ve anlama becerilerinde sorun yaşamaları bu soruna yönelik çözümleri önemli kılmaktadır. Akran öğretimi yönteminin de bu açıdan önemli çözüm seçeneği oluşturabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, yabancı uyruklu (Suriyeli) öğrencilerin Türkçe öğrenimi sürecinde akran öğretiminin etkisini incelemektir. Bu araştırmada, yarı deneysel araştırma türlerinden biri olan ön test/son test eşitlenmemiş kontrol gruplu model kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Gaziantep’in Nizip ilçesinde yer alan bir ilkokuldaki 92 yabancı uyruklu (Suriyeli) öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilerden 50’si deney grubunda, 42’si ise kontrol grubunda yer almaktadır. Deney grubunda bulunan öğrenciler, araştırmacılar tarafından hazırlanan ve 5 hafta süren akran öğretimi uygulamasına tabi tutulmuştur. Verilerin analizi sürecinde, deney ve kontrol grupları arasında karşılaştırma yapmak için t-testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenme sürecinde akran öğretiminin olumlu etkisi olduğunu gösteren bulgular elde edilmiştir. Araştırmanın bulguları ve sonuçları dikkate alınarak önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akran öğretimi, Suriyeli öğrenciler, Türkçe eğitimi, Yabancı Uyruklu Öğrenciler

The Effect of Peer Teaching on the Turkish Learning Process of Foreign Students: An Experimental Study

Öz

Language is one of the most significant problems experienced by foreign students in the countries they migrated to. These students’ having problems especially in speaking and understanding the local language makes proposing a solution important. In this respect, it is believed that peer teaching method can be a useful option. The aim of this study was to examine the effect of peer teaching on the Turkish learning process of foreign students (Syrian). Nonrandomized control group pre-test/post-test model, one of the semi-experimental research designs, was used. The sample of the study consisted of 92 foreign students (Syrian) in a primary school in Nizip district of Gaziantep. Among the participating group, 50 of them were in the experimental and 42 were in the control groups. Students in the experimental group were subjected to peer teaching practices prepared by researchers and lasting 5 weeks. In the process of analyzing the data, the t-test was used to compare between the experimental and control groups. As a result of the research, findings were obtained showing that peer teaching has a positive effect on the Turkish learning process of foreign students. Some suggestions were offered considering the findings and results of the present study.

Anahtar Kelimeler

Peer teaching, Syrian students, Turkish education, Foreign students

Kaynakça

• Agcadağ Çelik, İ. (2019). Sınıf öğretmenleri gözünden Suriyeli mülteci çocuklar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(66), 662-680.
• Baştürk, R. (2009). Deneme modelleri. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 29-54). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Biçer, N. ve Alan, Y. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Suriyelilerin ihtiyaçlarına yönelik bir eylem araştırması. International Online Journal of Educational Sciences, 9(3), 862-878.
• Bulut, S., Soysal, Ö. K. ve Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak: Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1210-1238.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E. ve Akgün, Ö. E. Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara. Pegem Akademi.
• Danış, A. D. (2004). Yeni göç hareketleri ve Türkiye. Birikim Dergisi, 184-185, 216-224.
• Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Temel eğitim politikaları. İstanbul: SETA Yayınları.
• Ercan, H. ve Yıldırım Orhan, Ş. (2016). Bireysel çalgı ve öğretimi dersinde akran öğretimine dayalı öğrenme öğretme yaklaşımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(İpekyolu Özel Sayısı), 2269- 2281.
• Ergün, H. B. (2017). Zorunlu göç etmiş etnik gruplara mensup yetişkin bireylerde agresyon eğilimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Field, M., Burke, J. M., McAllister, D. ve Lloyd, D. M. (2007). Peer‐assisted learning: a novel approach to clinical skills learning for medical students. Medical Education, 41(4), 411-418.
• Fuchs, D. ve Fuchs, L.S. (2005). Peer-assisted. learning strategies: Promoting World recognition, fluency, and reading comprehension in young children. The Journal of Special Education, 39(1), 34-44.
• Fuchs, D., Fuchs, L. S., Mathes, P. G., ve Simmons, D.C. (1997). Peer-assisted learning strategies: Making classroom more responsive to diversity. American Educational Research Journal, 34(1), 174-206.
• George, D. veMallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (4 th Ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2017). 2016 Türkiye göç raporu. https://www.asylumineurope.org/sites/default/files/resources/2016_goc_raporu_.pdf adresinden erişilmiştir.
• Güngör, F. ve Şenel, E. A. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim–öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 124-173.
• Güven, S. ve İşleyen, H. (2018). Sınıf yönetiminde iletişim, iletişim engelleri ve Suriyeli öğrenciler. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(23), 1293-1308.
• Güven, Y. ve Aydın, A. (2007). Özel gereksinimli çocuklar için akran öğretimine ilişkin ilköğretim öğretmenlerinin görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 415-432.
• İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Karaağaç, F. C. ve Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden Suriyeli mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568.
• Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1(27), 21-46.
• Mercan Uzun, E. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Ogelman, H. G. ve Erten H. (2013). 5-6 yaş çocuklarının akran ilişkileri ve sosyal konumlarının okula uyum düzeyleri üzerindeki yordayıcı etkisi (Boylamsal çalışma). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 153-163.
• Özmen, H. (2016). Deneysel araştırma yöntemi. Metin, M. (Ed.), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 47-76). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Pryor, B.C. (2001) New immigrants and refugees in American schools: Multiple voices. Childhood Education, 77(5) 275-283.
• Sahin, S. ve Sümer, S. (2018). The problems experienced in the ıntegration process of Syrian students into the Turkish Education System. Universal Journal of Educational Research, 6(5), 909-918.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Somuncu, B. (2006). Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde uluslararası göç politikası. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Sülükçü, Y. ve Savaş, O. (2018). PICTES Türkçe dil yeterliklerine yönelik program ve ölçek geliştirme çalıştayı raporunun değerlendirilmesi. Erciyes Journal of Education, 2(2), 59-74. doi: 10.32433/eje.440480
• Şahin, F. ve Şener, Ö. (2019). Geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim süreçlerindeki dil ve iletişim sorunları: İstanbul Fatih örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(9), 66-85.
• Takır, A. ve Özerem, A. (2019). Göçle gelen yabancı uyruklu öğrencilerin okul ortamında karşılaştıkları sorunlar. Folklor/edebiyat Dergisi, 25(97-1), 659-678.
• Tamer, M. G. (2017). Geçici koruma kapsamındaki Suriyeli çocukların Trabzon devlet okullarındaki durumu. Göç Dergisi (GD), 4(2), 119-152.
• Tan, E. (2019). Ortaöğretim 7.sınıf ışık konularında akran öğretiminin uygulanması.Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Taskin, P. ve Erdemli, O. (2018). Education for Syrian refugees: Problems faced by teachers in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 18(75), 155-178.
• Tekin İftar, E. (2003). Effectiveness of peer delivered simultaneous prompting on teaching community signs to students with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 38(1), 77- 94.
• Topping, K. J. (1996). The effectiveness of peer tutoring in further and higher education: A typology and review of the literature. Higher Education, 32(3), 321-345.
• Türk Dil Kurumu. (2019). Güncel Türkçe Sözlük.
• Türkmenoğlu, M. (2016). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Türkmenoğlu, M. ve Baştuğ, M. (2017). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 36-66.
• Ünver, V. ve Akbayrak, N. (2013). Hemşirelik eğitiminde akran eğitim modeli. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(4), 214-217.
• Yeşiloğlu, Ö., Karaca, S. ve Şimşek, Ö. (2017). Akran öğretimi yönteminin ortaokul öğrencilerinin fen ve teknoloji dersindeki başarıya etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(41), 309-320.
• Yıldırım, T. ve Canpolat, N. (2019). Lise düzeyinde çözeltiler konusunun öğretiminde akran öğretimi yönteminin etkililiğinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 44(199), 127-147.