Institutional Change and Discourse in Housing Policy in Turkey

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 33, 501 - 521, 31.01.2021

Çiğdem Aksu Çam

https://doi.org/10.26466/opus.844950

Öz

The paper aims at analysing the transformation of the housing policy in Turkey after the 1999 earthquake by identifying three dimensions: institutional basis, implementation phase, and the discourse. The study thus attempts to identify the main elements determining the direction of the transformation of housing policy. In this respect, the paper bases its assessment on the concept of “modes of housing provision”.Significant modifications have been made on the institutional basis of housing policy in Turkey during the 2000s; a new term is posed in the housing field in Turkey: urban regeneration. It is important to understand how urban regeneration projects operate in the field. Field studies on these projects are thus overviewed in order to see how centrally (re)defined institutional structure is reflected on the field. Lastly, the discourse of the policy is analysed by identifying two sides: the legitimisers and the opponents of urban regeneration.

Anahtar Kelimeler

housing policy, urban regeneration, modes of housing provision, Turkey

Konut Politikasında Kurumsal Değişim ve Söylem

Öz

Bu çalışma, 1999 depreminden sonra Türkiye'deki konut politikasının dönüşümünü üç boyut üzerinden analiz etmeyi amaçlamaktadır: kurumsal temel, uygulama aşaması ve söylem. Böylelikle, konut politikasının dönüşümünün yönünü belirleyen ana unsurların belirlenmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda çalışma, değerlendirmesini “konut sunum biçimleri” kavramsallaştırmasına dayandırmaktadır.Türkiye'de 2000'li yıllarda konut politikasının kurumsal bazında önemli değişiklikler yapılmıştır ve bu değişimin sonunda Türkiye'de konut alanına ve sunum pratiklerine yeni bir terim hakim olmuştur: kentsel dönüşüm. Kentsel dönüşüm projelerinin sahada nasıl uygulandığını anlamak önemlidir. Çalışmada, merkezi olarak (yeniden) tanımlanmış kurumsal yapının uygulamaya nasıl yansıdığı, alanyazındaki saha çalışmalarına dayanarak tartışılmaktadır. Son olarak, kentsel dönüşüm politikası söylem düzeyinde de iki taraf tanımlanarak analiz edilmektedir: kentsel dönüşümün meşrulaştırıcıları ve muhalifleri.

Anahtar Kelimeler

konut politikası, kentsel dönüşüm, konut sunum biçimleri, Türkiye.

Kaynakça

• Aksu Çam, Ç. (2020). Kentsel rejim kentsel dönüşüme karşı: Kentsel dönüşümde konut sunum biçimleri. İdealkent, 29 (11), 453-483.
• Atay, F. R. (2010). Çankaya. İstanbul: Pozitif.
• Atiyas, İ. (2012). Economic institutions and institutional change in Turkey during the neoliberal era. New Perspectives on Turkey, 47, 57-83.
• Balaban, O. (2013). Neoliberal yeniden yapılanmanın Türkiye kentleşmesine bir diğer armağanı: Kentsel dönüşümde güncelin gerisinde kalmak. In A. Çavdar ve P. Tan (Der.), İstanbul: Müstesna Şehrin İstisna Hali (p. 51-80). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Balaban, O. (2012). The negative effects of construction boom on urban planning and environment in Turkey. Unraveling the role of public sector, Habitat International, 36(1), 26-35.
• Ball, M. (1986). Housing analysis: Time for a theoretical refocus? Housing Studies, 1(3), 147-165.
• Ball, M. (1983). Housing policy and economic power: The political economy of owner occcupation. London and NewYork: Methuen.
• Bayraktar, E. (2013). Şehirlerin dönüşümü. İstanbul: İmak Ofset.
• Bayraktar, E. (2008). Bir insanlık hakkı: Konut. İstanbul: Boyut.
• Bayraktar, E. (2006). Gecekondu ve kentsel yenileme. Ankara: Ekonomik Araştırmalar Merkezi Yayınları.
• Buğra, A. (1998). The immoral economy of housing in Turkey, International Journal of Urban and Regional Research, 22 (2), 303-317.
• Çoban, A. N. (2012). Cumhuriyetin ilanından günümüze konut politikası, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67 (3), 75-108.
• Erder, S. (2007). Kentsel arsa ve konut üretim sürecinde “kırsal alışkanlıklar ve kural”ların etkisi üzerine. In A. Mengi (Der.), Kent ve planlama: Geçmişi korumak geleceği tasarlamak (p. 267-282). İstanbul: İmge.
• Erder, S. (1996). İstanbul’a bir kent kondu: Ümraniye. İstanbul: İletişim.
• Erder, S. and İncioğlu N. (2013). Türkiye’de yerel politikanın yükselişi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi örneği. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdi Lelandais, G. (2014). Space and identity in resistance against neoliberal urban planning in Istanbul. International Journal of Urban and Regional Research, 38(5), 1785-1806.
• Geray, C. (2007). Toplumsal konut yöneltisi ve TOKİ’nin tutum ve yöneltilerindeki son değişiklikler. In A. Mengi (Der.), Kent ve planlama: Geçmişi korumak geleceği tasarlamak (p. 283-341). İstanbul: İmge.
• Healey, P. and Barret, S. M. (1990). Structure and agency in land and property development processes: Some ideas for research. Urban Studies, 27 (1), 89-103.
• Karayalçın, M. (2010). Konut bunalımı, kent rantları ve proje huhafızları. İstanbul: İmge.
• Kıray, M. B. (2003). Kentleşme yazıları. İstanbul: Bağlam.
• Koramaz Kısar, E., Koramaz, T. K., Özer, Ö. (2018). Urban transformation through property-led regeneration: A case of building renewals in İstanbul. ITU A|Z, 15 (2), 183-196.
• Kuyucu, T. (2018). Türkiye’de kentsel dönüşümün dönüşümü: Hukuki ve kurumsal çatışmalar üzerinden bir açıklama denemesi. Idealkent, 9(24), 364-386.
• Kuyucu, T. (2014). Law, property and ambiguity: The uses and abuses of legal ambiguity in remaking Istanbul’s informal settlements, International Journal of Urban and Regional Research, 38 (2), 609-27.
• Kuyucu, T. and Ünsal, Ö. (2010). Urban transformation as state-led property transfer: An analysis of two cases of urban renewal in İstanbul, Urban Studies, 47 (7), 1479-1499.
• Köse, B. (2018). Turkey’s urban neoliberalism: The normalization of informality during JDP rule. In F. M. Göçek (Der.), Contested spaces in contemporary Turkey: Environ-mental, urban and secular politics (p. 341-366). London and New York: I.B. Tauris.
• Özdemir, D. (2011). The role of the public sector in the provision of housing supply in Turkey. 1950-2009, International Journal of Urban and Regional Research, 35 (6), 1099-1117.
• Pérouse, J. F. (2013). Kentsel dönüşüm uygulamalarında belirleyici bir rol üstlenen Toplu Konut İdaresi’nin (TOKİ) belirsiz kimliği üzerine birkaç saptama. In A. Çavdar ve P. Tan (Der.), İstanbul: Müstesna Şehrin İstisna Hali (p. 81-96). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Şahin, S. Z. (2006). Kentsel dönüşümün kentsel planlamadan bağımsızlaştırılması/ayrılması sürecinde Ankara. Planlama, 2, 111-119.
• Şenyapılı, T. (2004). “Baraka”dan gecekonduya. Ankara’da kentsel mekanın dönüşümü: 1923-1960. İstanbul: İletişim.
• Tekeli, İ. (2010). Konut sorununu konut sunum biçimleriyle düşünmek. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Türkün, A. (2014). Kentsel ayrışmanın son aşaması olarak kentsel dönüşüm. In A. Türkün (Der.), Mülk, Mahal, İnsan: İstanbul’da Kentsel Dönüşüm (p. 3-16). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.