New Generation Disease Cyberchondria: Relationship Between Cyberchondria And Health Literacy of Generations in the New Media Age

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 37, 4253 - 4297, 31.05.2021

Nevzat Tarhan , Aylin Tutgun-ünal , Yücel Ekinci

https://doi.org/10.26466/opus.855959

Cited By: 12

Öz

Today, the increasing internet use has revealed new internet diseases (e-diseases) that constitute the main subject of the research. In this study, "cyberchondria" (disease search disease on the internet), which is one of the new internet diseases, has been focused on. In this context, demographic cyberchondria levels and health literacy levels of individuals aged 18-75 living in Istanbul were compared and analyzed in the context of generation theory.
The research was carried out according to the general screening model and stratified sampling method was used among the probabilistic sampling types. 1196 people aged 18-75 living in Istanbul "Participant Survey Form", " Cyberchondria Severity Scale (SCO-33)" and "Turkey Health Literacy Scale (Tsoy-32)" was applied. According to the results of this research, the generations were found to be at the "moderate" level of cyberchondrial, and the "problematic / limited" level of health literacy. Some of the findings of the study are as follows: (a) The highest level of cyberchondria among generations is in the Z; (b) Social media users have a higher level of cyberchondria than non-users; (c) As the education level of generations increases, the level of health literacy increases and the level of cyberchondria decreases; (d) The health literacy level of women was found to be at the "Problem / Limited health literacy" level and the level of "Poor health literacy" for men; (e) The level of cyberchondria of those who call the center they applied for health first "family health center" is higher than those who say "state hospital" and "private hospital". This research results is thought that it will contribute to the literature and guide researchers in the fields of "internet diseases and cyberchondria", health literacy "," new media and social media ". In addition, it is considered important in terms of determining the level of cyberchondria, which is a new generation digital disease in the society and which can be evaluated with a psychometric measurement tool, and gives clues about the measures to be taken. It is also important as it is the first study on the relationship between health literacy and cyberchondria in our country.

Anahtar Kelimeler

Cyberchondria, Internet Diseases, New Media, Generations, Health Literacy, Generation Z

Yeni Kuşak Hastalığı Siberkondri: Yeni Medya Çağında Kuşakların Siberkondri Düzeyleri İle Sağlık Okuryazarlığı İlişkisi

Öz

Günümüzde artan internet kullanımı, araştırmanın temel konusunu oluşturan yeni internet hastalıklarını (e-hastalıklar) ortaya çıkarmıştır. Bu araştırmada yeni internet hastalıklarından olan “siberkondri” (internetten hastalık arama hastalığı) üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda, İstanbul’da yaşayan 18-75 yaş arası bireylerin demografik açıdan siberkondri düzeyleri ve sağlık okuryazarlığı düzeyleri karşılaştırılmış ve kuşak teorisi bağlamında analiz edilmiştir. Araştırma genel tarama modeline göre yürütülmüş olup olasılıklı örneklem türlerinden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. İstanbul’da yaşayan 18-75 yaş arası 1196 kişiye “Katılımcı Anket Formu”, “Siberkondri Ciddiyet Ölçeği (SCÖ-33)” ve “Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (TSOY-32)” uygulanmıştır. Bu araştırma sonuçlarına göre, kuşaklar “orta düzeyde” siberkondrik, “sorunlu/sınırlı düzeyde” sağlık okuryazarlığı seviyesinde bulunmuştur. Araştırmada elde edilen birtakım bulgular şu şekildedir: (a) Kuşaklar arasında en yüksek siberkondri düzeyi Z kuşağındadır; (b) Sosyal medya kullananların kullanmayanlara göre siberkondri düzeyi yüksektir; (c) Kuşakların eğitim düzeyi arttıkça sağlık okuryazarlığı seviyesi artmakta, siberkondri seviyesi düşmektedir; (d) Kadınların sağlık okuryazarlığı düzeyi “Sorunlu/Sınırlı sağlık okuryazarlığı” seviyesinde, erkeklerin “Yetersiz sağlık okuryazarlığı” seviyesinde bulunmuştur; (e) Sağlık konusunda ilk başvurduğu merkez “Aile sağlığı merkezi” diyenlerin siberkondri seviyesi “devlet hastanesi” ve “özel hastane” diyenlere göre yüksek bulunmuştur. Bu araştırma sonuçlarının; “internet hastalıkları ve siberkondri”, sağlık okuryazarlığı”, “yeni medya ve sosyal medya” alanında alanyazına katkı sağlayacağı ve araştırmacılara yol göstereceği düşünülmektedir. Ayrıca, toplumdaki yeni nesil dijital hastalık olan ve psikometrik ölçüm aracı ile değerlendirilebilen siberkondri düzeyinin tespit edilmesi ve alınacak önlemlere yönelik ipucu vermesi açısından önemli görülmektedir. Ülkemizde sağlık okuryazarlığı ile siberkondri ilişkisine yönelik ilk çalışma olması yönüyle de önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Siberkondri, İnternet Hastalıkları, Yeni Medya, Sağlık Okuryazarlığı, Z Kuşağı

Kaynakça

• Acar, A. C. (2020). İnsan timi (http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/ikyau206.pdf b.). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Aiken, M., ve Kirwan, G. (2012). Prognoses for diagnoses: medical search online and “cyberchondria”. BMC Proceedings, 6(4), 30.
• Akarsu, B., ve Akarsu, B. (2019). Bilimsel araştırma tasarımı: Nicel, nitel ve karma araştırma yaklaşımları. İstanbul: Cinius Yayınları.
• Akdemir, A., Konakay, G., Demirkaya, H., Noyan, A., Demir, B., Ağ, C., vd. (2013). Y kuşağının kariyer algısı, kariyer değişimi ve liderlik tarzı beklentilerinin araştırılması. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 11-42.
• Akgül, Ö. (2020, 07 06). Sizde Bu İnternet Hastalıklarından Var mı? www.kimpsikoloji.com: https://www.kimpsikoloji.com/sizde-bu-internet-hastaliklarindan-var-mi/ adresinden alınmıştır
• Aktan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal üniversite öğrencilerinin sosyal değişkenlere göre incelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 4, 405-421.
• Altındiş, S., ve İnci, M. B. (2017). Siberkondria: İnternetten sağlık bilgisi arama ve ilişkili faktörler. l.Uluslararası Hasta Güvenliği ve Sağlık Finansmanı Kongresi (s. 59-60). Antalya: Uluslararası Hasta Güvenliği ve Sağlık Finansmanı Araştırmaları Merkezi (UHGSfam).
• Altındiş, S., İnci, M. B., Aslan, F. G., ve Altındiş, M. (2018). Üniversite Çalışanlarında Siberkondria Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 8(2), 359-370.
• Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Barke, A., Bleichhardt, G., Rief, W., ve Doering, B. K. (2016). The Cyberchondria Severity Scale (CSS): German Validation and Development of a Short Form. International Journal of Behavioral Medicine, 23(5), 595-605.
• Başoğlu, M. A. (2018). Edirne İl Merkezinde 15-49 Yaş Grubu Kadınlarda Siberkondrinin Sürekli Kaygı ve Psikolojik İyi Oluş İle İlişkisinin İncelenmesi. Uzmanlık Tezi.Edirne, Trakya Üniversitesi.
• Batı, A. H., Mandıracıoğlu, A., Gökmen, F., ve Çam, O. (2018). Sağlık Bilimleri Öğrencilerinde Sağlık Anksiyetesi ve Siberkondri. X. Ulusal Tıp Eğitimi Kongresi (UTEK) (s. 4). İzmir: Ege Üniversitesi.
• Bayse, R. (2019). Analyzing basic health ındicators of Turkish health system (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Türkiye: Yeditepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Üniversitesi.
• BBC News. (2001, 04 13). 'Cyberchondria' hits web users. http://news.bbc.co.uk/: http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/1274438.stm adresinden alınmıştır
• Belling, C. (2006). Hypochondriac Hermeneutics: Medicine and the Anxiety of Interpretation. Literature and medicine, 25(2), 376-401.
• Berkman, N. D., Sheridan, S. L., Donahue, K. E., Halpern, D. J., ve Crotty, K. (2011). Low health literacy and health outcomes: An updated systematic review. Annals of Internal Medicine, 155(2), 97-108.
• Bryman, A., ve Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with spss release 10 for windows: A Guide for Social Scientists. New York: Routledge.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. B., Sönmez, E., Özer, F., Ayva, G., Bacı, H., Kaya, H. E.,vd. (2014). Sağlık arama davranışı olarak internet kullanımını inceleyen bir araştırma. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 36(4), 486-494.
• Carrns, A. (1999, 10 05). On the ınternet, diseases are rampant, playing to worries of hypochondriacs. The Wall Street Journal: https://www.wsj.com/articles/SB939076866193196830 adresinden alınmıştır
• Christakis, D. A., Moreno, M. M., Jelenchick, L., Myaing, M. T., ve C. Z. (2011). Problematic internet usage in US college students: a pilot study. BMC Medicine, 9(77), PMID: 21696582.
• Collins Dictionary. (2020, 07 21). Definition of 'cyberchondria'. www.collinsdictionary.com https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/cyberchondria adresinden alınmıştır
• Comte, A. (1974). The positive philosophy with an introduction. (A. S. Blumberg, Dü.) New York: AMS Press.
• Crane, K. (2014, 06 16). Cyberchondria: How the Internet Can Afflict Your (Mental) Health. health.usnews.com: https://health.usnews.com/health-news/patient-advice/articles/2014/06/16/cyberchondria-how-the- internet-can-afflict-your-mental-health adresinden alınmıştır
• Çakmak, F., ve Çelik, M. Y. (2017). Türkiye’de İstihdamın Kuşaklara Göre Analizi. Sayıştay Dergisi(104), 65-86.
• Çetin Aydin, G., ve Başol, O. (2014). X ve Y kuşağı: Çalışmanın anlamında bir değişme var mı? EJOVOC (Electronic Journal of Vocational Colleges), 4(4), 1-15.
• Deniz, L., & Tutgun-Ünal, A. (2019). Sosyal medya çağında kuşakların sosyal medya kullanımı ve değerlerine yönelik bir dizi ölçek geliştirme çalışması. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1025-1057.
• Deniz, S. (2020). Bireylerin E-Sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinin incelenmesi. İnsan ve İnsan, 7(24), 84-96.
• DeVellis, R. F. (2003). Scale development : Theory and applications (2nd edition b.). New York: SAGE Publications.
• Dewanti, P., ve Indrajit, R. E. (2018). The effect of XYZ generation characte-ristics to e-commerce C-to-C: A review. Ikraith-Informatika, 2(2), 56-60.
• Dijilopedi. (2019). Dünyada internet kullanımı ve sosyal medya istatistikleri. 05 02, 2020 tarihinde dijilopedi.com: https://dijilopedi.com/2019-internet-kullanimi-ve-sosyal-medya-istatistikleri/ adresinden alındı
• Dinç, M. S., ve Aydemir, M. (2015). İş ve yaşam dengesi arayışında kuşak farklılıklarının ve kuşakların iş değerlerinin etkisi üzerine bir model çalışması. 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. 2, s. 867-873. Muğla: Bildiri Kitabı.
• Dobson, R. (1998, 06 28). Doctors warn the cybersick. www.independent.co.uk: https://www.independent.co.uk/news/doctors-warn-the-cybersick-1168119.html adresinden alınmıştır
• Durak Batıgün, A., Gör, N., Kömürcü, B., ve Şenkal Ertürk, İ. (2018). Cyberchondria Scale (CS): Development, validity and reliability study. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31(2), 148- 162.
• Durak, H., ve Seferoğlu, S. S. (2016). Türkiye de sosyal medya okuryazarlığı ve sosyal ağ kullanım örüntülerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46), 526-535.
• Durusu Tanrıöver, M., Yıldırım, H. H., Demiray Ready, N., Çakır, B., ve Akalın, E. (2014). Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Araştırması. Ankara: Sağlık-Sen Yayınları-25.
• Dwyer, D. S., ve Liu, H. (2013). The impact of consumer health information on the demand for health services. The Quarterly Review of Economics and Finance, 53(1), 1-11.
• Ekşili, N., ve Antalyalı, Ö. L. (2017). Türkiye’de Y kuşağı özelliklerini belirlemeye yönelik bir çalışma: Okul yöneticileri üzerine bir araştırma. Humanities Sciences (NWSAHS), 12(3), 90-111.
• Elciyar, K., ve Taşçı, D. (2017). Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi öğrencilerine uygulanması. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(4), 57-70.
• Ertaş, H., Kıraç, R., ve Ünal, S. N. (2020). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin siberkondri düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(23), 1746-1764.
• Estacio, E. V., Whittle, R., ve Protheroe, J. (2017). The digital divide: Examining socio-demographic factors associated with health literacy, access and use of internet to seek health information. Journal of Health Psychology, 24(12), 1668-1675.
• Fergus, T. A. (2014). The Cyberchondria Severity Scale (CSS): an examination of structure and relations with health anxiety in a community sample. Journal of Anxiety Disorders, 28(6), 504-510.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education. New York: McGraw-Hill Education.
• Gökçe, E., ve Dündar-Erbay, P. (2017). Manisa Şehzadeler Eğitim Araştırma Toplum Sağlığı Merkezi’nde (EATSM) Seçilen Aile Sağlığı Birimlerinde Yetişkinlerde Siberkondri Düzeyi ve İlişkili Değişkenler. 19. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi (s. 536). Antalya: HASUDER.
• Güleşen, A. (2019). Kalp hastası kadınlarda siberkondri düzeyi ve etkileyen faktörler. Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi. İstanbul: İstanbul Okan Üniversitesi.
• Gürbüz, S. (2015). Kuşak Farklılıkları: Mit mi, Gerçek mi? İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 39-57.
• Güriş, S., & Astar, M. (2014). Bilimsel araştırmalarda spss ile istatistik. İstanbul: DER Kitabevi.
• Higgins, O., Sixsmith, J., Barry, M. M., ve Domegan, C. T. (2011). A literature review on health ınformation seeking behaviour on the web: A health consumer and health professional perspective. Stockholm: ECDC (Technical Report).
• HLS-EU Consortium. (2012). Comparative Report of Health Literacy in Eight EU Member States. The European Health Literacy Survey HLS-EU. European Journal of Public Health.
• Horvitz, E., ve White, R. (2009). Cyberchondria: Studies of the Escalation of Medical Concerns in Web Search. ACM Trans. Inf. Syst., 27(4), 23.
• İnce, F. (2018). Z kuşağının girişimcilik eğilimi: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 105-113.
• Inglehart, R. (1997). Modernization and postmodernization: cultural, economic, and political change in 43 societies. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Internet World Stats. (2020). Internet world stats usage and population statistics. 01 25, 2020 tarihinde https://www.internetworldstats.com/: https://www.internetworldstats.com/stats.htm adresinden alındı
• Işıkdere, A. (2016, 12 8). Sosyal medya hastalıkları. bilimdili.com: https://bilimdili.com/doga- cevre/tip/sosyal-medya-hastaliklari/ adresinden alınmıştır
• Ivanova, E. (2013). Internet addiction and cyberchondria - Their relationship with Well-Being. Journal of Education Culture and Society, 1, 57-70.
• Kalof, L., Emy, D., ve Dietz, T. (2008). Essentials of Social Research. New York: Open University Press.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler (33 b.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis (First b.). New York: Routledge.
• Kummervold, P. E., Chronaki, C., Lausen, B., ve Prokosch, H.-U. (2008). eHealth Trends in Europe 2005-2007: A Population-Based Survey. Journal of Medical Internet Research, 10(4), e42.
• Lagree, J. C. (1989). Les générations se suivent et ne se ressemblent pas : deux cohortes de nouveaux retraités parisiens de 1972 et 1984. Paris: Editions Cujas.
• Latif, H., ve Serbest, S. (2014). Türkiye'de 2000 kuşağı ve 2000 kuşağının iş ve çalışma anlayışı. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 2(4), 132-163.
• Li, W., O’Brien, J. E., Snyder, S. M., ve Howard, M. O. (2015). Characteristics of ınternet addiction/pathological ınternet use in U.S. university students: A qualitative-method ınvestigation. PLOS One, 1-19.
• Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. New York: The Science Press.
• Loos, A. (2013). Cyberchondria: Too much ınformation for the health anxious patient? Journal of Consumer Health on the Internet, 17(4), 439-445.
• Lower, J. (2008). Brace yourself here comes generation Y. Critical Care Nurse, 25(8), 80-84.
• Macky, K., Gardner, D., ve Forsyth, S. (2008). Generational Differences at Work: Introduction and Overview. Journal of Managerial Psychology, 23(8), 857-861.
• Mannheim, K. (1950). Freedom, power, and democratic planning. New York: Oxford University Press.
• Martin, C. A., ve Tulgan, B. (2002). Managing the Generation Mix: From Collision to Collaboration. Massachusetts: Human Resource Development Press.
• McElroy, E., ve Shevlin, M. (2014). The Development and Initial Validation of the Cyberchondria Severity Scale (CSS). Journal of anxiety disorders, 28(2), 259-265.
• Menon, V., Kar, S. K., Tripathi, A., ve Nebhinani, N. (2020). Cyberchondria: conceptual relation with health anxiety, assessment, management and prevention. Asian Journal of Psychiatry, 53.
• Nancyfriedman. (2008, 12 01). Word of the Week: Cyberchondria. nancyfriedman.typepad.com: https://nancyfriedman.typepad.com/away_with_words/2008/11/word-of-the-week-cyberchondria.html adresinden alınmıştır
• Nielsen-Bohlman, L. T., Panzer, A. M., ve Kinding, D. A. (2004). Health Literacy: A Prescription to End Confusion. US National Library of Medicine, 31-55.
• NPİstanbul. (2020, 12 08). Sosyal Medyadaki “Duygusal Bulaşmaya” Dikkat! npistanbul.com: https://npistanbul.com/koronavirus/sosyal-medyadaki-duygusal-bulasmaya-dikkat adresinden alınmıştır
• Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267.
• Okyay, P., ve Abacıgil, F. (2016). T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye sağlık okuryazarlığı ölçekleri güvenirlilik ve geçerlilik çalışması. 1. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No : 1025.
• Olcay, S. (2018). Sosyalleşmenin dijitalleşmesi olarak sosyal medya ve resimler arasında kaybolma bozukluğu: Photolurkıng. Yeni Medya Elektronik Dergi - eJNM, 2(2), 90-104.
• Özdemir, Ş. (2017). Kuşaklar teorisine göre Türkiye’deki gençlerin medya kullanım alışkanlıkları ve İstanbul örneği. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Palfrey, J., & Gasser, U. (2008). Born digital: Understanding the First Generation of Digital Natives. New York: Basic Books.
• Pedro, F. (2006, 06 17). The new millennium learners: Challenging our Views on ICT and Learning. 1-17. ABD. https://publications.iadb.org/en/new-millennium-learners-challenging-our-views-ict-and-learning adresinden alınmıştır
• Peerson, A., ve Saunders, M. (2009). Health literacy revisited: what do we mean and why does it matter? Health Promotion Internationa, 24(3), 285-296.
• Pilcher, J. (1994). Mannheim's sociology of generations: An Undervalued Legacy. The British Journal of Sociology, 45(3), 481-495.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital ımmigrants. From On the Horizon (MCB University Press), 9(5), 1-6.
• Rideout, V., & Hamel, E. (2006). The media family: Electronic media in the lives of ınfants, toddlers, preschoolers, and their parents. Menlo Park - California: Kaiser Family Foundation.
• Rotunda, R. J., Kass, S. J., Sutton, M. A., ve Leon, D. T. (2003). Internet Use and Misuse: Preliminary Findings from a New Assessment Instrument. Behaviour Modification, 484-504.
• Savcı, M., ve Aysan, F. (2017). Teknolojik bağımlılıklar ve sosyal bağlılık: İnternet bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı ve akıllı telefon bağımlılığının sosyal bağlılığı yordayıcı etkisi. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 30(3), 202-216.
• SB Sözlüğü. (2011). Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi sözlüğü (1. b.). Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Selwyn, N. (2009). The digital native -myth and reality. Emerald İnsight, 1(4), 364-379.
• Selwyn, N. (2011). Educating the ‘digital natives’? Education and Technology, 1-26.
• Sezer-Korucu, K., ve Kocabaş, D. (2018). The relationship between nomophobia and cyberchondria: A research on the patients applying to the university hospital. H. Kapucu, & C. Akar Changing Organizations: From the Psychological & Technological Perspectives içinde, (s. 199-209). London: IJOPEC Publication.
• Sezer-Korucu, K., Oksay, A., ve Kocabaş, D. (2018). Online Health Concern: Cyberchondria. H. Kapucu, & C. Akar içinde, Changing Organizations: From the Psychological & Technological Perspectives (s. 211-218). London: IJOPEC Publication.
• Socialmarketing. (2020, 06 15). Generations x,y, z and the others. http://socialmarketing.org: http://socialmarketing.org/archives/generations-xy-z-and-the-others/ adresinden alınmıştır
• Sorensen, K., Broucke, S., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J., Slonska, Z., et al. (2012). Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health, 12(1), 80-93.
• Starcevic , V. (2017). Cyberchondria: Challenges of problematic online searches for health-related ınformation. Psychotherapy and Psychosomatics, 86(3), 129-133.
• Starcevic, V., ve Aboujaoude, E. (2015). Cyberchondria, cyberbullying, cybersuicide, cybersex: “new” psychopathologies for the 21st century? World Psychiatry, 14(1), 97-100.
• Starcevic, V., ve Berle, D. (2013). Cyberchondria: towards a better understanding of excessive health-related Internet use. Expert Review of Neurotherapeutics, 13(2), 205-213.
• Stone, J., ve Sharpe, M. (2003). Internet resources for psychiatry and neuropsychiatry. Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry, 74(1), 10-12.
• Suziedelyte, A. (2012). How does searching for health information on the Internet affect individuals' demand for health care services? Social Science & Medicine, 75(10), 1828-1835.
• Tanis, M., Hartmann, T., ve Poel, F. (2016). Online health anxiety and consultation satisfaction: A quantitative exploratory study on their relations. Patient Education and Counseling, 99(7), 1227-1232.
• Tapscott, D. (2009). Grown up digital: How the net generation is changing your world. New York: McGraw-Hill Education.
• Tarhan, N. (2020, 09). Doğru bir politika üretemezsek z kuşağı kayıp kuşak olacak. https://www.nevzattarhan.com/: https://www.nevzattarhan.com/dogru-bir-politika-uretemezsek-z- kusagi-kayip-kusak-olacak.html adresinden alınmıştır
• Tarhan, N., ve Nurmedov, S. (2019). Bağımlılık: Sanal veya gerçek. İstanbul: Timaş.
• Tarhan, N., ve Tutgun-Ünal, A. (2021). Sosyal medya psikolojisi. Der Yayınları, İstanbul.
• Taylor, H. (1999, 02 17). Explosive growth of a new breed of “cyberchondriacs. The Harris Poll.
• Tekayak, H. V., ve Akpınar, E. (2017). Tıp alanında yeni bir dönem: Dijital çağda doğan yeni hastalıklar. Eurasian Journal of Family Medicine, 6(3), 93-100.
• Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama klavuzu (e-kitap) (3 b.). Mersin: Türk Psikologlar Derneği.
• Tiritoğlu, S. (2019). Diyetisyene Başvuran Bireylerin Beslenme ve Diyet Hakkındaki Düşünceleri İle Siberkondri İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi.İstanbul: İstanbul Okan Üniversitesi.
• Toruntay, H. (2011). Takım rolleri çalışması: X ve Y kuşağı üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi: İstanbul .
• Tutgun-Ünal, A. (2020a). A comparative study of social media addiction among Turkish and Korean university students. Journal of Economy Culture and Society, (62), 307-322. DOI: 10.26650/JECS2020-0064
• Tutgun-Ünal, A. (2020b). Social media addiction of new media and journalism students. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 19(2), 1-12.
• Tutgun-Ünal, A. (2021). Social media generations’ levels of acceptance of diversity. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 20(2), 155-168.
• Tutgun-Ünal, A., ve Deniz, L. (2020a). Sosyal medya kuşaklarının sosyal medya kullanım seviyeleri ve tercihleri. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 125-144.
• Tutgun-Ünal, A., ve Deniz, L. (2020b). The comparison of work values of social media generations in terms of giving importance to work and obeying the rules in Turkey. Azerbaijan Journal of Educational Studies, 690(1), 199-220. http://dx.doi.org/10.29228/edu.102
• TÜİK. (2020, 06 26). Hanelerde bilişim teknolojileri kullanımı. TÜİK: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do? metod=temelist adresinden alınmıştır
• Türk Dil Kurumu. (2020). Türk Dil Kurumu Sözlüğü (TDK). 01 25, 2020 tarihinde http://tdk.gov.tr/: http://tdk.gov.tr/icerik/duyurular/tdk-genel-ag-internet-sayfasi-sanal-saldiriya-ugradi/ adresinden alındı
• Tüter, M. (2019). Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Siberkondri Düzeyinin ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi . Tıpta Uzmanlık Tezi.İstanbul: Sağlık Bilimleri Üniversitesi.
• Uzun, S. (2016). Pamukkale Üniversitesi Çalışanlarında Siberkondri Düzeyi ve Etkileyen Etmenler. Uzmanlık Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Uzun, S. U., & Zencir, M. (2018). Reliability and validity study of the Turkish version of cyberchondria severity scale. Current Psychology.
• Uzun, S. U., Akbay, B., Özdemir, C., ve Zencir, M. (2017). Siberkondri Ciddiyet Ölçeğinin ve Kısa Formunun Üniversite Öğrencilerinde Geçerlilik-Güvenilirliği. 19. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi içinde (s. 626). İzmir: HASUDER.
• Valley, P. (2001, 04 27). New disorder, cyberchondria, sweeps the internet. www.nzherald.co.nz: https://www.nzherald.co.nz/technology/news/article.cfm?c_id=5&objectid=185422 adresinden alınmıştır
• Wong, L. (2001). Generations apart: Xers and boomers in the officer corps. Ashburn DC: Strategic Studies İnstitute (SSI).
• Wordability. (2012, 03). Cyberchondria and Babe Magnets Come Of Age. wordability.net: https://wordability.net/2012/03/08/cyberchondria-and-babe-magnets-come-of-age/ adresinden alınmıştır
• Wordwizard. (2008, 08 24). Cyberchondria - consulting Dr Google. http://www.wordwizard.com/: http://www.wordwizard.com/phpbb3/viewtopic.php?t=20760 adresinden alınmıştır
• Yavuz, M. (2017, 04 25). Siberhondrik nedir? Nasıl bir hastalıktır? hthayat.haberturk.com: https://hthayat.haberturk.com/saglik/haber/1022931-siberhondrik-nedir-nasil-bir-hastaliktir adresinden alınmıştır
• Yazıcıoğlu, Y., ve Erdoğan, S. (2014). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay.
• Zemke, R., Raines, C., & Filipczak, B. (2013). Generations at work: managing the clash of boomers, Gen Xers, and Gen Yers in the workplace (2nd b.). New York: American Management Association.