Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarında Bilgi Paylaşma Korkusu

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 37, 4400 - 4428, 31.05.2021

Bilge Aksay

https://doi.org/10.26466/opus.868237

Cited By: 1

Öz

Günümüz işletmelerinin en değerli varlıkları bilgiye dayanan öz yetkinlikleridir. Örgütlerde bilgi paylaşımının nasıl arttırılabileceğine dair pek çok araştırma bulunmasına karşın, bilgi saklamaya dair çok az çalışma vardır. Çalışanın bilgisini paylaştığı takdirde özgün değerini kaybedeceğine yönelik algısını ifade eden “bilgi paylaşma korkusu” 2020 Aralık itibariyle google akademik üzerinden aratılmış ve Türkçe hiçbir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışmanın amacı bilgi paylaşma korkusunun Türkçe alanyazına tanıtılması, psikolojik sahiplik teorisi temelinde cinsiyete ve sektör ile pozisyona göre bilgi paylaşma korkusunda farklılık olup olmadığının araştırılmasıdır. Renzl (2008) tarafından geliştirilen bilgi paylaşma korkusu ölçeği kullanılarak, araştırma hipotezleri 225 erkek, 158 kadın beyaz yakalı çalışandan elde edilen verilerle sınanmıştır. Psikolojik sahiplik teorisine göre çalışanlar, üzerinde emek ve zaman harcadıkları şeylere daha çok bağlanarak, sahip oldukları üzerinden kimliklerini tanımlar. Bu araştırmada cinsiyete göre bilgi paylaşma korkusunda farklılık olmadığı varsayımı desteklenmiştir. 2*2 faktöriyel varyans analizi ile kamu ve özel sektörde, yönetici ve çalışan pozisyonunda bulunanların bilgi paylaşma korkusu değerlendirilmiştir. Özel sektörde yönetici pozisyonunda bulunanlarda bilgi paylaşma korkusunun istatistiki açıdan anlamlı ve diğer gruplardan daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bilgi paylaşma korkusu,, 2*2 faktöriyel desen, beyaz yakalı çalışanlar

Knowledge Sharing Fear Among Public And Private Sector Employees

Öz

Günümüz işletmelerinin en değerli varlıkları bilgiye dayanan öz yetkinlikleridir. Örgütlerde bilgi paylaşımının nasıl arttırılabileceğine dair pek çok araştırma bulunmasına karşın, bilgi saklamaya dair çok az çalışma vardır. Çalışanın bilgisini paylaştığı takdirde özgün değerini kaybedeceğine yönelik algısını ifade eden “bilgi paylaşma korkusu” 2020 Aralık itibariyle google akademik üzerinden aratılmış ve Türkçe hiçbir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışmanın amacı bilgi paylaşma korkusunun Türkçe alanyazına tanıtılması, psikolojik sahiplik teorisi temelinde cinsiyete ve sektör ile pozisyona göre bilgi paylaşma korkusunda farklılık olup olmadığının araştırılmasıdır. Renzl (2008) tarafından geliştirilen bilgi paylaşma korkusu ölçeği kullanılarak, araştırma hipotezleri 225 erkek, 158 kadın beyaz yakalı çalışandan elde edilen verilerle sınanmıştır. Psikolojik sahiplik teorisine göre çalışanlar, üzerinde emek ve zaman harcadıkları şeylere daha çok bağlanarak, sahip oldukları üzerinden kimliklerini tanımlar. Bu araştırmada cinsiyete göre bilgi paylaşma korkusunda farklılık olmadığı varsayımı desteklenmiştir. 2*2 faktöriyel varyans analizi ile kamu ve özel sektörde, yönetici ve çalışan pozisyonunda bulunanların bilgi paylaşma korkusu değerlendirilmiştir. Özel sektörde yönetici pozisyonunda bulunanlarda bilgi paylaşma korkusunun istatistiki açıdan anlamlı ve diğer gruplardan daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Knowledge sharing fear, 2*2 factorial design, white-collar employees

Kaynakça

• Ardichvili, A., Maurer, M., Li, W., Wentling, T. ve Stuedemann, R. (2006). Cultural influences on knowledge sharing through online communities of practice. Journal of Knowledge Management, 10(1), 94-107. doi:10.1108/13673270610650139
• Atalay, C. G. ve Özler, D. E. (2013). A Research to determine the relationship between organizational justice and psychological ownership among non-family employees in a family fusiness. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 99, 247-256. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.10.492
• Babcock, P. (2004). Shedding light on knowledge management. HR Magazine, 49(5), 46-50. 16 Kasım 2020 tarihinde https://www.shrm.org/hr-today/news/hr-magazine/Pages/0504covstory.aspx adresinden erişildi.
• Bantinaki, K. (2012). The paradox of horror: Fear as a positive emotion. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 70(4), 383-392. https://doi.org/10.1111/j.1540-6245.2012.01530.xBelk, R. W. (1988). Possessions and the extended self. Journal of Consumer Research, 15(2), 139-168. doi:10.1086/209154.
• Bhatt, G. D. (2001). Knowledge management in organizations: examining the interaction between technologies, techniques, and people. Journal of Knowledge Management, 5(1), 68-75. https://doi.org/10.1108/13673270110384419
• Boneau, C. A. (1960). The effects of violations of assumptions underlying the t test. Psychological Bulletin, 57(1), 49-64. doi:10.1037/h0041412
• Brown, G., Pierce, J. L.ve Crossley, C. (2014). Toward an understanding of the development of ownership feelings. Journal of Organizational Behavior, 35(3), 318-338. https://doi.org/10.1002/job.1869
• Butt, A. S. (2019). Determinants of top-down knowledge hiding in firms: an individual-level perspective. Asian business and management, 1-21. doi: 10.1057/s41291-019-00091-1
• Butt, A. S.ve Ahmad, A. B. (2019). Are there any antecedents of top-down knowledge hiding in firms? Evidence from the United Arab Emirates. Journal of knowledge Management. doi: 10.1108/JKM-04-2019-0204
• Campbell, E. G., Clarridge, B. R., Gokhale, M., Birenbaum, L., Hilgartner, S., Holtzman, N. A. ve Blumenthal, D. (2002). Data withholding in academic genetics: evidence from a national survey. Jama, 287(4), 473-480.
• Chawla, D.ve Joshi, H. (2010). Knowledge management initiatives in Indian public and private sector organizations. Journal of Knowledge Management, 14(6), 811-827. doi:10.1108/13673271011084871
• Connelly, C. E.ve Zweig, D. (2015). How perpetrators and targets construe knowledge hiding in organizations. European Journal of Work and Organizational Psychology, 24(3), 479-489. doi:https://doi.org/10.1080/1359432X.2014.931325
• Connelly, C. E., Zweig, D., Webster, J.ve Trougakos, J. P. (2012). Knowledge hiding in organizations. Journal of Organizational Behavior, 33(1), 64-88. doi:https://doi.org/10.1002/job.737
• Çetin, A., Erenler, E.ve Şentürk, M. (2016). Mesleki bağlılık ve mesleki özyeterlik algısının bilgi paylaşma davranışına etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 289-316. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/382472 adresinden erişildi.
• Davenport, T. H.ve Prusak, L. (1998). Working knowledge: How organizations manage what they know: England: Harvard Business Press.
• Demirkasimoglu, N. (2016). Knowledge hiding in academia: Is personality a key factor? International Journal of Higher Education, 5(1), 128-140.11 Kasım 2020 tarhinde https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1088661.pdf adresinden erişildi.
• Dirik, D. (2019). Örgütsel adalet algısı ve bilgi saklama davranişi arasindaki ilişkİlerde algılanan örgütsel politikanın rolü üzerine bir araştırma. Electronic Turkish Studies, 14(2), 296-312. doi:10.7827/TurkishStudies.14932S
• Dittmar, H. (1989). Gender identity-related meanings of personal possessions. British Journal of Social Psychology, 28(2), 159-171. doi:https://doi.org/10.1111/j.2044-8309.1989.tb00857.x
• Dziak, J. J., Nahum-Shani, I.ve Collins, L. M. (2012). Multilevel factorial experiments for developing behavioral interventions: Power, sample size, and resource considerations. Psychological Methods, 17(2), 153. doi:https://doi.org/10.1037/a0026972
• Ellis, L. (1985). On the rudiments of possessions and property. Social Science Information, 24(1), 113-143. doi:10.1177/053901885024001006
• Fang, Y.-H. (2017). Coping with fear and guilt using mobile social networking applications: Knowledge hiding, loafing, and sharing. Telematics and Informatics, 34(5), 779-797. doi:https://doi.org/10.1016/j.tele.2017.03.002
• Gagné, M., Tian, A. W., Soo, C., Zhang, B., Ho, K. S. B.ve Hosszu, K. (2019). Different motivations for knowledge sharing and hiding: The role of motivating work design. Journal of Organizational Behavior, 40(7), 783-799. doi:https://doi.org/10.1002/job.2364
• Ghosh, A. (2011). Power distance in organizational contexts-a review of collectivist cultures. Indian Journal of Industrial Relations, 47(1), 89-101. doi:https://www.jstor.org/stable/23070557
• Global innovation index. (2019). 25 Aralık 2020 tarihinde https://www.globalinnovationindex.org/userfiles/file/reportpdf/GII2019-keyfinding-E-Web3.pdf adresinden erişildi.
• Göksel, A., Aydıntan, B.ve Bingöl, D. (2010). Örgütlerde bilgi paylaşma davranışı: Sosyal sermaye boyutundan bir bakış. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(04), 87-109. 10.1501/SBFder_0000002185
• Gray, P. H. (2001). The impact of knowledge repositories on power and control in the workplace, Information TechnologyandPeople, 14(4), 368-384, https://doi.org/10.1108/09593840110411167.
• Gurteen, D. (1999). Creating a knowledge sharing culture. Knowledge Management Magazine, 2(5), 1-4. 16 Aralık 2020 tarihinde file:///C:/Users/hp/Downloads/Creating%20a%20Knowledge%20Sharing%20Culture%20(1).pdf adresinden erişildi.
• Güğerçin, U. (2018). Mentorluktan Ters Mentorluğa. Ankara: Akademisyen
• Hofstede, G. (1984). Culture's consequences: International differences in work-related values (Vol. 5): Sage.
• Hox, J. (1998). Multilevel modeling: When and why. In Classification, data analysis, and data highways (pp. 147-154): Springer.
• Hsu, M. H., ve Chang, C. M. (2014). Examining interpersonal trust as a facilitator and uncertainty as an inhibitor of intra‐organisational knowledge sharing. Information Systems Journal, 24(2), 119-142. https://doi.org/10.1111/isj.12000
• Huo, W., Cai, Z., Luo, J., Men, C.ve Jia, R. (2016). Antecedents and intervention mechanisms: a multi-level study of RandD team’s knowledge hiding behavior. Journal of Knowledge Management. doi: https://doi.org/10.1108/JKM-11-2015-0451
• Ikiugu, M., Pollard, N., Cross, A., Willer, M., Everson, J.ve Stockland, J. (2012). Meaning making through occupations and occupational roles: A Heuristic study of worker-writer histories. British Journal of Occupational Therapy, 75(6), 289-295. doi:10.4276/030802212x13383757345229
• Ipe, M. (2003). Knowledge sharing in organizations: A conceptual framework. Human Resource Development Review, 2(4), 337-359. https://doi.org/10.1177/1534484303257985
• Jha, J. K.ve Varkkey, B. (2018). Are you a cistern or a channel? Exploring factors triggering knowledge-hiding behavior at the workplace: evidence from the Indian RandD professionals. Journal of Knowledge Management, 22(4), 824-849 :https://doi.org/10.1108/JKM-02-2017-0048
• Jussila, I., Tarkiainen, A., Sarstedt, M.ve Hair, J. F. (2015). Individual psychological ownership: concepts, evidence, and implications for research in marketing. Journal of Marketing Theory and Practice, 23(2), 121- 139. doi:10.1080/10696679.2015.1002330
• Kaplan, D. ve George, R. (1995). A study of the power associated with testing factor mean differences under violations of factorial invariance. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 2(2), 101-118. doi:10.1080/10705519509539999
• Keegan, S. (2015). The psychology of fear in organizations: How to transform anxiety into well-being, productivity and innovation: Kogan Page Publishers. 4 Eylül 2020 tarihinde https://www.amazon.com/Psychology-Fear-Organizations-Well-being-Productivity/dp/0749472545 adresinden erişildi.
• Kish-Gephart, J. J., Detert, J. R., Treviño, L. K.ve Edmondson, A. C. (2009). Silenced by fear:: The nature, sources, and consequences of fear at work. Research in Organizational Behavior, 29, 163-193. doi:https://doi.org/10.1016/j.riob.2009.07.002
• Kligyte, V., Connelly, S., Thiel, C.ve Devenport, L. (2013). The influence of anger, fear, and emotion regulation on ethical decision making. Human Performance, 26(4), 297-326. https://doi.org/10.1080/08959285.2013.814655
• Kotrlik, J.ve Higgins, C. (2001). Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1), 43. 11 Ekim 2020 tarihinde https://rabu.pw/1593987451.pdf adresinden erişildi.
• Köseoğlu, M. A., Gider, Ö.ve Ocak, S. (2011). Bilgi paylaşımı tutumunu etkileyen faktörler nelerdir? Bir kamu hastanesi örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 215-243. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423880304.pdf
• Labafi, S. (2017). Knowledge hiding as an obstacle of innovatıon in organizatıons a qualitative study of software industry. AD-minister, 131-148.http://dx.doi.org/10.17230/ad-minister.30.7
• Lachman, M. E. ve Weaver, S. L. (1998). Sociodemographic variations in the sense of control by domain: Findings from the MacArthur studies of midlife. Psychology and Aging, 13(4), 553-562. doi:10.1037/0882- 7974.13.4.553
• Lin, C.-P. (2007). To share or not to share: Modeling tacit knowledge sharing, its mediators and antecedents. Journal of Business Ethics, 70(4), 411-428. https://doi.org/10.1007/s10551-006-9119-0
• Liu, J., Wang, H., Hui, C.ve Lee, C. (2012). Psychological Ownership: How Having Control Matters. Journal of Management Studies, 49(5), 869-895. https://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2011.01028.x
• Liu, Y., Zhu Julie, N. Y.ve Lam Long, W. (2020). Obligations and feeling envied: a study of workplace status and knowledge hiding. Journal of Managerial Psychology, 35(5), 347-359. doi:10.1108/JMP-05-2019-0276
• McAdam, R.ve Reid, R. (2000). A comparison of public and private sector perceptions and use of knowledge management. Journal of European Industrial Training, 24(6), 317- 329. https://doi.org/10.1108/03090590010346424
• McDermott, R. (1999). Why Information technology inspired but cannot deliver knowledge management. California Management Review, 41(4), 103-117. doi:10.2307/41166012
• McElroy, M. (1999). Second-generation knowledge management. Knowledge Management, 10(10), 86-88. http://www.learning-org.com/docs/McElroy2ndGenKM.pdf adresinden erişildi.
• McNeish, D. M.ve Stapleton, L. M. (2016). The effect of small sample size on two-level model estimates: A review and illustration. Educational Psychology Review, 28(2), 295-314. doi:10.1007/s10648-014-9287-x.
• Metin, S. (2020). İşletmelerde bilgi yönetimi ve kurumsal içerik yönetimi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2), s. 1-8.,doi: 10.46482/ebyuiibfdergi.756753.
• Mobbs, D., Adolphs, R., Fanselow, M. S., Barrett, L. F., LeDoux, J. E., Ressler, K.ve Tye, K. M. (2019). Viewpoints: Approaches to defining and investigating fear. Nature neuroscience, 22(8), 1205-1216. https://doi.org/10.1038/s41593-019-0456-6
• Monteiro, L. F., Arvidsson, N.ve Birkinshaw, J. (2008). Knowledge flows within multinational corporations: Explaining subsidiary isolation and its performance implications. Organization Science, 19(1), 90-107. https://doi.org/10.1287/orsc.1070.0264
• Navimipour, N. J.ve Charband, Y. (2016). Knowledge sharing mechanisms and techniques in project teams: Literature review, classification, and current trends. Computers in Human Behavior, 62, 730- 742.:https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.05.003
• Nonaka, I.ve Toyama, R. (2015). The knowledge-creating theory revisited: knowledge creation as a synthesizing process. In The essentials of knowledge management (pp. 95-110): Springer. https://doi.org/10.1057/9781137552105_4
• Olckers, C.ve Du Plessis, Y. (2012). The role of psychological ownership in retaining talent : a systematic literature review : original research. SA Journal of Human Resource Management, 10(2), 1-18.22 Eylül 2020 tarihindehttps://www.ingentaconnect.com/content/sabinet/sajhrm/2012/00000010/00000002/art00014 adresinden erişildi.
• Ozler, H., Yilmaz, A.ve Ozler, D. (2008). Psychological ownership: An empirical study on its antecedents and impacts upon organizational behaviors. Problems and Perspectives in Management(6, Iss. 3), 38-47. 26 Kasım 2020 tarihinde file:///C:/Users/hp/Downloads/prperman_2008_6_3_7%20(5).pdf erişildi.
• Öhman, A.ve Mineka, S. (2001). Fears, phobias, and preparedness: toward an evolved module of fear and fear learning. Psychological Review, 108(3), 483-522. doi: 10.1037//0033-295X.108.3.483
• Özdemirci, F., Aydın C. (2007). Kurumsal bilgi kaynakları ve bilgi yönetimi, Türk Kütüphaneciliği, 21(2), 164-185, 25 Aralık 2020 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/815119 adresinden erişildi.
• Peng, H. (2013). Why and when do people hide knowledge? Journal of Knowledge Management, 17(3), 398- 415. doi:10.1108/JKM-12-2012-0380
• Pierce, J. L., Kostova, T.ve Dirks, K. T. (2001). Toward a Theory of Psychological Ownership in Organizations. Academy of Management Review, 26(2), 298-310. doi:https://doi.org/10.5465/amr.2001.4378028
• Pierce, J. L., Kostova, T.ve Dirks, K. T. (2003). The State of psychological ownership: Integrating and extending a century of research. Review of General Psychology, 7(1), 84-107. doi:10.1037/1089-2680.7.1.84
• Powers, V. J. (1999). Xerox creates a knowledge-sharing culture through grassroots efforts. Knowledge Management in Practice, 18(1), 1-4.
• Pradhan, S., Srivastava, A.ve Mishra Dharmesh, K. (2019). Abusive supervision and knowledge hiding: the mediating role of psychological contract violation and supervisor directed aggression. Journal of Knowledge Management, 24(2), 216-234. doi:10.1108/JKM-05-2019-0248
• Razmerita, L., Kirchner, K.ve Nielsen, P. (2016). What factors influence knowledge sharing in organizations? A social dilemma perspective of social media communication. Journal of Knowledge Management, 20(6), 1225-1246. doi:10.1108/JKM-03-2016-0112
• Renzl, B. (2008). Trust in management and knowledge sharing: The mediating effects of fear and knowledge documentation. Omega, 36(2), 206-220. doi:https://doi.org/10.1016/j.omega.2006.06.005
• Riege, A. (2005). Three‐dozen knowledge‐sharing barriers managers must consider. Journal of Knowledge Management, 9(3), 18-35. doi:10.1108/13673270510602746
• Rogers, R. W. (1975). A protection motivation theory of fear appeals and attitude change1. The Journal of Psychology, 91(1), 93-114. doi:10.1080/00223980.1975.9915803
• Serenko, A.ve Bontis, N. (2016). Understanding counterproductive knowledge behavior: antecedents and consequences of intra-organizational knowledge hiding. Journal of Knowledge Management, 20(6), 1199- 1224. doi:10.1108/JKM-05-2016-0203
• Siemsen, E., Roth, A. V., Balasubramanian, S.ve Anand, G. (2009). The Influence of psychological safety and confidence in knowledge on employee knowledge sharing. Manufacturing and Service Operations Management, 11(3), 429-447. doi:10.1287/msom.1080.0233
• Snijders, T. A. B. ve Bosker, R. J. (1993). Standard errors and sample sizes for two-level research. Journal of Educational Statistics, 18(3), 237-259. doi:10.3102/10769986018003237
• Şentürk, F. K.ve Carman, Y. (2019). Örgüt kültürünün ve örgütsel adaletin bilgi paylaşımı üzerine etkisi: Bir devlet üniversitesi örneği. Alanya Akademik Bakış, 3(1), 1-18. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.492117
• Tohidinia, Z.ve Mosakhani, M. (2010). Knowledge sharing behaviour and its predictors. Industrial Management and Data Systems, 110(4), 611-631. doi:10.1108/02635571011039052
• Vajjhala, N. R.ve Baghurst, T. (2014). Influence of cultural factors on knowledge sharing in medium-sized enterprises within transition economies. International Journal of Knowledge Management Studies, 5(3-4), 304-321. doi:10.1504/ijkms.2014.067235
• Van Dyne, L.ve Pierce, J. L. (2004). Psychological ownership and feelings of possession: three field studies predicting employee attitudes and organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior, 25(4), 439-459. doi:https://doi.org/10.1002/job.249
• Webster, J., Brown, G., Zweig, D., Connelly, C. E., Brodt, S.ve Sitkin, S. (2008). Beyond knowledge sharing: Withholding knowledge at work. "Research in personnel and human resources management", s.1-37, Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1016/S0742-7301(08)27001-5
• Wendling, M., Oliveira, M.ve Carlos Gastaud Maçada, A. (2013). Knowledge sharing barriers in global teams. Journal of Systems and Information Technology, 15(3), 239-253. doi:10.1108/JSIT-09-2012-0054
• Witherspoon, C. L., Bergner, J., Cockrell, C.ve Stone, D. N. (2013). Antecedents of organizational knowledge sharing: a meta‐analysis and critique. Journal of Knowledge Management, 17(2), 250-277. doi:https://doi.org/10.1108/13673271311315204
• Yeşil, Ü., Bancar, A.ve Budak, G. (2015). Psikolojik sahiplik kavramına ilişkin bir literatür incelemesi. Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 59-82. https://doi.org/10.17494/ogusbd.57630
• Yeşilaydın, G.ve Bayın, G. (2015). Türkiye’de örgütsel sessizlik ile ilgili yapılan araştırmalara yönelik literatür incelemesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 103-120. https://doi.org/10.18037/ausbd.54497