Investigation of the Relationship Between Role Ambiguity and Burnout Levels in Team Athletes

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 39, 47 - 59, 01.07.2021

Soner Çankaya , Alparslan İnce , Hacı Ali Çakıcı , Berkay Özyurt

https://doi.org/10.26466/opus.835438

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to analyse the relationship between role ambiguity and burnout levels in team athletes. Descriptive relational survey model was used in the study. The population of the study consists of team sports athletes studying at Ondokuz Mayıs University Yaşar Doğu Faculty of Sports Sciences. The sample of the study consists of 161 team sports athletes chosen with random sampling method among the students of the aforementioned faculty. In the study, “Role Ambiguity Scale” and “The Sport Burnout Inventory” were used as data collection instrument. As a result of the analysis conducted, no significant difference was found between the groups in terms of the variables of gender and state of income. While significant difference was found in the sub-dimension of “Role Responsibility and Performance Criterion”, no difference was found in the other sub-dimensions. Weak and moderate significant associations were found between total scores of the answers given by athletes to role ambiguity and burnout scales. According to the results of the study, it can be said that the ambiguity of the responsibilities of athletes has an influence on burnout levels. Thus, it is thought that misdirection of decision makers in team sports for the responsibilities of athletes can cause negative effects on the athletes’ burnout levels.

Anahtar Kelimeler

Sports, role ambiguity, burnout

Takım Sporları ile İlgilenen Sporcularda Rol Belirsizliği ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı takım sporcularının rol belirsizliği ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada betimsel nitelik taşıyan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Spor Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören takım sporcuları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, belirtilen fakülteden tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 161 takım sporcusu oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Rol Belirsizliği envanteri ile “Spor Tükenmişliği Envanteri” kullanılmıştır. Yapılan analiz neticesinde cinsiyet ve gelir durumu değişkenine göre gruplar arasında farklılık tespit edilmemiştir. Rol belirsizliği alt boyutlarından biri olan “Rolün Getirdiklerini Bilme” alt boyutunda anlamlı düzeyde farklılaşma tespit edilirken, diğer alt boyutlarda farklılık bulunmamıştır. Sporcuların rol belirsizliği ve tükenmişlik ölçeklerine verdikleri cevaplara ait toplam puanlar arasında zayıf ve orta düzeyde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucuna göre sporcuların üstlenmiş oldukları rollerin belirsizliklerinin tükenmişlik düzeylerine etki ettiği söylenebilir. Dolayısıyla, takım sporlarında karar vericilerin sporculara karşı üstlenecekleri roller hususunda yanlış yönlendirmeler yapmaları, onların tükenmişlik düzeylerinde olumsuz etki oluşturabilir.

Anahtar Kelimeler

Spor, rol belirsizliği, tükenmişlik

Kaynakça

• Akbulut, A., (2018). Taekwondo ve boks antrenörlerinin tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Beauchamp, M.R., Bray, S.R., Eys, M.A. and Carron, A.V. (2003). The effect of role ambiguity on competitive state anxiety. Journal of Sport & Exercise Psychology, 25, 77-92. Doi: 10.1123/jsep.25.1.77
• Bayköse, N., Turan, E.B., Turan, E., Şahan, H. (2019). Muay thai antrenörlerinin tutkunluk ve yaşam doyumlarının tükenmişlik düzeylerine etkisi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 58,66.
• Beauchamp, MR., and Bray, SR. (2001). Role ambiguity and role conflict within ınterdependent teams. Small Group Research,32,133. Doi: 10.1177/104649640103200202
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çalışkan, S. (2019). Öğretmenlerin tükenmişlik ve iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Çam, Z., Kardaş, F., Eşkisu, M., ve Gelibolu, S. (2019). Spor tükenmişliği envanteri’nin Türk kültürüne uyarlanması ve psikometrik özellikleri. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(11), 80,96. Doi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/741717
• Dağcı, A. (2019). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyi ve tükenmişliğin okul yönetimiyle ilgili boyutlarına ilişkin karma bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi).Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Davarcı S. (2008). Sporcularda rol belirsizliğinin grup bütünlüğüne etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Freudenberger, H. J. (1975). The staff burn-out syndrome in alternative institutions. Psychotherap. Theory, Research & Practice, 12(1), 73-82. Doi: 10.1037 / h0086411
• Gök, A. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki, neden ve çözüm önerilerinin belirlenerek farklı değişkenlere göre karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Hoigaard, R., Fuglestad, S., Peters, D.M., Cuyper, B.D., Backer, M.D., and Boen, F., (2010). Role satisfaction mediates the relation between role ambiguity and social loafing among elite women handball players. Journal of Applied Sport Psychology, 22, 408–419. Doi: https://doi.org/10.1080/10413200.2010.495326
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. baskı). Ankara: Nobel.
• Medeni, M.B. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Balıkesir ili örneği.) (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Ok, S. (2004). Banka çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu, rol çatışması, rol belirsizliği ve bazı bireysel özelliklere göre incelenmesi. Türk psikolojik danışma ve rehberlik dergisi, 3(21), 57-67. Doi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/21441/229660
• Özcoşan, V. (2018). Farklı spor dallarındaki sporcuların tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Raedeke, T.D., and Smith A.L. (2001). Development and preliminary validation of an athlete burnout measure. Journal of Sport and Exercise Psychology, 23, 281–306. Doi: 10.1123/jsep.23.4.281
• Sager, J.K. (1994), “A structural model depicting salespeople’s job stress”, Journal of the Academy of Marketing Science, 22(1), 74-84. Doi: https://doi.org/10.1177/0092070394221007
• Salmela-Aro, K., Kiuru, N., Leskinen, E., and Nurmi, J. E. (2009). School burnout inventory (SBI) reliability and validity. European Journal of Psychological Assessment, 25(1), 48-57. Doi: 10.1027/1015-5759.25.1.48
• Sawyer, J.E. (1992). Goal and process clarity: Specification of multiple constructs of role ambiguity and a structural equation model of their antecedents and consequences. Journal of Applied Psychology, 77(2), 130-142. Doi: 10.1037/0021-9010.77.2.130
• Sorkkila, M., Ryba, T. V., Aunola, K., Selänne, H., and Salmela-Aro, K. (2017). Sport burnout inventory dual career form for student-athletes: Assessing validity and reliability in a Finnish sample of student athletes. Journal of Sport and Health Science, 9(4),1-9. Doi : 10.1016/j.jshs.2017.10.006
• Türkman, M.A. (2017). Büyükler Türkiye güreş şampiyonasına katılan güreş antrenörlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin sosyo demografik özelliklerine göre değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.