Yaprak Analizleriyle Fındığın Çinko (Zn) ve Diğer Elementlerle Beslenme Durumunun Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 195 - 205, 31.12.2018

Faruk Özkutlu , Bayram Özcan Özlem Ete Aydemir Mehmet Akgün

Öz

Fındıkta yüksek verim ve kaliteli ürün
alabilmek için doğru gübrelemenin uygulanması gerekmektedir. Gübrelemenin doğru
olarak belirlenmesi yapraktaki besin element miktarının ölçülmesi ve buna göre
gübre uygulanmasına bağlıdır. Bu araştırma, Ordu ili Ünye’den Gülyalı
ilçe sınırının sonuna kadar olan bahçelerde fındık yaprakları tarafından
topraktan kaldırılan
makro (N, P, K, Ca, Mg ) ve bazı mikro (Zn, Cu, Mn, Fe) besin elementi
miktarlarının saptanmasına yönelik gerçekleştirilmiştir.

Araştırmada,
yaprak örnekleri meyve oluşum döneminde hasat öncesi alınmıştır. Elde edilen
bulgulara göre; çinko (Zn) konsantrasyonu sınır değerlerle kıyaslandığında % 22’inin  <15 mg kg^-1 den düşük ve “az”, %
78’inin ise 15-80 mg kg^-1 arasında “yeterli” olduğu saptanmıştır. Yapraklardaki
Zn konsantrasyonunun 10-68 mg kg^-1 arasında değiştiği ve ortalama 21
mg kg^-1 olduğu saptanmıştır.

Yaprak
örneklerinde yapılan analiz sonuçlarına göre makro element (N, P, K, Ca ve Mg) konsantrasyonlarında önemli oranda
eksiklikler saptanmıştır. Buna göre; N konsantrasyonunun % 0.86-2.39 arasında
değiştiği, ortalama % 1.91 olduğu bulunmuştur. Fosfor konsantrasyonunun (P) % 0.08 - 0.22 arasında değiştiği ve ortalama
% 0.14 olduğu belirlenmiştir. Potasyum (K), kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) konsantrasyonları
ise sırasıyla K % 0.36 - 1.40 arasında değiştiği ve ortalama % 0.77 olduğu, Ca %
1.05 - 2.20 arasında değiştiği, ortalama % 1.52 olduğu, Mg için % 0.12 - 0.45
arasında değiştiği, ortalama % 0.22 olduğu tespit edilmiştir.

Elde
edilen sonuçlara göre fındıkta element konsantrasyonu bakımından çok geniş
varyasyonların olduğu bulunmuştur. Buna her bölgede fındığın mutlaka yaprak
analizlerinin yapılması gerekmektedir.  

---

Anahtar Kelimeler

Ordu, Fındık Bahçesi

Kaynakça

• 1. Apak, R., Sönmez, F., Ülker, M., Yılmaz, N., Yıldırım, B., 1995. Van Koşullarında Bazı Mısır Çeşitlerinde En Uygun Ekim Zamanı Ve Azot Dozunun Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt: 5, No: 2, (13-27).
• 2. Bergmann W (1992). Nutritional disorders of plants-development, visual and analytical diagnosis. Fischer Verlag, Jena
• 3. Beyhan N & Demir T (1998). Farklı azot dozlarının palaz fındık çeşidinde verim, meyve kalitesi ve beslenme üzerine etkisi O.M.Ü.Z.F., Dergisi, (1):1-13
• 4. Bremner J M (1965). Total nitrogen methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties. Ed. C.A. Black. Amer. Soc. Of Agron. Inc. Pub. Agron. Series. No: 9, Madison, Wisconsin, U.S.A. Pp: 1149-1178
• 5. Eyüpoğlu F, Kurucu N & Talaz S (1995). Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Mikroelementler Bakımından Genel Durumu. Toprak Gübre Araştırma Enstitüsü, 620/A-002 Proje Toplu Sonuç Raporu, Ankara
• 6. Eyüpoğlu F, Kurucu N & Talaz S (1998). Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Çinko Bakımından Genel Durumu. I. Ulusal Çinko Kongresi, 99-106, Eskişehir
• 7. GTHB (2017). Ordu İl Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü, Ordu İlinde Kimyasal Gübre Kullanım Oranları Ve Fındıkta Verimlilik Durumu Raporu
• 8. Hashemimajda K (2010). Evaluation of nutrient concentration of leaf and yield of hazelnut (Corylus avellana L.) as affected by Fe- and Zn- enriched vermicompost, Plant Ecophysiology. 179-186
• 9. Havlin J L, Beaton J D, Tisdale S L & Nelson W L (2004). Soil Fertility and Fertilizers. 6th ed. Pearson Education, Patparganj Delhi, India
• 10. Ibrikci, H., Ulger, A. C., Korkmaz, K., Oktem, A., Buyuk, G., Ryan, J., & Cakir, B. (2009). Genotypic responses of corn to phosphorus fertilizer rates in calcareous soils. Communications in soil science and plant analysis, 40(9-10), 1418-1435.
• 11. Jones J B, Wolf B & Mills H A (1991). Interpretation of results. In: Plant Analysis Handbook – a practical sampling, preparation, analysis, and interpretation guide. Micro–Macro Publishing Inc., USA
• 12. Kacar B & Katkat A V (2007). Bitki Besleme. Nobel Yayın No:849. Ankara, 659 s
• 13. Kelling K A, Combs S M & Peters J B (2000). Plant Analysis as a diagnostic tool. http://www.soils.wisc.edu/extension/publications/horizons/2000/Plant%20Analysis%20as%20Tool.pdf
• 14. Kirk G J D & Bajita J B (1995). Root‐induced iron oxidation, pH changes and zinc solubilization in the rhizosphere of lowland rice. New Phytologist, 131(1), 129-137
• 15. Loneragan J F & Webb M J (1993). Interactions between zinc and other nutrients affecting the growth of plants. In Zinc in soils and plants (pp. 119-134). Springer, Dordrecht
• 16. Marschner H (1993). Zinc uptake from soils. Chap 5 in Robson, A.D. (ed.) Zinc in soil and plants. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, pp 48-78
• 17. Marschner H (1995). Mineral nutrition of higher plants. 2nd edn. academic press. San Diego, pp. 379-396
• 18. Özenç N (2014). Effect of iron fertilization on nut traits and nutrient composition of ‘Tombul’ hazelnut (Corylus avellana L.) and its potential value for human nutrition Acta Agriculturae Scandinavica, Section B — Soil & Plant Science, 64:7, 633-643
• 19. Özkutlu F, Korkmaz K, Akgün M & Ete Ö (2016). Magnezyum Gübrelemesinin Fındığın (Corylus Avellana L.) Verim ve Bitki Besin Elementi İçeriklerine Etkisi. Ordu Üniv. Bil. Tek. Derg., Cilt:6, Sayı:2, 2016,48-58.
• 20. Özkutlu F, Korkmaz K, Şahin Ö, Akgün M, Ete Ö, Taşkın B & Aygün A (2017). Ordu ve Samsun yörelerindeki fındık bahçelerinin bor beslenme durumunun belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 6(1), 53-62
• 21. PPI (1997). Manual Inyernacional de Fertilidad de Suelos. Potash and Phosphate Institute, Atlanta, Georgia. In: Lopez, A. and J. Espinosa, (eds.). Manual on the Nutrition and Fertilization of Banana. p. 54. Potash and Phosphate Institute of Canada
• 22. Rashid A (2005). Soils: Basic concepts and principles. In: Soil Science. Memon, K.S. & A. Rashid, (eds.). National Book Foundation, Islamabad
• 23. Self J R (2005). Plantanalysis. http://www.ext.colostate.edu/pubs/crops/00116.html
• 24. Smith FW (1986). Interpretation of plant analysis: Concepts and principles. In: Reuter, D.J. and J.B. Robinson, (eds.) Plant analysis – An Interpretation Manual. pp. 1–12. Inkata Press, Melbourne and Sydney
• 25. Tarakçıoğlu C, Yalçın S R, Bayrak A, Küçük M & Karabacak H (2003). Ordu yöresinde yetiştirilen fındık bitkisinin (corylus avellana l.) beslenme durumunun toprak ve yaprak analizleriyle belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 9 (1) 13-22
• 26. Tisdale S L, Nelson W L, Beaton J D & Havlin J L (2002). Soil Fertility and Fertilizers. 5th ed. Prentice Hall, New Delhi, India