Arazi Koşullarında Nohut Antraknozu Hastalığı [Ascochyta rabiei (Pass. Labr.)]’na Karşı Abiyotik Aktivatör Bion MX 44 (%4 Acibenzolar-S-Methyl+%40 Metalaxyl-M)’un Etkinliğinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 94 - 104, 31.12.2020

Şerife Evrim Arıcı , Fatih Sevil

Öz

Bu çalışmada ülkemizde nohut ekim alanlarında önemli kayıplara yol açan Nohut Antraknozu [Ascochyta rabiei (Pass.) Labr.] hastalığına karşı abiyotik aktivatör olarak Bion MX 44 (%4 Acibenzolar-S-Methyl %40 Metalaxyl-M)’ün etkinliği araştırılmıştır. Denemede Bellis (Boscalid %25 + Pyraclostrobin), Canprin 35 DS (Metalaxyl), aktivatör olarak Bion MX 44 (0.1, 0.3, 0.5), Yerel çeşit (Hassas), Azkan (Tolerant) nohut çeşitleri kullanılmıştır. Denemeler Kütahya’nın Gediz ve Şaphane ilçelerinde kurulmuştur. İlk ilaçlamaya tohumun tarla çıkışından sonra bitki boyu ortalama 20-25 cm olduğunda başlanmış ve 10 gün arayla ikinci ilaçlama yapılmıştır. Son ilaçlamadan 21 gün sonra elde edilen sonuçlar 1-9 skalasına göre değerlendirilmiştir. Kütahya’nın Gediz ve Şaphane ilçelerinde Azkan (Tolerant) ve Yerel (hassas) çeşitte Ascochyta rabiei’ya karşı en yüksek etki Bion MX 44 0.5 mM ile elde edilirken bunu Bellis ve Bellis + Bion MX 44 0.3 mM izlemiştir. .Hassas bir çeşit olan Yerel çeşitde (duyarlı) nohut antraknoz hastalığı gözlense bile kontol bitkiler ile karşılaştırıldığında Bion MX 44 uygulamasının 05 mM dozunun hastalığı kısmen baskıladığı belirlenmiştir.
Çalışmalar sonucunda tolerant nohut çeşidiyle gerek pozitif bulguların elde edilmesi gerekse çevre dostu olması sebebiyle Bion MX 44’ün 0.5 mM dozunun nohut bitkisinde antraknoza karşı kullanılmasının yararlı olacağı kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ascochyta rabiei, , %4 Acibenzolar-S-Methyl, , Nohut, , SAR

Kaynakça

• 1. Arıcı E &Yardımcı N (2001). Bitkilerde uyarılmış dayanıklılık. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi. 32 (1): 83-86. 2. Anonim (2014). Nohut Hastalıkları ve Zararlıları, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Edirne. 3. Ergün A (2001). Humiforte N 6’nın Klasik Fungisitlerin Bitkiye Penetrasyonuna ve Nohut Antraknozu [Ascochyt arabiei. (Pass.) Labr.] Hastalığının Kontrolüne Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü) 4. Aydın H, Karademir Ç, Oğuz A & Erdemci, İ. (2016). Güneydoğu anadolu bölgesi'nde kışlık nohut ekimlerinde ascochyta yanıklığı (Ascochytha rabiei) hastalığıyla mücadele. The Journal of Turkish Phytopathology, 45(2-3), 87-98. 5. Aysan M & Erkılıç A (2019). Çilekte Rhizoctonia kök çürüklüğü (Rhizoctonia solani)’ne karşı bazı bitki aktivatörlerinin etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2): 173-180. 6. Bayraktar H (2001). Nohutlarda Antraknoza [Ascochytarabiei (Pass. Labr.] karşı dayanıklılığın salisilik asit uygulaması ile teşvik edilmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü). 7. Bradford MM (1976). A Rapid and Sensitive Method for the Quantitation of Microgram Quantities of Protein Utilizing the Principle of Protein-Dye Binding. Analytical biochemistry, 72(1-2), 248-254. 8. Chongo G, Gossen BD, Buchwaldt L, Adhikari T & Rimmer SR (2004). Genetic diversity of Ascochyta rabiei in Canada. Plant Disease, 88(1): 4-10. 9. Dereboylu AE & Tort N (2010). Bazı aktivatör ve fungisit uygulamalarının Cucumis sativus L. (hıyar) bitkisinde verim-kalite üzerine etkisi. C.Ü. Fen Edebiyat Fakültesi, Fen Bilimleri Dergisi 31-1: 30-42 10. Dolar FS (1994). Development of Ascochyta rabiei (Pass.) Labr. in the leaves of susceptible and resistant chickpea cultivars. Journal of Turkish Phytopathology, 23(1): 27-35. 11. Gamliel-Atinsky E, Schtienberg D, Vintal H, Nitzni Y & Dinoor A (2005). Production of Didymella rabiei pseudothecia and dispersal of ascospores in a mediterranean climate. Phytopathology, 95: 1279-1286. 12. Gan YT, Siddique KHM, Macleod WJ & Jayakumar P (2006). Management options for minimizing the damage by ascochyta blight (Ascochytavrabiei) in chickpea (Cicer arietinum). Field Crops Research, 97(2-3): 121-134. 13. Gozzo F (2003). Systemic acquired resistance in crop protection: From Nature to a Chemical Approach. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 51(16), 4487-4503. 14. Hartman GL, Pawlowski ML, Chang HX & Hill CB (2016). 3 - Successful technologies and approaches used to develop and manage resistance against crop diseases and pests. Emerging Technologies for Promoting Food Security Overcoming the World Food Crisis Woodhead Publishing Series in Food Science, Technology and Nutrition 2016, Pages 43-66 15. Hekimhan H (2010). Trakya bölgesinde buğdaylarda kök ve kökboğazı çürüklüğüne neden olan fungal etmenler ve patojenisitelerini etkileyen bazı faktörler üzerine araştırmalar. (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 16. Kaiser WJ (1997). Application of DNA Fingerprinting for Crop Improvement: marker assited selection of chickpea for sustainable agriculture in the dry areas. Udupa, SM, Weigve, F. (Eds.), The Teleomorph of Ascochyta rabieiand its Significance in Breeding Chickpea. Pp.3-21. ICARDA, Aleppo Syria. 17. Karabay NÜ, Türküsay H, Cüneyt AKI., Tosun N & Türkan İ (2003) Domatesin bakteriyel hastalıklarının kontrolünde bitki aktivatörleri ve bakterisitlerin etkileri. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 13(2): 88-102. 18. Sarwar N, Zahid MH, Ashfaq S & Jamil FF (2011). Induced systemic resistance in chickpea against ascochyta blight by safe chemicals. Pak. J. Bot, 43(2): 1381-1387. 19. Singh KB, Hawtin GC, Nene YL & Reddy MV (1981). Resistance in chickpeas to Ascochyta rabiei. Plant Disease, 65: 586-587. 20. Singh KB & Saxena MC (1999). Chickpeas. Macmillan Education Ltd., London, Bisingtone. 21 Townsend GK & Heuberger JW (1943). Methods for estimating losses caused by diseases in fungicide experiments. Plant Disease Report, 27: 340-343. 22. TÜİK (2018). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 (Son erişim tarihi: 29.05.2018)