Andre Raymond and a View on Arab Urban History in the Times of the Ottoman Empire

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 2, 169 - 190, 14.07.2016

Namık Sinan Turan

Öz

The historian André Raymond developed a new approach in the Ottoman studies and made significant contributions with his studies on Arab regions and cities. In his works he sheds light on topics previously neglected, such as the social and economic development of Arab cities during the Ottoman period, thus triggering a critical discussion on the prejudices with had emerged together with an Orientalist approach. Raymond does not only restrict himself on the physical aspect of Arab cities, but also takes cultural and social aspects into consideration. Hereby, he tries to illustrate the daily life, trade and politics of cities in the Maghreb, such as Halab, Damascus and, in particular, Cairo. In this essay French historian André Raymond’s works and his contributions to his field is discussed

Anahtar Kelimeler

Arab Cities, Ottoman, Egypt, Katkhoda, Janissary

Andre Raymond ve Osmanlı Dönemi Arap Kent Tarihçiliğine Bakış

Öz

André Raymond Osmanlı tarihi araştırmalarında özellikle Arap bölgeleri ve kentleri üzerine çalışmalarıyla katkılar sağlamış, yeni bir yaklaşım geliştirmiştir. Yazdığı eserlerde bugüne kadar ihmal edilmiş bir sahayı Arap kentlerinin Osmanlı döneminde toplumsal ve ekonomik gelişimini aydınlatmış, oryantalist yaklaşımın geliştirdiği önyargıları sorgulamaya açmıştır. Arap kentlerini yalnızca fiziki dokusuyla değil, kültürel ve toplumsal boyutuyla da incelemeye alan Raymond, başta Kahire olmak üzere Halep, Şam ve Kuzey Afrika kentlerini ticari, siyasi ve günlük yaşam unsurlarıyla resmetmeye çalışmıştır. Osmanlı idaresinin geliştirdiği kurumları, yerleşik politik kültür ve yöneticileri uzun soluklu bir mesainin sonucu olarak yeniden değerlendirmiştir. Bu yazıda Fransız tarihçi André Raymond’un çalışmalarının uzmanlık alanına olan katkısı ve sonuçları tartışılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Arap Kentleri, Osmanlı, Mısır, Kethüda, Yeniçeri

Kaynakça

• Barbir, Karl, “1945 Sonrası Arabistan’da Osmanlı Tarihi Çalışmaları”, Kemal Karpat (ed.) Osmanlı Geçmişi ve Bugünün Türkiye’si, (İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2004), ss. 403-414.
• Buzpınar, M. Tufan. “Arapların Osmanlıya Bakışı”, İzlenim, , Sayı 35-36, (1996), ss. 63-65.
• Nelly Hanna ve Raouf Abbas (ed.), Society and Economy in Egypt and the Eastern Mediterranean, 1600-1900; Essays in Honor of André Raymond (Cairo: American University in Cairo Press, 2005).
• Gibb, Hamilton A. R., Orta Asya’da Arab Fütuhatı, (Türkiyat Enstitüsü Yayınları, 1930).
• Hathaway, Jane, Osmanlı Mısır’ında Hane Politikaları Kazdağlıların Yükselişi, çev. Nalan Özsoy, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2002).
• Hathaway, Jane, The Arab Lands Under Ottoman Rule, 1516- 1800, (Londra: Pearson Longman, 2008).
• Holt, P. M., Egypt and the Fertile Crescent 1516-1922, (Londra: Longmans, 1966).
• Işın, Ekrem, “Mısır’da Osmanlı Satrancı”, Yeniçerilerin Kahiresi, Önsöz, (İstanbul:Yapı Kredi Yayınları, 1999).
• Kavtarani, Vacih, “20. Yüzyılın İlk Yarısında Lübnan’da Milliyetçi Düşünce ve Osmanlı İmgesi”, Kemal Karpat (ed.), Osmanlı Geçmişi ve Bugünün Türkiye’si, (İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2004), ss. 381-401.
• Kitapçı, Zekeriya, Arablar’ın Türkistan’a Girişi, (İstanbul: TDAV Yayınları, 2000).
• Lapidus, Ira, Muslim Cities in the Later Middle Ages, (Cambridge: Cambridge University Press, 1967).
• Marcus, Abraham, The Middle East on the Eve of Modernity: Aleppo in the Eighteenth Century, (New York: Columbia University Press, 1989).
• Ortaylı, İlber, Osmanlı Toplumunda Aile, (İstanbul: Pan Yayınları, 2000).
• Ortaylı, İlber, “‘Millet Sistemi’, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt. 4, (İstanbul: İletişim Yayınları, 1985), ss. 996-1001.
• Özbaran, Salih. “Sömürü” ile “Pax-Ottomana” Arasına Sıkıştırılmış Bir Konu: Osmanlı Yönetiminde Arap Ülkeleri. Toplumsal Tarih, Eylül 2009, c. 25, sayı 189, s. 12-21.
• Özbaran, Salih, The Ottoman Response to European Expansion; Studies on Ottoman Portuguese Relations inthe Indian Ocean and Ottoman Administration in the Arab Lands During the 16th Century, (İstanbul: ISIS Press, 1994).
• Quataert, Donald, Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922, çev. Ayşe Berktay, (İstanbul: İletişim Yayınları, 2003).
• Raymond, André. “Arap Eyaletleri 16.-18. Yüzyıllar”, Robert Mantran (ed.), Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Cilt. I, Çev. Server Tanilli, (İstanbul: Say Yayınları, 1991), s. 419-510.
• Raymond, André, “Islamic City, Arab City: Orientalist Myths and Recent Views”, BRIMES 21-1, (Durham, 1994), s. 3-19.
• Raymond, André, “The Residential Districts of Cairo during the Ottoman Period”, The Arab City: Its Character and Islamic Cultural Heritage, (Riyahd: Arab Urban Development Institute, 1982), s. 100-110.
• Raymond, André, Le Caire des Janissaires: L’apogee de la ville ottomane sous Abd al-Rahman Katkhuda, (Patrimoine de la Mediterranee, 1995).
• Raymond, André, Osmanlı Döneminde Arap Kentleri, çev. Ali Berktay, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1995).
• Raymond, André, Yeniçerilerin Kahiresi Abdurrahman Kethüda Zamanında Bir Osmanlı Kentinin Yükselişi, çev. Alp Tümertekin, (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1999).
• Raymond, André, “The Ottoman Conquest and the Development of the Great Arab Towns”, International Journal of Turkish Studies, Cilt. Sayı.1, (1980), s. 84-86.
• Shaw, Stanford J., The Financial and Administrative Organization and Development of Ottoman Egypt 1517 -1798, (Princeton University Press, 1962).
• Şeşen, Ramazan, İslam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, (Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1998).
• Yıldız, Hakkı Dursun, İslamiyet ve Türkler, (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1967).