Tarih Metodolojisinde Laboratuar Yöntemi ve Safranbolu Örneği

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 5 - TEMMUZ, 72 - 88, 24.07.2017

Yüksel Kaştan

https://doi.org/10.21021/osmed.319471

Öz

Bernheim, tarih
metodolojisini tarihi yazım tarzı olarak algılamaktadır. O, bunu üç kısma
ayırmıştır; hikaye eden tarz, öğreten tarz, araştıran tarz. Araştıran tarih her
hangi bir coğrafyada laboratuar yöntemi ile tarihteki bir kesit, tarihteki bir
süreç incelemeye alınarak elde edilen bulguların sorgulanarak bir sonuca
varılmasıdır. Bu yöntemle tarih içinde belirli bir zaman dilimi ve geçen süreç
incelenir. Ayrıca bugün anlatılırken geçmiş olaylardan sondajlama ve örnek olay
yöntemi kullanılır.  Böylece laboratuar
yöntemi ile geçmişi incelerken tamamen fen bilimleri gibi bilimsel verilerden
yararlanılarak nesnelliğe yaklaşılır. Bu yöntem ile bir coğrafyanın nüfusu,
ekonomisi, siyasi durumu, inanışları, kısaca sosyal, ekonomik ve kültürel
yapısı tamamen belirlenmiş olur. Bu nedenle yöntem tarih bilimi için son derece
önem taşır.

Safranbolu Osmanlı
Devleti’nin son dönemi ile ilgili çok önemli taşınmaz ve taşınır varlıklara
sahip bir kenttir. Kent bu özelliği ile dünya miras kentleri listesine
alınmıştır. Bu çalışmada araştıran tarih metodolojisi içerisinde yer alan
laboratuar yöntemi kullanılarak Safranbolu kenti incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

tarih, metodoloji, laboratuar, Safranbolu

History Methodology Laboratory Method and Safranbolu Sample

Öz

Bernheim perceives history
methodology as a historical writing style. He divided it into three parts;
Storytelling style, teaching style, research style. The investigating date is a
cross section in the history with a laboratory method in any geography, and a
result is obtained by inquiring the findings obtained by examining a historical
process. With this method, a certain period of time and the process in history
are examined. In addition, today's events are based on sounding and case
studies from past events. Thus, while studying the past with the laboratory
method, objectivity is approached by using scientific data such as science
completely. With this method, the population, economy, political situation,
beliefs, social, economic and cultural structure of a geography are determined
completely. For this reason, the method is extremely important for the history
of science.

Safranbolu is a city with very
important immovable and movable assets related to the last period of the
Ottoman State. With this feature, the city has been taken to the list of world
heritage cities. In this study, Safranbolu city was investigated by laboratory
method which is included in research methodology.

Anahtar Kelimeler

History, methodology, laboratory, Safranbolu

Kaynakça

• AKSOY, Mustafa,(1997); Doğu Anadolu, İstanbul. AKSOY, M.,(1980); "Gezek Geleneği", Töre Dergisi, Sayı 113, Ankara. ARMAĞAN,Mustafa, (1997); Şehir Ey Şehir, İstanbul. ATEŞ, Süleyman,(1977); Es-Sülemi Tasavvufta Fütüvvet, A.Ü. İ.F. Yayınları, Ankara. AVCIOĞLU, Doğan, (1981); Türklerin Tarihi, Tekin Yayınevi,İstanbul. BARAN,İdil, BEKTAŞ,Cengiz, (1976); Kentlerin Planlanmaları ve Korunmaları Üzerine Eleştiri ve Öneriler Safranbolu Örneği, MTRE Bülteni, S.5-6,C.2. BAŞER, Sait, (1995);Kutatgu Bilig’de Kut ve Töreden Sevgi Toplumuna, İstanbul. BAYRAM, Mikail, (1984); Anadolu Bacıları,Tercüman Kadın Ansiklopedisi, C.ll, İstanbul. BERNHEİM, E.,(1936); Tarih İlmine Giriş, Tarih Metodu ve Felsefesi, Çev. M.Şükrü Akkaya, Kültür Bakanlığı Yay., İstanbul. BLOCH, Marc,(1994),Tarihin Savunucusu Ya Da Tarihçilik Mesleği, Gece Yayınevi, Ankara. BRECHT, Bertolt, (1977), Über Realismus, Edition Suhrkamp,Frankfurt. BURKE, Peter,(1991),Tarih ve Toplumsal Kuram, Çev.Mete Tuncay,Tarih Vakfı Yurt Yay., İst. CANSEVER, Turgut,(1992); Şehir ve Mimari, İstanbul. CARR, E.H.- FONTANA, J.,(1992),Tarih Yaımında Nesnellik ve Yanlılık, Çev.Özer Ozankaya, İmge Kitabevi, Ankara. COLLİNGWOOD, R. George,(1990); Tarih Tasarımı, Çev. Kurtuluş Dinçer, Ara, İstanbul. DÖNMEZER, Sulhi, (1984),Sosyoloji, 9.Baskı, Savaş Yay.,Ankara. DURANT, Ariel - Will,(1992); Tarihten Dersler, Çev. Bozkurt Güvenç, İstanbul. ERGUN, Doğan, (1979), 100 Soruda Sosyoloji El Kitabı, Gerçek Yay.,İst. EYÜBOĞLU, İ. Zeki,(1991); Tarihin İlkeleri, Say, İstanbul. GELLNER, Ernest, (1998), Milliyetçiliğe Bakmak, İletişim Yay.,İst. GULBENKİAN KOMİSYONU, (1995);Sosyal Bilimleri Açın, Portekiz. GÜNAY,Reha, (1998), Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri. GÜRSEL,Servet, (1976); Safranbolu’da Etnik Yapı ve Kültür Değişimleri, MTRE Bülteni, S.5-6,C.2. HALDUN, İbn-i,(1991); Mukaddime,C1,Çev:Z.K.UGAN. HALKIN, Léon E.,(1989); Tarih Tenkidinin Unsurları, Çev. Bahaeddin Yediyıldız, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara. İNCE, Yavuz ,(1975); Kentlerin Tarihsel Dokusunun Korunmasında Yerel Örgütlerin Kurulması ve Bölgesel Eğitim Birimlerinin Oluşturulması,İTÜ MTRE Bülteni, Sayı 4, İstanbul. KARABÜK İL YILLIĞI, (1999); Karabük Valiliği, İl Kültür Müdürlüğü,Karabük. KUBAN, Doğan,(1966); Anadolu- Türk Şehri Gelişmesi, Sosyal ve Fiziki Özellikleri Üzerine Bazı Gelişmeler, Vakıflar Dergisi, Sayı VIII, İstanbul. ÖZTUNA,Yılmaz, (1964); Türkiye Tarihi, C.II, Hayat Yayınları,İstanbul. RANKE,L.von Ranke,(1952); Histories of the Latin and German Nations from 1494 to 1514,2.Baskı,Longman,1952. SANDER, Oral,(1969); “Tarihte Yöntem”, A.Ü.D.T.C.F. İtalyan Filolojisi Dergisi c.I, Ankara. SEZAL, İhsan, (1992); Şehirleşme, İstanbul. TOSH, John,(1991); The Pursuit of History; Aims, Methods, and... (Tarihin Peşinde, Çev. Özden, Arıkan), Longman, London. TUNÇÖZGÜR,Ünsal,( 2002); Dünü ve Bu Günü ile Safranbolu,Işıl Yayıncılık Safranbolu. UÇAR, Şahin,(1994); Tarih Felsefesi Yazıları, Ankara. ULUKAVAK,Kızıltan, (1976); Safranbolu Kentinin Mimari Değerlerinin Korunması, Sorunları ve Safranbolu Belediyesi, MTRE Bülteni, S.5-6,C.2. YAMAN, A.,(1974), "Osmanlı Toplumunda Ticaret ve Zanaatin Organizasyonu", Gerçek Dergisi, Cilt II, Sayı 6, İstanbul. YAŞA, Memduh, (1980); Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi 1923-78, Akbank Kültür Yayınları, İstanbul. YAZICIOĞLU, Hulusi,(1982), Safranbolu, Karabük Özer Matbaası. ----------------------,(1998), Safranbolu Tarihine Ait Belgeler ve Kaynaklar, Volkan Matbaası Ankara. YEDİYILDIZ, Bahaeddin,(1990);”Çağdaş Tarihçilik”, Tarih Metedolojisi ve Türk Tarihinin Meseleleri Kollokyumu (Haz. A.Yuvalı),Elazığ,1990.