TBMM Tutanakları Çevresinde İstiklâl Marşı Olarak Kaleme Alınan Şiirler ve Değerlendirilmeleri

Yıl 2023, Sayı: 19 - Aralık, 2023, 229 - 240, 15.12.2023

Mehmet Fatih Akbaba , Yakup Çelik

https://doi.org/10.21021/osmed.1360424

Öz

23 Nisan 1920’de TBMM’nin kurulmasıyla birlikte devlet kurmanın gereği olarak bir İstiklâl Marşı’nın yazılması ve bestelenmesi gerekmektedir. Bu iş için de dönemin Maarif Vekâleti görevlendirilir. Cephede henüz savaş devam etmektedir. Büyük Taarruz daha başlamamıştır. Bütün bunlara rağmen İstiklâl Marşı yazımına gösterilen hassasiyet TBMM tutanaklarından anlaşılmaktadır.
TBMM’de İstiklâl Marşı tartışmalarının tümü daha iyi bir metin ortaya çıkmasına yönelik hassasiyet çevresindedir. Hamdullah Suphi Bey, bütün şiirleri okumuş ve ön değerlendirmesini yapmış olmak, peşinden Mehmet Akif Bey’e müracaat etmek suretiyle sürecin yönlendiricisi olmuştur. Muhalif gibi görünen ve itiraz eden milletvekillerinin isteği ehliyetli kişilerden oluşan edebî bir heyetin kurulması ve onların karar vermesi yönündedir. Buna karşılık şiirlerin marş olmadan önce yine heyet tarafından kısmen değiştirilmesini öneren milletvekilleri de vardır.
Yarışmaya, Mehmet Akif’in eseri dışında, 724 şiir katılır. Bu eserlerden ilk elemeyi geçen ve TBMM’ye gelen 7 şiir kayda geçer. Diğer metinlere ulaşılamamıştır.

Anahtar Kelimeler

İstiklal Marşı, Mehmet Akif Ersoy, TBMM, Şiir, Yarışma

Destekleyen Kurum

Yıldız Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

SDK-2023-5793

Teşekkür

Bu çalışma Yıldız Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’nün SDK-2023-5793 numaralı Doktora Araştırma Projesi kapsamında desteklenmiştir.

Poems Written as the National Anthem in the TBMM [Turkish Grand National Assembly] Reports and Their Evaluations

Öz

With the establishment of the Turkish Grand National Assembly on April 23, 1920, a National Anthem (The Independence March) had to be written and composed as a requirement of establishing a state. The Ministry of Education of the period was assigned for this job. The war is still continuing on the front. The Great Offensive has not started yet. Despite all this, the sensitivity shown to the writing of the National Anthem can be understood from the reports of the Grand National Assembly of Turkey.
All discussions on the National Anthem in the Turkish Grand National Assembly revolve around sensitivity towards the emergence of a better text. Hamdullah Suphi Bey became the guide of the process by reading all the poems and making a preliminary evaluation, and then applying to Mehmet Akif Bey. The request of the MPs who appear to be oppositionists and object is for the establishment of a literary committee consisting of qualified people and their decision-making. On the other hand, there are also members of parliament who suggest that the poems be partially changed by the committee before they become an anthem.
The poems in the competition, which was opened because the War of Independence had not yet been completed, try to create a text by emphasizing the spirit of independence, national resistance and the glory coming from history. Apart from Mehmet Akif's work, 724 poems participated in the competition. Among these works, 7 poems that passed the first elimination and came to the Turkish Grand National Assembly are recorded. Other texts could not be found.

Anahtar Kelimeler

National Anthem, Mehmet Akif Ersoy, Turkish Grand National Assembly, Poetry, Competition

Proje Numarası

SDK-2023-5793

Kaynakça

• Acar, İsmail. Açıklamalı İstiklâl Marşı ve Gençliğe Hitabe. Balıkesir: Liva Yayınevi, 2005.
• Altınbaş, Nihan. Millî Mücadelede Mehmet Akif Ersoy ve İstiklâl Marşı. Ankara: TBMM Yayınları, 2015.
• Ayvazoğlu, Beşir. İstiklâl Marşı Tarihi ve Manası. İstanbul: Tercüman Gazetesi Yayınları, 1986.
• Çetin, Nurullah. İstiklâl Marşı’mızı Anlamak. Ankara: Öncü Kitap, 2013.
• Çiftçigüzeli, M. C., Çetin, M. TBMM’de İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif, İstanbul: Mehmet Akif Ersoy Fikir ve Sanat Vakfı, 2002.
• Duymaz, Recep. Millî Mücadelemiz ve İstiklâl Marşı’mız. 3. Baskı, İstanbul: Akademik Kitaplar, 2011.
• Hakimiyet-i Milliye Gazetesi, 25 Ekim, 1920.
• Kaytancı, Ali. Mehmet Akif İstiklâl Marşımız ve Millî Ruh. Niğde: Net-Pa Yayın Dağıtım, 2007.
• Kocakaplan, İsa. İstiklâl Marşımız ve Mehmet Akif Ersoy. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 9. Basım, 2016.
• TBMM Zabıt Ceridesi, Birinci İçtima, 1 Mart 1337.