Genişletilmiş Bağışıklama Programına Her Yönüyle Bakış

Yıl 2020, , 6 - 14, 23.03.2020

Filiz Şimşek Orhon

https://doi.org/10.20515/otd.681563

Cited By: 7

Öz

Çocukların sağlıklı yaşam hakkının en temel bileşenlerinden birisi aşılama ile onların hastalıklara karşı korunmasıdır. Bağışıklama hizmetleri, aşı ile önlenebilir hastalıkların ve ölümlerin önlenmesi açısından çocuklara yönelik önemli toplum sağlığı müdahaleleri arasında yer almaktadır. Ülkemizde 1981 yılında Genişletilmiş Bağışıklama Programının uygulamaya konması ile birlikte bağışıklama konusunda aktiviteler hızla ilerlemiş ve günümüze kadar süregelmiştir. Genişletilmiş Bağışıklama Programında amaç; hassas yaş gruplarına enfeksiyona yakalanmalarından önce ulaşıp bağışıklanmalarını sağlamak ve aşı ile korunulabilir hastalıklardan kaynaklanan hastalık, sakatlık ve ölümleri önlemektir. Programın en önemli hedeflerinden birisi; her bir antijen için ülke genelinde %97 aşılama hızına ulaşmak ve devamlılığını sağlamaktır. Ülkemizde uygulanan güncel ulusal aşılama programı içinde difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci, tüberküloz, kızamık, hepatit B, hemofilus influenza Tip B, kızamıkçık, kabakulak, pnömokok, hepatit A ve suçiçeği olmak üzere 13 enfeksiyon hastalığına karşı geliştirilmiş aşılar bulunmaktadır. Ayrıca çocukluk yaş grubu aşılaması dışında, erişkinlere ve risk grubunda bulunan bireylere yönelik aşı uygulamaları da vardır. Ülkemizde son yıllarda lokal epidemiyolojik değişiklikler, göçler, importasyon riski, salgın riski ve yaş gruplarına göre risk artışı gibi değişen koşullara uygun olarak yoğun aşılama programları gerçekleştirilmiş ve aşı takviminde değişiklikler yapılmıştır. Güncel aşılama programını değerlendirirken enfeksiyon etkenleri ile ilgili olarak yapılmış epidemiyolojik çalışmaları ve surveyans çalışmalarını dikkate almak gereklidir. Aşı alanındaki gelişmelere bağlı olarak, ulusal bağışıklama çizelgelerinin güncellenmesi, gelişmelerin uygulamaya yansıtılması ve devamlılığının sağlanması bağışıklama programının başarısının devam ettirilmesinde önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Bağışıklama; çocukluk çağı; Genişletilmiş Bağışıklama Programı; Türkiye.

An Overview of the Extended Immunization Program

Öz

One of the most important components of children's right to healthy life is vaccination and protection against diseases. Immunization services are among the important community health interventions for children in terms of prevention of vaccine preventable diseases and deaths. With the introduction of the Extended Immunization Program in Turkey in 1981, activities on immunization have progressed rapidly and have continued to the present day. The objectives of the Extended Immunization Program are to reach vulnerable age groups before they become infected and to prevent disease, disability and death from vaccine-preventable diseases. One of the most important objectives of the program is to achieve and maintain a 97% vaccination rate for each antigen throughout the country. The current national vaccination program in our country includes vaccines developed against 13 infectious diseases including diphtheria, tetanus, pertussis, polio, tuberculosis, measles, hepatitis B, hemophilus influenzae Type B, rubella, mumps, pneumococcal, hepatitis A and varicella. In addition to child age vaccination, there are also vaccination administrations for adults and individuals in risk groups. In our country, intensive vaccination programs have been implemented in recent years in accordance with the changing conditions such as local epidemiological changes, migration, import risk, epidemic risk and risk increase according to age groups and changes have been made in the vaccination schedule. When evaluating the current vaccination program, it is necessary to take into account epidemiological and surveillance studies related to infectious agents. Depending on the developments in the field of vaccination, it is important to update the national immunization schedules, to reflect the developments in practice and to ensure the continuity of the immunization program.

Kaynakça

• 1. American Academy of Pediatrics. Active and Passive Immunization-Prologue. In: Kimberlin DW, Brady MT, Jackson MA, Long SS, eds. Red Book: 2018 Report of the Committee on Infectious Diseases. 31st ed. Itasca, IL: American Academy of Pediatrics; 2018:1-6.
• 2. Doherty M, Buchy P, Standaert B et al. Vaccine impact: benefits for human health. Vaccine 2016;34:6707-14.
• 3. World Health Organization. Global Vaccine Action Plan 2011-2020. WHO Library Cataloguing-in-Publication Data. ISBN 978 92 4 150498 0
• 4. WHO/UNICEF. Progress and Challenges with Achieving Universal Immunization Coverage. 2018 WHO/UNICEF Estimates of National Immunization Coverage (Data as of July 2019). (Erişim tarihi: 20.12.2019). https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/who-immuniz.pdf
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı. Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. (Erişim Tarihi: 30.12.2019). https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/1117,gbpgenelge2008pdf.pdf?0
• 6. T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı, 2018 Haber Bülteni. (Erişim Tarihi: 22.12.2019). Güncelleme Tarihi: 11 Aralık 2019.https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/33116,haber-bulteni---2018 30092019pdf.pdf?0.
• 7. American Academy of Pediatrics. Active Immunization. In: Kimberlin DW, Brady MT, Jackson MA, Long SS, eds. Red Book: 2018 Report of the Committee on Infectious Diseases. 31st ed. Itasca, IL: American Academy of Pediatrics; 2018:31-39.
• 8. Centers for Disease Control and Prevention. Recommended Child and Adolescent Immunization Schedule for ages 18 years or younger. (Erişim Tarihi: 24.12.2019). https://www.cdc.gov/vaccines/schedules/downloads/child/0-18yrs-child-combined-schedule.pdf
• 9. T.C. Sağlık Bakanlığı. Aşı Sonrası İstenmeyen Etkiler (ASİE) Genelgesi, Sayı: B100TSH 011 0000. (Erişim Tarihi: 30.12.2019). https://www.saglik.gov.tr/TR,11136/asi-sonrasi-istenmeyen-etkiler-genelgesi-2009.html
• 10. Wood N, McIntyre P. Pertussis: review of epidemiology, diagnosis, management and prevention. Paediatr Respir Rev 2008;9:201-11.
• 11. Cevik M, Beyazova U, Aral AL et al. Seroprevalence of IgG antibodies against Bordetella pertussis in healthy individuals aged 4–24 years in Turkey. Clin Microbiol Infect 2008;14:388-90.
• 12. Munoz FM, Bond NH, Maccato M et al. Safety and immunogenicity of tetanus diphtheria and acellular pertussis (Tdap) immunization during pregnancy in mothers and infants: a randomized clinical trial. .JAMA 2014;311:1760–69.
• 13. Gkentzi D, Katsakiori P, Marangos M et al. Maternal vaccination against pertussis: a systematic review of the recent literature. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2017;102:F456-F463.
• 14. Khan AA, Zahidie A, Rabbani F. Interventions to reduce neonatal mortality from neonatal tetanus in low and middle income countries--a systematic review. BMC Public Health 2013;13:322.
• 15. World Health Organization. Validation of elimination of neonatal tetanus in Turkey by lot quality assurance cluster sampling. Wkly Epidemiol Rec 2009;84:141-146.
• 16. T.C. Sağlık Bakanlığı Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) Uygulama Şeması Sayı: 21001706-131.02. (Erişim Tarihi: 24.12.2019). https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/duyurular/konjuge-pnömokok-aşısı-uygulama-şeması.html
• 17. Aggarwal R, Goel A. Hepatitis A: epidemiology in resource-poor countries. Curr Opin Infect Dis 2015;28:488-96.
• 18. Ceyhan M, Yildirim I, Kurt N et al. Differences in hepatitis A seroprevalence among geographical regions in Turkey: a need for regional vaccination recommendations. J Viral Hepat 2008;15(Suppl 2):69-72.
• 19. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı 2018-2023. ISBN: 978-975-590-688-1. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1102.
• 20. American Academy of Pediatrics. Varicella-Zoster Infections. In: Kimberlin DW, Brady MT, Jackson MA, Long SS, eds. Red Book: 2018 Report of the Committee on Infectious Diseases. 31st ed. Itasca, IL: American Academy of Pediatrics; 2018:869-83.
• 21. Kuter B, Matthews H, Shinefield H et al.; Study Group for Varivax. Ten year follow-up of healthy children who received one or two injections of varicella vaccine. Pediatr Infect Dis J 2004;23:132-137.
• 22. Marin M, Guris D, Chaves SS et al; Advisory Committee on Immunization Practices, Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Prevention of varicella:recornmendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). Morb Mortal Wkly Rep 2007;56:1-40.
• 23. Prymula R, Bergsaker MR, Esposito S et al. Protection against varicella with two doses of combined measles-mumps-rubella-varicella vaccine versus one dose of monovalent varicella vaccine: a multicentre, observer-blind, randomised, controlled trial. Lancet 2014;383:1313–24.
• 24. Baxter R, Tran TN, Ray P et al. Impact of vaccination on the epidemiology of varicella:1995–2009. Pediatrics 2014;134:24–30.
• 25. Dinleyici EC, Kurugöl Z, Kara A et al. Children with breakthrough varicella infection requiring hospitalization in Turkey (VARICOMP Study 2008-2013). Vaccine 2015;33:3983-87.
• 26. UNHCR. Türkiye İstatistikleri. (Erişim tarihi 27.12.2019) https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri
• 27. Assi R, Ozger-Ilhan S, Ilhan MN. Health needs and access to health care: the case of Syrian refugees in Turkey. Public Health 2019;172:146-52.
• 28. World Health Organization. Meeting of the Strategic Advisory Group of Experts on immunization, April 2019–conclusions and recommendations. Wkly Epidemiol Rec 2019;94:261–80.
• 29. Patel MK, Dumolard L, Nedelec Y et al. Progress Toward Regional Measles Elimination - Worldwide, 2000-2018. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2019;68(48):1105-1111.
• 30. T.C. Sağlık Bakanlığı. Kızamık Eliminasyon Programı Sayı: 57163454-131.10.02. https://hsgm.saglik.gov.tr/dosya/mevzuat/genel_nitelikli_yazilar/asi_db/kizamik_eliminasyon_programi_67643.pdf
• 31. WHO. Measles and Rubella Surveillance Data. (Erişim tarihi:27.12.2019). https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/burden/vpd/surveillance_type/active/measles_monthlydata/en/
• 32. World Health Organization. Vaccine introduction guidelines. Adding a vaccine to a national immunization programme: decision and implementation. Geneva: WHO, 2005 WHO/IVB/05.18.
• 33. Hardt K, Bonanni P, King S et al. Vaccine strategies: optimising outcomes. Vaccine 2016;34:6691-6699.