Psikiyatride Yaygın Olarak Kullanılan Antidepresan İlaç Prospektüslerinin Okunabilirliğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 45 Sayı: 5, 689 - 695, 27.09.2023

Merve Akkuş

https://doi.org/10.20515/otd.1260211

Cited By: 1

Öz

Yazılı bir metnin anlaşılabilmesi o metnin okunabilirlik düzeyi ile doğrudan ilişkilidir. Okunabilirlik ise bazı formüller kullanılarak objektif biçimde ölçülebilmektedir. Bu çalışmada antidepresan ilaçların prospektüslerinin okunabilirlik düzeyini tespit etmeyi amaçladık. Toplam 51 prospektüs antidepresan çeşitlerine göre gruplandırıldı. Standardizasyon için başlık ve ilaç lisans bilgileri metinlerden çıkarıldı. Türkçe metinler için uygulanabilir olan Ateşman, Bezirci–Yılmaz ve Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formülleriyle değerlendirildi. Ortalama Ateşman okunabilirlik puanı 71,4 olarak tespit edilmiştir. Buna göre prospektüslerin okunabilirlik için 7-8 sınıf eğitim düzeyi gerektirdiği görülmüştür. Aynı şekilde Bezirci–Yılmaz okunabilirlik düzeyinde de 7-8. sınıf (ilköğretim) seviyesi olduğu tespit edilmiştir. Çetinkaya-Uzun okunabilirlik puanı 45,4 hesaplanmış ve 8-9.sınıf seviyesi tespit edilmiştir. Prospektüslerin ortalama olarak ortaöğretim (7-9. sınıf) seviyesinde okunabilir olduğu tespit edildi. Türkiye’deki ortalama eğitim düzeyi dikkate alındığında okunabilirlik seviyesinin yüksek olduğu görülmektedir. Prospektüslerin ortalama eğitim düzeyi baz alınarak yazılmasının okunabilirliği ve dolayısıyla anlaşılabilirliği artıracağını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Antidepresan ilaç, Prospektüs, Okunabilirlik, Eğitim seviyesi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Evaluation of the Readability of Antidepressant Drug Package Inserts Commonly Used in Psychiatry

Öz

The understanding of a written text is directly related to the readability level of that text. Readability can be measured objectively using specific formulas. In this study, we aimed to determine the readability level of the drug package inserts of antidepressant drugs. A total of 51 drug package inserts were grouped according to antidepressant types. Title and drug license information was removed from the texts for standardization. These were evaluated using the Ateşman, Bezirci–Yılmaz and Çetinkaya–Uzun readability formulas, applicable to Turkish texts. The average Ateşman readability score was determined as 71.4. Accordingly, it was seen that the drug package inserts require a grade 7-8 of education for readability. The readability level of the Bezirci-Yılmaz formula was, similarly, of grade 7-8 (primary education) level. The Çetinkaya-Uzun readability score was calculated as 45.4 and an 8-9th grade level was determined. It was ascertained that the drug package inserts were readable at the secondary education (7th-9th grade) level on average. Considering the average education level in Turkey, it was established that the readability level was therefore high. We believe that writing the drug package inserts based on the average education level will increase readability and therefore intelligibility.

Anahtar Kelimeler

Antidepressant drug, Prospectus, Readability, Education level

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Goldbort R.,Readable writing by scientists and researchers. Journal of Environmental health, (2001). 63(8), 40-40.
• 2. Ateşman E., Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Dil Dergisi, (1997). 58, 71-74.
• 3. Sheffler ZM, Patel P, Abdijadid S (Edited by).Antidepressants: StatPearls Publishing, Treasure Island (FL), 2022
• 4. Özkan N.F., Ulutaş BH., Üniversite öğrencilerinin prospektüs kullanma bilinci ve davranışlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, (2018). 44(1), 51-62.
• 5. Rehberi Tİ. Erişim yeri: https://www.ilacrehberi.com/ilac-fiyatlari/ 2023. Erişim tarihi 20.02.2023
• 6. Bezirci B., Yilmaz A.E.,Metinlerin okunabilirliğinin ölçülmesi üzerine bir yazilim kütüphanesi ve Türkçe için yeni bir okunabilirlik ölçütü. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, (2010). 12(3), 49-62.
• 7. Çetinkaya, G., Uzun, L. Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Özellikleri. Hakan Ülper (Edited by). Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. Ankara: PegemA Akademi, 2014:141-154.
• 8. Zheng, Y., Tang, Y., Tseng, H. C., Chang, T. H., Li, L., Chen, P., Tang Y., Lin X., Chen X., Tang K., Evaluation of quality and readability of over-the-counter medication package inserts. Research in Social and Administrative Pharmacy, (2022). 18(9), 3560-3567
• 9. McDonald, H. P., Garg, A. X., Haynes, R. B., Interventions to enhance patient adherence to medication prescriptions: scientific review. Jama, (2002). 288(22), 2868-2879.
• 10. MacLaughlin, E. J., Raehl, C. L., Treadway, A. K., Sterling, T. L., Zoller, D. P., Bond, C. A. Assessing medication adherence in the elderly: which tools to use in clinical practice?. Drugs & aging, (2005). 22, 231-255.
• 11. Mascarenhas, R. O., Souza, M. B., Oliveira, M. X., Lacerda, A. C., Mendonça, V. A., Henschke, N., Oliveira, V. C., Association of therapies with reduced pain and improved quality of life in patients with fibromyalgia: a systematic review and meta-analysis. JAMA Internal Medicine, (2021). 181(1), 104-112.
• 12. Selvy, M., Cuménal, M., Kerckhove, N., Courteix, C., Busserolles, J., Balayssac, D.,The safety of medications used to treat peripheral neuropathic pain, part 1 (antidepressants and antiepileptics): review of double-blind, placebo-controlled, randomized clinical trials. Expert opinion on drug safety, (2020). 19(6), 707-733.
• 13. Oh, S. J., Takakura, W., Rezaie, A., Shortcomings of trials assessing antidepressants in the management of irritable bowel syndrome: a critical review. Journal of Clinical Medicine, (2020). 9(9), 2933.
• 14. Burch, R., Antidepressants for preventive treatment of migraine. Current treatment options in neurology, (2019). 21, 1-12.
• 15. Slominski, L., Sameroff, A., Rosenblum, K., Kasser, T. I. M., Longitudinal predictors of adult socioeconomic attainment: The roles of socioeconomic status, academic competence, and mental health. Development and Psychopathology, (2011). 23(1), 315-324.
• 16. Haw, C., Stubbs, J., Patient information leaflets for antidepressants: are patients getting the information they need?. Journal of Affective Disorders, (2011). 128(1-2), 165-170. 17. Pires, C., Vigário, M., Cavaco, A., Legibilidade das bulas dos medicamentos: revisão sistemática. Revista de Saúde Pública, (2015). 49. 18. Noorbala, A. A., Faghihzadeh, S., Kamali, K., Yazdi, S. A. B., Hajebi, A., Mousavi, M. T., Nouri, B. Mental health survey of the Iranian adult population in 2015. Archives of Iranian medicine, (2017). 20(3), 0-0. 19. Bjelland, I., Krokstad, S., Mykletun, A., Dahl, A. A., Tell, G. S., Tambs, K., Does a higher educational level protect against anxiety and depression? The HUNT study. Social science & medicine, (2008). 66(6), 1334-1345. 20. Desplenter, F. A., Simoens, S., Laekeman, G. The impact of informing psychiatric patients about their medication: a systematic review. Pharmacy World and Science, (2006). 28, 329-341.
• 21. Ay, İ. E., Duranoğlu, Y., Göz damlası prospektüslerinin okunabilirlik düzeyinin değerlendirilmesi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, (2022). 27(1), 55-59.
• 22. Emre, E. B. E. M., Tutar, M. S., YILDIZ, M., CANITEZ, A., Özlem, K. A. R. A., Kozanhan, B. İntravenöz ve intramüsküler enjeksiyon bilgilendirilmiş onam formlarının okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, (2019). 24(2), 132-136.
• 23. Munsour, E. E., Awaisu, A., Hassali, M. A. A., Darwish, S., & Abdoun, E.,Readability and comprehensibility of patient information leaflets for antidiabetic medications in Qatar. Journal of Pharmacy Technology, (2017). 33(4), 128-136. 24. Zarea Gavgani, V., Mirzadeh-Qasabeh, S., Hanaee, J., & Hamishehkar, H., Calculating reading ease score of patient package inserts in Iran. Drug, healthcare and patient safety, (2018). 9-19. 25. Rudd, R. E., Health literacy skills of US adults. American journal of health behavior, (2007). 31(1), 8-18.
• 26. Piñero-López, M. Á., Modamio, P., Lastra, C. F., Mariño, E. L., Readability assessment of package inserts of biological medicinal products from the European medicines agency website. Drug safety, (2014). 37, 543-554. 27. Schwartzberg, J. G., Cowett, A., VanGeest, J., & Wolf, M. S. Communication techniques for patients with low health literacy: a survey of physicians, nurses, and pharmacists. American journal of health behavior, (2007). 31(1), 96-104.
• 28. Eryurt, M. A., Arslan, H., Güneş, K., Bani, B., 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK. 2021.