SİMETRİK VE ASİMETRİK DENGE BAĞLAMINDA OLUŞTURULAN SANATSAL DİL

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 71 - 89, 29.12.2022

Tuğbars Dağlı

Öz

Denge, tarih boyunca karşımıza çıkan organik/inorganik her “şeyde” var olan ve olmayı sürdüren bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Denge kavramını hemen hemen her alanda fark etmemizin yanı sıra plastik sanatlar alanında da bu kavramdan sıklıkla söz edebilmek mümkündür. Sanatın her alanı yaşanan dönemin içinde bulunduğu koşullardan doğrudan etkilenmektedir. Bu koşulların yorumlanması bakımından çağdaş sanatlar alanında denge kavramı sanatçılar tarafından öznel bir ifade biçimi olarak kullanılmaktadır.
Sanatın ilkelerinden biri olan denge teması, onun vazgeçilmez yapı taşlarından biridir. Denge içerisinde birlik, uyum, zıtlık, ölçek, oran/orantı, benzerlik gibi birçok temayı kapsayabilmektedir. Denge; iki zıt kutbun anlık eşitlik göstermesi durumudur ve birinin diğerine üstün gelmeme durumu olarak da tanımlanmaktadır. Denge; simetrik denge, asimetrik denge ve radyal denge olmak üzere üç bölüme ayrılmaktadır. Bu çalışma plastik sanatlarda simetrik ve asimetrik denge özeline odaklanmaktadır. Simetrik ve asimetrik denge sınırlandırması çerçevesinde üretimlerde bulunan Richard Serra, Karyn Olivier, Martin Hill, Vladimir Tatlin, Pablo Picasso ve Piet Mondrian gibi sanatçıların çalışmaları üzerine yapılan okumalar bu çalışmanın ana yapısını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denge, Simetrik Denge, Asimetrik Denge, Plastik Sanatlar.

Artistic Language Created in The Context of Symmetrical and Asymmetrical Balance

Öz

Balance emerges as a concept that exists and continues to exist in every organic/inorganic “thing” that we have encountered throughout history. In addition to being aware of the concept of balance in almost every field, it is possible to talk about this concept frequently in the field of plastic arts. Every field of art is directly affected by the conditions of the period. In terms of interpreting these conditions, the concept of balance is used by artists as a subjective form of expression in the field of contemporary arts.
The theme of balance, one of the principles of art, is one of its indispensable building blocks. It can cover many themes such as unity in balance, harmony, contrast, scale, ratio/proportion, and similarity. Balance; It is the situation where two opposite poles show instant equality and it is also defined as the situation where one does not prevail over the other. Balance; It is divided into three parts as symmetrical balance, asymmetrical balance and radial balance. This study focuses on symmetrical and asymmetrical balance in plastic arts. Readings on the works of artists such as Richard Serra, Karyn Olivier, Martin Hill, Vladimir Tatlin, Pablo Picasso and Piet Mondrian, who produce within the framework of symmetrical and asymmetrical balance constraints, constitute the main structure of this study.

Anahtar Kelimeler

Balance, Symmetrical Balance, Asymmetrical Balance

Kaynakça

• Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl batı sanatında akımlar. Sel Yayıncılık.
• Boztaş, E., Düz, N. (2013, Kasım-Aralık). Sanatta denge unsurunun sanat yapıtına kazandırdığı estetik değerler. Akademik Bakış Dergisi, (39), 1-14.
• Biryan, M. (2006). Piet Mondrian’ın renk ve biçim sorunları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Büyük larousse sözlük ve ansiklopedisi. (1986). Milliyet Yayınları.
• Çoban, M. (2014). Geleneksel heykel sanatında denge [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Çolak, H. H. (2019). Sanat eleştirisi ekseninde Guernica’nın sosyolojik analizi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Giresun Üniversitesi.
• Güvenç, D. (2014). Bir tasarım ilkesi olan dengenin seramik sanatında incelenmesi ve kişisel yorumlar [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uşak Üniversitesi.
• Karaaslan, S. (2011). Etrafını kuşatan heykeller: Richard Serra. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 20 (2), 63-76.
• Kuspit, D. (2006). Sanatın sonu. (Y. Tezgiden, Çev.) Metis Yayınları.
• Kavukcu, E. (2012). Minimal bir yaklaşımla çözümsel bir arayış; yalınlaştırma [Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Morkoç, M. (2013). Sanat nesnesi ve mekan ilişkisi üzerine uygulamalar [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Özkan, Ç. T. (2016). Stres/germe [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sabancı Üniversitesi.
• Renkçi Taştan, T. (2021). Daniel Buren’in sanatında bir bağlam olarak mekan. The Turkish Online Journal of Design, Art And Communication Dergisi, Cilt 11 (1), 301-322.
• Yardımcı, İ., Arı Güvenç, D. (2016). Bir tasarım ilkesi olan dengenin seramik sanatındaki yeri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 9, (3), 124-139.
• Şekil Kaynakçası Şekil 1: https://www.marthastewart.com/8164967/prehistoric-peacock-discovery-new-study-october-2021
• Şekil 2: https://parade.com/1327688/jessicasager/four-leaf-clover/
• Şekil 3: https://www.thejakartapost.com/life/2019/07/15/as-bauhaus-marks-100-years-tel-avivs-white-city-stands-tall.html
• Şekil 4: https://www.torontopearson.com/en/while-you-are-here/art-and-culture/current-art/tilted-spheres
• Şekil 5: https://www.guggenheim.org/artwork/17147
• Şekil 6-7: httpscollabcubed.com20120926karyn-olivier-sculptural-play
• Şekil 8: https://www.harpofoundation.org/wp-content/uploads/2014/11/14-ridgewood_line.jpg
• Şekil 9: https://www.martin-hill.com/
• Şekil 10: https://www.artistaday.com/?p=21814
• Şekil 11: https://www.tripadvisor.com.tr/Attraction_Review-g255060-d257278-Reviews-Sydney_Opera_House-Sydney_New_South_Wales.html
• Şekil 12: https://teara.govt.nz/en/photograph/37780/wind-blown-akeake
• Şekil 13: https://acelemder.org/asimetrik-elbise-kesimi
• Şekil 14: https://www.nolongerempty.org/event/no-longer-bored-family-day-with-artist-giorgio-guidi/
• Şekil 15: https://wannart.com/icerik/11227-1917-ekim-devrimi-sonrasi-konstruktivizm-akimi-ve-tatlin-kulesi
• Şekil 16: https://www.istanbulsanatevi.com/sanatcilar/soyadi-p/picasso-pablo/pablo-picasso-guernica-9517/
• Şekil 17: https://ap.chroniques.it/richard-serra/
• Şekil 18: https://news.artnet.com/market/richard-serra-most-expensive-artwork-491903
• Şekil 19: https://www.oggusto.com/sanat/sanatci/piet-mondrian-hayati-eserleri-ve-bilinmeyenleri
• Şekil 20: https://www.moma.org/collection/works/79879
• İnternet Kaynakçası Url 1: https://www.moma.org/artists/5349
• Url 2: https://www.designgost.com/makale/tasarimda-denge-balans-tasarim-ilkeleri
• Url 3: https://www.widewalls.ch/magazine/balance-in-art-symmetrical-asymmetrical-radial-blance-design