Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Tanılarını Algılama Düzeyleri ile Klinik Performanslarına İlişkin Öz Yeterliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, , 739 - 748, 15.10.2023

Asli Kurtgöz , Merve Çayır Yılmaz

https://doi.org/10.38108/ouhcd.1167475

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik tanılarını algılama düzeyleri ile klinik performanslarına ilişkin öz yeterliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu araştırma bir devlet üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesinde öğrenim gören 212 hemşirelik bölümü öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri tanıtıcı bilgi formu, Hemşirelik Tanılarını Algılama Ölçeği ve Klinik Performansta Öz-Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Hemşirelik öğrencilerinin %83.5’inin hemşirelik tanılarını gerekli bulduğu, %56.1’inin hemşirelik tanısı belirleme sürecinde sorun yaşadığı, Hemşirelik Tanılarını Algılama Ölçeği puan ortalamasının 2.54±0.68; Klinik Performansta Öz-Yeterlilik Ölçeği puan ortalamasının 70.36±16.31 olduğu belirlenmiştir. Hemşirelik Tanılarını Algılama Ölçeği ile Klinik Performansta Öz-Yeterlilik Ölçeği puan ortalamaları arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=.182, p=0.008).
Sonuç: Bu çalışmada öğrencilerin hemşirelik tanılarını algılama düzeylerinin orta; klinik performanslarına ilişkin öz yeterlik algılarının ise %70 oranında yeterli olduğu tespit edilmiştir. Hemşirelik Tanılarını Algılama Ölçeği ile Klinik Performansta Öz-Yeterlilik Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin hemşirelik tanılarını algılama düzeyini cinsiyet ve öğrenim görülen sınıf değişkenlerinin etkilediği belirlenmiştir. Öğrencilerin klinik performans öz yeterlik düzeylerini ise cinsiyet, hemşirelik bölümünde öğrenim görmekten memnun olma durumu, hemşirelik tanılarını gerekli bulma durumu ve hemşirelik tanısı belirleme sürecinde sorun yaşama durumu değişkenlerinin etkilediği bulunmuştur. Öğrencilerin tanılama becerilerinin ve klinik uygulamalardaki öz yeterliklerinin gelişimini desteklemek için lisans eğitimleri esnasında hemşirelik sürecine ayrılan sürenin artırılması ve öğretim elemanlarının farklı öğretim yöntemlerini kullanmaları önerilir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, hemşirelik tanısı, klinik yeterlilik, öğrenci, öz yeterlik

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Araştırmaya katılan hemşirelik öğrencilerine teşekkür ederiz.

Determination of Nursing Students' Level of Perception of Nursing Diagnoses and Self-Efficacy Regarding their Clinical Performance

Öz

Objective: This study was conducted to determination of nursing students' level of perception of nursing diagnoses and self-efficacy regarding their clinical performance.
Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 212 nursing students studying at the health sciences faculty of a state university. The data of the study were collected using the introductory information form, the Nursing Diagnoses Perception Scale, and the Self-Efficacy in Clinical Performance.
Results: It was determined that 83.5% of the nursing students found nursing diagnoses necessary, and 56.1% had problems in determining the nursing diagnosis. The mean score of the Perception of Nursing Diagnoses Scale was 2.54±0.68; the mean score of the Self-Efficacy Scale in Clinical Performance was determined to be 70.36±16.31. It was determined that there was a negative and low-level significant relationship between the Perception of Nursing Diagnoses Scale and the Self-Efficacy Scale in Clinical Performance mean scores (r=-0.182, p=0.008).
Conclusion: In this study, it was determined that the students' level of perception of nursing diagnoses was moderate and their self-efficacy perceptions regarding their clinical performance were found to be sufficient at the rate of 70%. It was found that there was a negative and low-level significant relationship between the mean total scores of the Nursing Diagnoses Perception Scale and the Self-Efficacy Scale in Clinical Performance Scale. It was determined that gender and grade level variables affected the level of students' perception of nursing diagnoses. It was found that students' clinical performance self-efficacy levels were affected by gender, satisfaction with studying in the department of nursing, finding nursing diagnoses necessary, and having problems in the process of determining nursing diagnoses. It is recommended to increase the time allocated to the nursing process during undergraduate education to support the development of students' diagnostic skills and self-efficacy in clinical practice. However, it is recommended that instructors use different teaching methods.

Anahtar Kelimeler

Nursing, nursing diagnosis, clinical competence, self-efficacy, student

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Abdal M, Masoudi Alavi N, Adib-Hajbaghery M. (2015). Clinical self-efficacy in senior nursing students: A mixed-methods study. Nursing and Midwifery Studies, 4(3), e29143.
• Abed El-Rahman M, Al Kalaldeh MT, Malak MZ. (2017). Perceptions and attitudes toward NANDA-I nursing diagnoses: A cross-sectional study of Jordanian nursing students. International Journal of Nursing Knowledge, 28(1), 13–18.
• Ackley BJ, Ladwig GB, Flynn MBF, Martinez-Kratz MR, Zanotti M. (2019). Nursing process, clinical reasoning, nursing diagnosis, and evidence-based nursing. Ackley BJ, Ladwig GB, Flynn MBF, Martinez-Kratz MR, Zanotti M, editors. Nursing Diagnosis Handbook An Evidence-Based Guide to Planning Care(12th ed.). Missouri: Elsevier, p.91-93.
• Açıksöz S, Uzun Ş, Arslan F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, 129-135.
• Berman A, Snyder S, Frandsen G. (2022). Diagnosing. Berman A, Snyder S, Frandsen G, editors. Kozier & Erb’s Fundamentals of Nursing: Concepts, Process, and Practice (11th ed.). United Kingdom: Pearson Education, p.212.
• Cengiz Z, Gürdap Z, Karaca E, Acun, M. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlilikleri ile mesleki güdülenmeleri arasındaki ilişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 8(1), 12-20.
• Gallagher-Lepak S, Takáo Lopes C. (2021). Nursing diagnosis basics. Herdman TH, Kamitsuru S, Takáo Lopes C, editors. NANDA International (NANDA-I) Nursing Diagnoses Definitions and Classification 2021-2023(12th ed.). New York: Thieme Medical, p.81.
• Inangil D, Cura SU. (2020). Nursing students’ perceptions of nursing diagnoses and clinical decision-making. Clinical and Experimental Health Sciences, 10, 131-136.
• Karaca T, Aslan S. (2018). Effect of nursing terminologies and classifications course on nursing students' perception of nursing diagnosis. Nurse Education Today, 67, 114–117.
• Kaya N. (2016). Hemşirelik süreci hemşirelik tanılaması. Aştı TA, Karadağ A, editörler. Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı (1. Baskı). İstanbul: Akademi, ss. 138-140.
• Keski Ç, Karadağ A. (2010). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hemşirelik süreci hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12(1), 41-52.
• Korhan EA, Yönt GH, Ak B, Erdemir F. (2013). Hemşirelik tanılarını algılama ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirliği. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 15(3), 13-25.
• Mohamadirizi S, Kohan S, Shafei F, Mohamadirizi S. (2015). The relationship between clinical competence and clinical self-efficacy among nursing and midwifery students. International Journal of Pediatrics, 3(6-2), 1117–1123.
• Okuroğlu GK. (2022). Hemşirelik öğrencilerinin klinik performanslarına ilişkin öz yeterliklerinin akademik öz yeterlikleri ve akademik başarıları ile ilişkisi: Tanımlayıcı araştırma. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(1), 125-31.
• Orkun N, Çınar Yücel Ş. (2017). Öğrencilerin rahatta (konforda) bozulma hemşirelik tanısını belirleme durumlarının saptanması. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(3), 162-170.
• Ozkan CG, Kurt Y, Kilinc KO, Altun EC, Ozturk H. (2021). Determination of perception levels of student nurses about nursing diagnosis. The Journal of the Pakistan Medical Association, 71(3), 843–848.
• Ozveren H, Ozden D, Gulnar E. (2019). Determination of nursing students’ perception states in nursing diagnosis. International Journal of Caring Sciences, 12(2), 1049-1055.
• Pai HC, Ko HL, Eng CJ, Yen WJ. (2017). The mediating effect of self-reflection and learning effectiveness on clinical nursing performance in nursing students: A follow-up study. Journal of Professional Nursing, 33(4), 287–292.
• Pozam M, Zaybak A. (2022). Hemşirelik öğrencilerinin klinik performanslarına ilişkin öz-yeterliklerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ElektronikDergisi, 15(1), 22-29.
• Pozam M, Zaybak A. (2016). Klinik performansta öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32(3), 100-117.
• Shahsavari H, Ghiyasvandian S, Houser ML, Zakerimoghadam M, Kermanshahi S, Torabi S. (2017). Effect of a cinical skills refresher course on the clinical performance, anxiety and self-efficacy of the final year undergraduate nursing students. Nurse Education in Practice, 27, 151–156.
• Su S, Köse KN. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin mesleki değerleri ile hemşirelik tanılarını algılamaları arasındaki ilişki. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 20-28.
• Sü S. (2017). Nursing students' opinions regarding the nursing process. International Journal of Humanities and Social Science Invention, 6(5), 10-14.
• Şendir M, Büyükyılmaz F. (2016). Hemşirelik tanısı. Aştı TA, Karadağ A, editörler. Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı (1. Baskı). İstanbul: Akademi, s. 179.
• Terry D, Peck B. (2020). Academic and clinical performance among nursing students: What's grit go to do with it?. Nurse Education Today, 88, 104371 (published online).
• Türk G, Tuğrul E, Sahbaz M. (2013). Determination of nursing diagnoses used by students in the first clinical practice. International Journal of Nursing Knowledge, 24(3), 129–133.
• Uysal N, Arslan GG, Yılmaz İ, Alp FY. (2016). Hemşirelik ikinci sınıf öğrencilerinin bakım planlarındaki hemşirelik tanıları ve verilerin analizi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(1), 139-143.
• Van Horn E, Christman J. (2017). Assessment of nursing student confidence using the clinical skills self-efficacy scale. Nursing Education Perspectives, 38(6), 344–346.
• Wilkinson JM, Treas LS, Barnet KL, Smith MH. (2016). Nursing process: Diagnosis. Wilkinson JM, Treas LS, Barnet KL, Smith MH, editors. Fundamentals of Nursing (3rd ed.). Philadelphia: F. A. Davis Company, p. 65.
• Yıldız FT, Yıldırım D. (2021). Hemşirelik süreci. Kaşıkçı MK, Akın E, editörler. Temel Hemşirelik Esaslar, Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevleri, s.72.
• Yilmaz FT, Sabanciogullari S, Aldemir K. (2015). The opinions of nursing students regarding the nursing process and their levels of proficiency in Turkey. Journal of Caring Sciences, 4(4), 265-275.
• Yoost BL,Crawford LR. (2020). Nursing process. Yoost BL, Crawford LR, editors. Fundamentals of Nursing Active Learning for Collaborative Practice (2nd ed.). Missouri: Elsevier, p.271.
• Yönt GH, Khorshid L, Eşer I. (2009). Examination of nursing diagnoses used by nursing students and their opinions about nursing diagnoses. International Journal of Nursing Terminologies and Classifications, 20(4), 162–168.