Araştırma Makalesi
Hemşirelik Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Örneği
Öz
Amaç: Bu çalışma hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlemesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan araştırmanın evrenini 2017-2018 yılında bir üniversitenin hemşirelik bölümünde eğitim gören 1021 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş olup çalışmaya 737 öğrenci alınmıştır. Veriler, “Kişisel Anket Formu” ve “Toplumsal Cinsiyet Rol Tutum Ölçeği (TCRTÖ)” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalamasının 20.8 ± 2.09 olduğu, %69.5’inin kadın ve %87’sinin toplumsal cinsiyet kavramı hakkında bilgi sahibi olduğu belirlenmiştir. Kadın öğrencilerin TCRTÖ toplam puan ortalamasının 136.85±14.15, erkek öğrencilerin ise 121.48±17.03 olduğu ve aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Öğrencilerin TCRTÖ ölçeği toplam puan ortalamaları ile cinsiyet, annenin çalışma durumu, babanın eğitim durumu, bitirdiği lise, toplumsal cinsiyet kavramını bilme ve edinilen bilgi kaynakları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Bu çalışmada, hemşirelik bölümünde okuyan öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin eşitlikçi bir tutum sergiledikleri görülmüştür. Kadının güçlendirilmesine ilişkin ders içeriklerinin düzenlenmesi, eğitimin her alanda yaygınlaştırılması önerilebilir.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Araştırmaya katılan öğrencilere bilgilerini paylaştıkları için teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Kaynakça
- Altınöz AE, Günal N, Altınöz ŞT, Köşger F, Eşsizoğlu A (2018). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları: Kesitsel bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 21, 271-277.
- Aydın M, Bekar EÖ, Gören ŞY, Sungur, MA (2016). Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 223-242.
- Bilgin, R (2016). Geleneksel ve modern toplumda kadın bedeni ve cinselliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 219-244.
- Birleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu. Erişim tarihi: 27.05.2018 http ://Kadem.Org.Tr/Tr/Wp-Content/Uploads/ 2015/05/KADEM-BM-RAPORU.Pdf
- Dinç A, Çalışkan C (2016). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Journal of Human Sciences, 13(3):3671-3683.
- Düşmez İ (2016). Çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolü tutumlarının incelenmesi. International Journal of Social Science, (47), 489-509.
- Erbil, C (2020). Örgüt çalışmalarında kadın: Araştırmacı yaklaşımlarının toplumsal cinsiyet temelinde karşılaştırılması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 6(1), 61-70
- Ergin A, Bekar T, Aydemir Acar G (2019). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 24 (3), 122-132. Esen, Y. (2013). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde toplumsal cinsiyet duyarlılığını geliştirme amaçlı bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 38(169): 280-295.
- Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023. Erişim tarihi: 27.05.2018, https://ailevecalisma.gov.tr/media/6315/kad%C4%B1n%C4%B1n-gue%C3%A7lenmesi-strajesi-belgesi-ve-eylem-plan%C4%B1-2018-2023.pdf Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği. Erişim tarihi: 27.05.2018,
- http://Www.Kadinininsanhaklari.Org/Programlar/Savunuculuk/Uluslararasi-Duzeyde-Savunuculuk/Pekin-Konferansi/
- Kahraman AB, Tunçdemir NO, Özcan A (2015). Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
- Karasu F, Göllüce A, Güvenç E, Çelik S (2017). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 8(1), 21-27.
- Kartal OY, Temelli D, Şahin Ç (2018). Ortaokul matematik öğretmenlerinin bilişim teknolojileri öz-yeterlik düzeylerinin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 922-943.
- Kodan Çetinkaya S (2013). Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Nesne, 1(2), 21-43.
- Kömürcü N, Yıldız H, Toker E, Karaman ÖE, Genç Koyucu R, Durmaz A, Aydın N (2016). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ve kadına ilişkin namus anlayışları ile ilgili tutumları. International Refereed Journal of Gynaecological Diseases and Maternal and Child Health, (5), 1-1
- Önder ÖR, Yalçın AS, Göktaş B (2013). Sağlık kurumları yöneticiliği bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2(1-2-3):55-78.
- Öngen B, Aytaç S (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 2:1-18
- Özaydınlık K (2014). Toplumsal cinsiyet temelinde Türkiye’de kadın ve eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (33),93-112.
- Özcan A (2017). Toplumsal cinsiyet eğitiminin üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rol tutumlarına etkisi. Researcher: Social Science Studies, 5(4), 53-67.
- Özcan A, Karataş N, Seviğ EÜ (2017). Toplumsal cinsiyet eğitiminin üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rol tutumları üzerine etkisi. Researcher: Social Science Studies, 5(4):53-67.
- Özden S, Gölbaşı Z (2018). Sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3):95-100.
- Özmete E, Zubaroğlu Yanardağ M (2016). Erkeklerin bakış açısıyla toplumsal cinsiyet rolleri: Kadın ve erkek olmanın değeri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 20(1), 91-107.
- Özpulat F (2016). The relationship between self-efficacy level and gender perception of university students: Beyşehir üniversite öğrencilerinin öz-yeterlilik düzeyi ile toplumsal cinsiyet algısı ilişkisi: Beyşehir örneği. Journal of Human Sciences, 13(1), 1222-1232.
- Sis Çelik A, Pasinlioğlu T, Gonca T, Koyuncu H (2013). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet eşitliği tutumlarının belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(3), 181-186.
- The Global Gender Gap Report 2016. Erişim tarihi: 13.06.2018, http://Www3.Weforum.Org/Docs/GGGR16/WEF_Global_Gender_Gap_Report_2016.Pdf
- Topuz SK, Erkanlı H. (2016). Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkeğe atfedilen anlamların metafor yöntemiyle analizi. Alternatif Politika, 8(2), 300.
- Urhan B, Etiler N (2011). Sağlık sektöründe kadın emeğinin toplumsal cinsiyet açısından analizi. Çalışma ve Toplum, 2(29), 191-215.
- Uçar T, Aksoy YD, Karaaslan T, Akbaş Tunç Ö (2017). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve şiddet davranışları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(3), 89-95.
- Uzun Z, Erdem S, Güç K, Safak Uzun A, Erdem E (2017). Toplumsal cinsiyet algısı ve toplumsal cinsiyet rollerine eğitimin etkisi: Deneysel bir çalışma. Journal of Human Sciences, 14(1), 678-693.
- World Health Organization. Gender, Women and Primary Health Care Renewal A Discussion Paper. 2010: 13-21. Women Health Organization. Women and Health Today’s Evidence Tomorrow’s Agenda. 2009: 1-13. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Ankara, 2008.
- Zeyneloğlu S, Terzioğlu F (2011). Development and psychometric properties gender roles attitude scale. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 409-420.
- Zöhre Türkmenoğlu MD, Vefik Uluçay Yılmaz D (2018). Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science, 5(20),123-136.
Yıl 2020,
Cilt: 3 Sayı: 2, 104 - 113, 30.09.2020
Öz
Objective: This study was conducted to determine the attitudes of nursing students towards gender roles.
Method: The universe of the research, which is descriptive, was composed of 1021 students studying in the nursing department of a university in 2017-2018. Sample selection was not made in the study and 737 students were included in the study. The data were collected using “Personal Questionnaire Form” and “Gender Role Attitudes Scale (GRAS)”. Percentage, arithmetic mean, standard deviation, t test, kruskal Wallis and mann whitney u tests were used to evaluate the data.
Results: It was determined that the average age of the students participating in the study was 20.8 ± 2.09, 69.5% of them were women and 87% of them were aware of the concept of gender. It was determined that the total score average of female students from GRAS was 136.85 ± 14.15, male students were 121.48 ± 17.03 and the difference was statistically significant (p <0.05). A statistically significant difference was found between the total score averages of the students' GRAS scale and gender, mother's employment status, father's education status, high school, gender, and the information sources acquired (p <0.05).
Conclusion: In this study, it was observed that the attitudes of the nursing students regarding gender roles show an egalitarian approach. It can be suggested to organize the content of the courses on women's
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altınöz AE, Günal N, Altınöz ŞT, Köşger F, Eşsizoğlu A (2018). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları: Kesitsel bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 21, 271-277.
- Aydın M, Bekar EÖ, Gören ŞY, Sungur, MA (2016). Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 223-242.
- Bilgin, R (2016). Geleneksel ve modern toplumda kadın bedeni ve cinselliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 219-244.
- Birleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu. Erişim tarihi: 27.05.2018 http ://Kadem.Org.Tr/Tr/Wp-Content/Uploads/ 2015/05/KADEM-BM-RAPORU.Pdf
- Dinç A, Çalışkan C (2016). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Journal of Human Sciences, 13(3):3671-3683.
- Düşmez İ (2016). Çocuk gelişimi bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolü tutumlarının incelenmesi. International Journal of Social Science, (47), 489-509.
- Erbil, C (2020). Örgüt çalışmalarında kadın: Araştırmacı yaklaşımlarının toplumsal cinsiyet temelinde karşılaştırılması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 6(1), 61-70
- Ergin A, Bekar T, Aydemir Acar G (2019). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 24 (3), 122-132. Esen, Y. (2013). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde toplumsal cinsiyet duyarlılığını geliştirme amaçlı bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 38(169): 280-295.
- Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023. Erişim tarihi: 27.05.2018, https://ailevecalisma.gov.tr/media/6315/kad%C4%B1n%C4%B1n-gue%C3%A7lenmesi-strajesi-belgesi-ve-eylem-plan%C4%B1-2018-2023.pdf Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği. Erişim tarihi: 27.05.2018,
- http://Www.Kadinininsanhaklari.Org/Programlar/Savunuculuk/Uluslararasi-Duzeyde-Savunuculuk/Pekin-Konferansi/
- Kahraman AB, Tunçdemir NO, Özcan A (2015). Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
- Karasu F, Göllüce A, Güvenç E, Çelik S (2017). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 8(1), 21-27.
- Kartal OY, Temelli D, Şahin Ç (2018). Ortaokul matematik öğretmenlerinin bilişim teknolojileri öz-yeterlik düzeylerinin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 922-943.
- Kodan Çetinkaya S (2013). Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Nesne, 1(2), 21-43.
- Kömürcü N, Yıldız H, Toker E, Karaman ÖE, Genç Koyucu R, Durmaz A, Aydın N (2016). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ve kadına ilişkin namus anlayışları ile ilgili tutumları. International Refereed Journal of Gynaecological Diseases and Maternal and Child Health, (5), 1-1
- Önder ÖR, Yalçın AS, Göktaş B (2013). Sağlık kurumları yöneticiliği bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2(1-2-3):55-78.
- Öngen B, Aytaç S (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 2:1-18
- Özaydınlık K (2014). Toplumsal cinsiyet temelinde Türkiye’de kadın ve eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (33),93-112.
- Özcan A (2017). Toplumsal cinsiyet eğitiminin üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rol tutumlarına etkisi. Researcher: Social Science Studies, 5(4), 53-67.
- Özcan A, Karataş N, Seviğ EÜ (2017). Toplumsal cinsiyet eğitiminin üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rol tutumları üzerine etkisi. Researcher: Social Science Studies, 5(4):53-67.
- Özden S, Gölbaşı Z (2018). Sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3):95-100.
- Özmete E, Zubaroğlu Yanardağ M (2016). Erkeklerin bakış açısıyla toplumsal cinsiyet rolleri: Kadın ve erkek olmanın değeri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 20(1), 91-107.
- Özpulat F (2016). The relationship between self-efficacy level and gender perception of university students: Beyşehir üniversite öğrencilerinin öz-yeterlilik düzeyi ile toplumsal cinsiyet algısı ilişkisi: Beyşehir örneği. Journal of Human Sciences, 13(1), 1222-1232.
- Sis Çelik A, Pasinlioğlu T, Gonca T, Koyuncu H (2013). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet eşitliği tutumlarının belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(3), 181-186.
- The Global Gender Gap Report 2016. Erişim tarihi: 13.06.2018, http://Www3.Weforum.Org/Docs/GGGR16/WEF_Global_Gender_Gap_Report_2016.Pdf
- Topuz SK, Erkanlı H. (2016). Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkeğe atfedilen anlamların metafor yöntemiyle analizi. Alternatif Politika, 8(2), 300.
- Urhan B, Etiler N (2011). Sağlık sektöründe kadın emeğinin toplumsal cinsiyet açısından analizi. Çalışma ve Toplum, 2(29), 191-215.
- Uçar T, Aksoy YD, Karaaslan T, Akbaş Tunç Ö (2017). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve şiddet davranışları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(3), 89-95.
- Uzun Z, Erdem S, Güç K, Safak Uzun A, Erdem E (2017). Toplumsal cinsiyet algısı ve toplumsal cinsiyet rollerine eğitimin etkisi: Deneysel bir çalışma. Journal of Human Sciences, 14(1), 678-693.
- World Health Organization. Gender, Women and Primary Health Care Renewal A Discussion Paper. 2010: 13-21. Women Health Organization. Women and Health Today’s Evidence Tomorrow’s Agenda. 2009: 1-13. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Ankara, 2008.
- Zeyneloğlu S, Terzioğlu F (2011). Development and psychometric properties gender roles attitude scale. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 409-420.
- Zöhre Türkmenoğlu MD, Vefik Uluçay Yılmaz D (2018). Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science, 5(20),123-136.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hemşirelik |
| Bölüm | Araştırma |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Nisan 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 2 |
