Anger and Adolescence

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 139 - 147, 06.04.2022

Ebru Akbaş Gülay Yiğitoğlu

https://doi.org/10.38108/ouhcd.972919

Öz

Objective: The aim of this review is to discuss and evaluate the possible outcomes of methods and preventive interventions for adolescents to identify the feeling of anger and management.
Methods: Research papers from 2000-2020 were searched in national and international databases (Pubmed, EBSCOHost, Science Direct, Ulakbim Turkish Medical Index, Turkish Medline). Turkish and English keywords were used:“adolesan, öfke, öfke yönetimi”; “adolescence, anger, anger management”.
Results: Approximately 1.8 billions of individuals are in adolescence in the world and although the majority of these individuals are healthy; a significant percentage of them experience serious or mortal diseases and other issues. Major physical, psychological and social changes occur in adolescence. Individuals start seeking experiences and they encounter certain risks with these changes. Because of the emotional change adolescents go through, they have difficulties with effective communication and also managing anger. The individuals who are not capable of managing their anger often express their anger maladaptively and show violent behavior. The aggressive behavior arising from inability of managing anger present a great concern for parents, educators and mental health professionals, given its outcomes on mental health and well-being on adolescents.
Conclusion: Identifying risks and creating interventions for preventing psychopathology and morbidity in adolescence is important. Adolescents as a risk group should be trained by nurses, who have an important place in the provision of health services, on the cause, expression and control of anger, anger, problem solving, communication skills, coping skills, and the information sources they can reach should be taught to adolescents.

Anahtar Kelimeler

Adolescence, anger, anger management, psychiatric nursing

Öfke ve Adölesan

Öz

Amaç: Bu derlemenin amacı adölesanların öfke duygusunu tanıması ve öfke yönetimini sağlaması için yapılacakları, önleyici girişimleri literatür doğrultusunda tartışmak ve sonuçlarını değerlendirmektir.
Yöntem: Uluslararası ve Ulusal veri tabanlarında (Pubmed, EBSCOHost, Science Direct, Ulakbim Tıp Veri Tabanı, Türk Medline) 2000-2020 yılları arasında bulunan makaleler taranmıştır. Türkçe “adölesan, öfke, öfke yönetimi”, İngilizce “adolescence, anger, anger management” anahtar kelimeleri kullanılmıştır.
Bulgular: Dünyada yaklaşık 1.8 milyar bireyin adölesan çağda olduğu; çoğu sağlıklı olmakla beraber önemli bir bölümünün ciddi ve hatta ölümcül hastalıklar, sorunlar yaşadığı saptanmıştır. Bu dönemde fiziksel, ruhsal ve sosyal alanda büyük değişimler olur. Adölesanlar, bu değişimle beraber deneyim arayışı içerisine girmekte ve bazı risklerle karşılaşmaktadır. Bu dönemde pek çok duygusal değişim yaşayan adölesan etkili iletişim kurma ve öfke duygusunu yönetmeyle ilgili de önemli sorunlar yaşamaktadır. Her zaman olumsuz olmasa da, öfke duygusuyla nasıl baş edileceğini henüz bilmeyen adölesan, öfkesini uygun olmayan şekillerde dışa vurarak çeşitli şiddet içerikli problemli davranışlarda bulunabilmektedir. Gençlerde öfke duygusunu yönetememeye bağlı gelişen saldırgan davranışlar, adölesanların ruh sağlığı ve iyiliğine olan etkileri düşünüldüğünde hem aileler hem eğitimciler hem de ruh sağlığı uzmanlari için büyük endişe oluşturmaktadır.
Sonuç: Psikopatoloji ve morbiditeyi önlemek için riskli durumların tanınması ve korunmaya yönelik müdahalelerin geliştirilmesi önemlidir. Riskli grup olarak ergenlere öfkenin nedenleri, ifade biçimleri, yönetimi, problem çözme, iletişim becerileri ve sağlıklı baş etme becerileri konularında sağlık hizmetlerinin sunulmasında önemli bir yeri olan hemşireler tarafından eğitimler verilmeli ve ulaşabileceği bilgi kaynakları adölesanlara öğretilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Adölesan, Öfke, Öfke Yönetimi, psikiyatri hemşireliği

Kaynakça

• Adana F, Arslantaş H. (2011). Ergenlikte öfke ve öfkenin yönetiminde okul hemşiresinin rolü. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(1), 57-62.
• Albayrak B, Kutlu Y. (2009). Ergenlerde öfke ifade tarzı ve ilişkili faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 57-69.
• Anjanappa S, Govindan R, Munivenkatappa M. (2020). Prevalence and expression of anger in school going adolescents. Archives of Psychiatric Nursing, 34(1), 35-40.
• Balkaya F. (2001). Öfke: Temel boyutları nedenleri ve sonuçları. Türk Psikoloji Dergisi, 4(7), 21-45.
• Bedel A, Kutlu A. (2019). Çatışma çözme programının, ortaokul öğrencilerinin çatışma çözüm becerileri, sürekli öfke ve öfke ifade tarzları üzerindeki etkisi. Elementary Education Online, 18(1), 97-111.
• Bilge A, Ünal G. (2005). Öfke, öfke kontrolü ve hemşirelik yaklaşımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 21(1), 189-196.
• Blanchard-Fields F, Coats AH. (2008). The experience of anger and sadness in everyday problems impacts age differences in emotion regulation. Developmental Psychology, 44(6), 1547–1556.
• Bonell C, Fletcher A, Fitzgerald-Yau N, Hale D, Allen E, Elbourne D, et al. (2015). Initiating change locally in bullying and aggression through the school environment (Inclusıve): a pilot randomised controlled trial. Health Technology Assessment, 19(53), 1-110.
• Budak, S. (2019). Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, s. 902.
• Cepukiene V, Pakrosnis R. (2011). The outcome of solution-focused brief therapy among foster care adolescents: the changes of behavior and perceived somatic and cognitive difficulties. Children and Youth Services Review, 33(6), 791-797.
• Corey, G. (2009). Theories and Practices of Counseling and Psychotherapy. California: Thomson Brooks/Cole, p.485.
• Çam O, Engin E. (2014). Bireysel Psikoterapiler. Çam O, Engin E, editors. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi, s.967-1010.
• Daniel SS, Goldston DB, Erkanli A, Franklin JC, Mayfield AM. (2009). Trait anger, anger expression, and suicide attempts among adolescents and young adults: a prospective study. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 38(5), 661-671.
• Deffenbacher JL. (2011). Cognitive-behavioral conceptualization and treatment of anger. Cognitive and Behavioral Practice, 18(2), 212-221.
• Dilekler İ, Törenli Z, Selvi K. (2014). Öfkeye farklı açılardan bakış: Öfkenin mekanizması, farklı psikopatolojilerde öfke ve terapistin öfkesi. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 1(3), 44-59.
• Engin, E. (2014). Psikiyatrik ve Psikososyal Kuramlar ve Kavramlar. Çam O, Engin E, editors. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi, s.23-55.
• Genç Y, Taylan HH, Adıgüzel Y, Kutlu, İ. (2017). Aile içi şiddetin ergenlerin şiddet eğilimlerine etkisi: Antalya liseleri örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 409-422.
• Gençoğlu C, Kumcağız H, Ersanlı K. (2014). Ergenlerin şiddet eğilimine etki eden ailevi faktörler. Electronic Turkish Studies, 9(2), 639-652.
• Gördeles Beşer N. (2014). Ergenlik Dönemi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Çam O, Engin E, editors. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi, s.707-773.
• Güner E, Demir Berkol T, Salman S, Aytaç HM, Yıldırım YE, İzmir Güner Ş. (2018). Yaşam (Eros) ve ölüm dürtüsü (Thanatos): Antik Roma neşeli iskelet mozaiği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 637-640.
• Karababa A, Dilmaç B. (2015). Ergenlerde insani değerlerin sürekli öfke ve öfke ifade biçimlerini yordamadaki rolü. Elementary Education Online, 4(3), 1149-1158.
• Kazdin AE. (2002). The state of child and adolescent psychotherapy research. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 7(2), 53-59.
• Kernberg O. (2019). Sapıklıklarda ve Kişilik Bozukluklarında Saldırganlık. Çev., Büyükkal B, İstanbul: Metis Yayınları, s.360.
• Lowry M. (2016). De-escalating anger: a new model for practice. Nursing Times, 112(4), 4-7.
• Lowth M. (2015). Managing anger in adolescents. Practice Nurse, 45(12), 18-23.
• Marcus, RF. (2017). The Development of Aggression and Violence in Adolescence. New York: Springer, p.171.
• Miller TW, Kraus RF. (2008). School-Related Violence: Definition, Scope, and Prevention Goals. Miller TW, editor. School Violence and Primary Prevention. New York: Springer, p.15-24.
• Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) 2017 Sağlık Hizmetleri Duyguları Kontrol Etme. Erişim tarihi:25.06.2021, http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Duygular%C4%B1%20Kontrol%20Etme.pdf
• Nasir R, Abd Ghani N. (2014). Behavioral and emotional effects of anger expression and anger management among adolescents. Procedia Social and Behavioral Sciences, 140, 565-569.
• Novaco, RW. (2017). Anger. Zeigler-Hill V, Shackelford TK, editors. Encyclopedia of Personality and Individual. Switzerland: Springer International Publishing, p.1-5.
• Öz FS, Aysan F. (2012). Öfke yönetimi eğitiminin okul psikolojik danışmanlarında öfkeyle başa çıkma ve güvengenlik becerilerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6), 52-69.
• Özdemir K, Sevimli Güler D, Şahin S, Ünsal A, Kuni F. (2019). Hemşirelerde empati ve öfke kontrolünün değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(3), 470-478.
• Özer AK. (1994). Sürekli öfke (SL-ÖFKE) ve öfke ifade tarzı (ÖFKE-TARZ) ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 26-35.
• Özmen A. (2006). Öfke: Kuramsal yaklaşımlar ve bireylerde öfkenin ortaya çıkmasına neden olan etmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(1), 39-56.
• Palombo J, Bendicsen HK, Koch BJ. (2018). Psikanalitik Gelişim Teorileri Rehberi. Çev., Helvacıoğlu FB, İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları, s.500.
• Paull D, Gerhart J. (2019). Anger-Proneness. Shackelford TK, Weekes-Shackelford VA, editors. Encyclopedia of Evolutionary Psychological. Switzerland: Springer International Publishing, p.1-4.
• Prochaska JO, Norcross JC. (2013). Psikoterapi Sistemleri: Teoriler Ötesi Bir Çözümleme. Özakkaş T, Editor. Çev. Arık M, Benveniste M, Kaya Ö, Baba B, Çelenk R, Gaşgil L, Akçay M, istanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, s.712.
• Quinn CA, Rollock D, Vrana SR. (2014). A test of Spielberger’s state-trait theory of anger with adolescents: five hypotheses. Emotion Journal, 14(1), 74.
• Rapheal, J. (2019). Solution focused brief therapy: Concerns of school psychologists dealing with adolescents. Journal of Biomedical Sciences, 6(3), 26.
• Serin NB. (2019). The impact of anger management training on anger, aggression and problem-solving skills of primary school students. International Online Journal of Education and Teaching, 6(3), 525-543.
• Siyez DM, Tan Tuna D. (2014). Lise öğrencilerinin öfke kontrolü ve iletişim becerilerinde çözüm odaklı psiko-eğitim programının etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 11-22.
• Soykan Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi, 11(2), 19-27. Starner TM, Peters RM. (2004). Anger expression and blood pressure in adolescents. Journal of School Nursing, 20(6), 335-342.
• Şahin H. (2005). Öfke ve öfke denetiminin kuramsal temelleri. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 1-22.
• Şahin Kıralp F, Özben Ş. (2015). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin öfke yaşantılarının belirlenmesi. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling, 4(2), 24- 32.
• Taghizadeh Moghaddam H, Bahreini A, Ajilian Abbasi M, Fazli F, Saeidi M. (2016). Adolescence health: The needs, problems and attention. International Journal of Pediatrics, 4(2), 1423-1438.
• Tatlılıoğlu K, Karaca M. (2013). Öfke olgusu hakkında sosyal psikolojik bir değerlendirme. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 1101-1123.
• Topçu Kabasakal Z, Sağkal AS, Türnüklü A. (2015). Barış eğitimi programının öğrencilerin şiddet eğilimleri ve sosyal sorun çözme becerileri üzerindeki etkileri. Eğitim ve Bilim, 40(182), 43-62.
• Videbeck, SL. (2020). Psychiatric-Mental Health Nursing. Philadelphia: Wolters Kluwer, p.502.
• Yalçın Ö, Erdoğan A. (2013). Şiddet ve agresyonun nörobiyolojik, psikososyal ve çevresel nedenleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(4), 388-419.