Hemşirelik Sürecinin Kullanımında Yaşanan Sorunların Hemşirelik Perspektifinden Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 174 - 183

Ayten Kaya , Yasemin Temiz Marangoz

Öz

Amaç: Yataklı sağlık kurumlarında hemşirelik sürecinin yürütülmesinde bazı aksaklıklar olduğu görülmüştür. Bu araştırmada, hemşirelik sürecinin uygulanması esnasında yaşanan sorunları, hemşirelerin bakış açısından değerlendirmek amaçlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı tipte tasarlanan bu çalışma, Mart-Ağustos 2023 tarihleri arasında, bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinin yataklı tedavi kısımlarında çalışan 120 hemşire ile yürütülmüştür. Veriler, kişisel bilgi formu ve literatür doğrultusunda hazırlanan, hemşirelik sürecinin aşamalarına yönelik sorulardan oluşan bir anket yardımı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış sorular, önce okunmuş ve verilen cevabın içeriği korunarak cümleler yeniden düzenlenmiştir. Açık uçlu sorulara verilen yanıtlar incelenerek, üç başlık altında kategorize edilmişlerdir.
Bulgular: Araştırmada yer alan hemşirelerin, %85’i hemşirelik sürecinin bakım kalitesini artırdığına inandığını, %69.2’si hemşirelik sürecini yürütürken sorun yaşadığını ve %49.1’i en çok uygulama aşamasında sorun yaşadığını belirtmiştir. Çalışmada yer alan hemşirelerin %36.7’si; hemşirelik sürecinin kayıt altına alınmasını, zaman yetersizliği, iş yükünün fazlalığı ve işlevsel olmaması nedeni ile gerekli bulmadığını ifade etmiştir.
Sonuç: Hemşireler mevcut hasta bakım sistemlerinin işleyişi, iş yüklerinin fazlalığı ve zaman yetersizliği gibi nedenlerden hemşirelik sürecinin aşamalarını yerine getirmede sorun yaşamaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Bakım Planları, Hemşirelik, Hemşirelik Süreçleri

Evaluation of Problems Encountered in the Use of the Nursing Process from a Nursing Perspective

Öz

Objective: It has been observed that there are some shortcomings in the execution of the nursing process in inpatient healthcare facilities. This research aims to evaluate the problems experienced during the implementation of the nursing process from the perspective of nurses.
Methods: This descriptive study was conducted between March and August 2023 with 120 nurses working in the inpatient treatment departments of a Training and Research Hospital. Data were collected using a questionnaire consisting of questions related to the stages of the nursing process, prepared based on personal information forms and literature. Descriptive statistics were used to evaluate the data. Semi-structured questions were first read and then the sentences were rearranged while preserving the content of the given answers. The responses to open-ended questions were examined and categorized under three headings.
Results: In the study, 85% of the nurses believed that the nursing process increased the quality of care, 69.2% experienced problems while implementing the nursing process, and 49.1% stated that they encountered the most problems during the implementation phase. 36.7% of the nurses involved in the study expressed that they did not find it necessary to document the nursing process due to time constraints, excessive workload, and lack of functionality.
Conclusion: Nurses encounter difficulties in fulfilling the stages of the nursing process due to reasons such as the functioning of existing patient care systems, excessive workload, and time constraints.

Anahtar Kelimeler

Care Plans, Nursing, Nursing Processes

Kaynakça

• Afolayan JA, Donald B, Baldwin DM, Onasoga O, Babafemi A. (2013). Evaluation of the utilization of nursing process and patient outcome in psychiatric nursing: Case study of psychiatric Hospital Rumuigbo, Port Harcourt. Advances in Applied Science Research, 4(5), 34-43.
• Agyeman-Yeboah J, Korsah KA, Okrah J. (2017). Factors that influence the clinical utilization of the nursing process at a hospital in Accra, Ghana. BMC Nurs, 9(16), 30.
• Ağırbaş İ. (2012). Sağlık kurumların yönetiminde temel kavramlar. M. Tatar (Ed.), Sağlık kurumları yönetimi-1 (ss. 26-45). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2631.
• Amerıcan Nurses Assocition (ANA), 2015. The Nursing Process. Erişim Tarihi: 04.07.2023 https://www.nursingworld.org/practice-policy/workforce/what-is-nursing/the-nursing-process/
• Ammenwerth E, Spötl HP. (2009). The time needed for clinical documentation versus direct patient care. Methods of information in medicine, 48(01), 84-91. https://doi.org/10.3414/ME0569
• Andsoy İİ, Güngör T, Dikmen Y, Nabel EB. (2013).Hemşirelerin bakım planını kullanırken yaşadıkları güçlükler. Çağdaş Tıp Dergisi, 3(2), 1-7.
• Avşar G, Öğünç AE, Taşkın M, Burkay ÖF. (2014). Hemşirelerin, hasta bakımında kullandıkları hemşirelik süreci uygulamalarının değerlendirilmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 17(4), 216-221.
• Banamwana G, Smith AM. (2015). Evaluation of the use and value of nursing care plans in nursing practice at a referral hospital, Kigali, Rwanda: Nurses’ Perspectives. Rwanda Journal, 2(2),76. https://doi.org/10.4314/rj.v2i2.14F
• Basit G. (2020). Bakımın rehberi: Hemşirelik süreci. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 77-90.
• Berman A, Snyder SJ, Frandsen G. (2016). Kozier & Erb's Fundamentals of Nursing, Concepts, Process, and Practice (10 ed.). New Jersey: Julie Levin Alexander. Erişim tarihi: 01.10.2023 https://tms.iau.ir/file/download/download/1660221767-kozier-erb-s-fundamentals-of-nursing-concepts-process-and-practice-part-c-2022-.pdf
• Çıraklı Ü. (2019). Türkiye’de yataklı sağlık kurumlarında poliklinik ve klinik hizmetlerinin 2008-2017 yılları arası gelişimi ve mevcut durumu. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 2(1), 37-46.
• Dikmen Y, Ak B, Yorgun S. (2015). Teorikten pratiğe: Bilgisayar destekli hemşirelik süreci uygulaması. Journal of Human Rhythm, 1(4), 162-167.
• Erdoğan M, Kırılmaz H. (2020).Hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım. İnsan ve insan, 7(24), 97-126. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.668806
• Gabutti I, Mascia D, Cicchetti A. (2017). Exploring "patient-centered" hospitals: a systematic review to understand change. BMC Health Serv Res, 17(1), 1-16. https://doi.org/10.1186/s12913-017-2306-0
• Guedes Ede S, Turrini RN, De Sousa RM, Baltar VT, Da Cruz Dde A. (2012). Attitudes of nursing staff related to the nursing process. Rev Esc Enferm USP, 46,130–137. https://doi.org/10.1590/s0080-62342012000700 019 Hemşirelik Yönetmeliği, (2010). Resmi gazete, no: 27515. Erişim tarihi: 20.09.2023 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/03/20100308-4.htm
• Opare M, Asamani JA, Johnson JY, Puplampu JB, Atubran B, Addae MO, Blege N. (2017). Assessment of utilization of nursing process in a district Hospital in Ghana. Numid Horizon, 1(1), 57-68.
• Özdemir H, Zaybak A, Günay İslamoğlu E. (2016). Hemşirelerin, hemşirelik süreci uygulamasında yaşadıkları güçlüklerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(4),269-277.
• Pokorski S, Moraes MA, Chiarelli R, Costanzi AP, Rabelo ER. (2009). Nursing process: from literature to practice, what are we actually doing? Rev Latino-am Enfermagem maio-junho, 17(3), 302–307. https://doi.org/10.1590/S0104-11692009000300004
• Potter PJ, Frisch N. (2007). Holistic assessment and care: Presence in the process. Nurs Clin North Am, 42,213–228. https://doi.org/10.1016/j.cnur.2007.03.005
• Resmi Gazete. (2018). Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık uygulama tebliğinde değişiklik yapılmasına dair tebliğ. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 30639, Tarih: 28.12.2018. Erişim tarihi: 15.08.2023 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/12/20181228M1-1.pdf
• Sağlık Bakanlığı. (2012). Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011), (Ed.) AKDAĞ R, Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara. Erişim tarihi: 01.10.2023 https://ekutuphane.saglik. gov.tr/kitaplar/SDPturk.pdf
• Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2016). Sağlıkta Kalite Standartları, Hastane. Versiyon-5, Revizyon-00, 1. Erişim tarihi: 05.06.2023. https://egekenthastanesi.com/wp-content/uploads/ 2020/01/sks-saglikta-kalite-standartlari.pdf
• Takahashi AA, Barros AL, Michel JL, Souza MF. (2008). Difficulties and facilities pointed out by nurses of a university hospital when applying the nursing process. Acta Paulista de Enfermagem, 21, 32–38. https://doi.org/10.1590/S0103-21002008000100005
• Taşkın Yılmaz F, Sabancıogullari S, Aldemir K. (2015). The opinions of nursing students regarding the nursing process and their levels of proficiency in Turkey. Journal of Caring Sciences, 4(4),265-275. https://doi.org/10.15171/jcs.2015.027
• Thuvaraka S, Vijayanathan S, Pakeerathy M, Subathra R, Laavanya M, Priyanthi, WN. (2018). Challenges faced by nurses in implementation of nursing process in special units at Teachin Hospital Jaffna. International Journal of Science and Healthcare Research, 3(1), 61-64.
• Toney-Butler TJ, Thayer JM. (2023). Nursing Process. In: StatPearls (Internet). Treasure Island (FL): Stat Pearls Publishing; PMID: 29763112. Erişim tarihi: 10.09.2023 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/297631 12/
• World Health Organization. (2009). Lemon Learning Material on Nursing. Chapter 4: Nursing Process and Documentation. Erişim tarihi: 23.01.2023. http://www.who.int/topics/nursing/en/
• Yılmaz AA, Gençer E, Seçkin Ç, Yılmaz H, Güven KT, Gözütok, S.(2019). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik sürecinin veri toplama aşamasına ilişkin görüşleri ve yaşadıkları güçlükler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(4), 231-239. https://doi.org/10.17049/ataunihem.439074
• Zamanzadeh V, Valizadeh L, Tabrizi FJ, Behshid M, Lotfi M. (2015). Challenges associated with the implementation of the nursing process: A systematic review. Iranian journal of nursing and midwifery research, 20(4),411. https://doi.org/10.4103/1735-9066.161002 months after ostomy creation. Journal of Wound Ostomy & Continence Nursing, 40(4), 400-406.