TÜKENMİŞLİK İLE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİ BANKA ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2014, Cilt: 6 Sayı: 1, 34 - 44, 01.06.2014

Mehmet Halit Yıldırım Emel Eylül Erul Pınar Kelebek

Öz

Bu çalışma, Tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tasarlanmıştır. Tükenmişlik iş koşullarından dolayı ortaya çıkan fiziksel ve duygusal yıkım olarak tanımlanabilir. Tükenmişliğin üç temel göstergesi bulunmaktadır. Bunlar; duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarıdır. Son dönemlerde tükenmişlik üzerine yapılan çalışmalara bakıldığında kavramın, süregelen iş stresine ve kişi-iş uyumsuzluğuna verilen bir tür psikolojik tepki olarak nitelendirildiği ve bu doğrultuda pek çok meslek grubunda ortaya çıkabilecek sosyal bir problem olarak değerlendirildiği gözlenmektedir. İşten ayrılma niyeti, çalışanların iş koşullarından tatminsiz olmaları durumunda göstermiş oldukları yıkıcı ve aktif eylemler şeklinde tanımlanmaktadır. Araştırma Gaziantep’te faaliyet gösteren bankaların çalışanları üzerinde gerçekleştirilmiş olup bankacılık sektöründe çalışanların tükenmişlik düzeyi ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, İşten Ayrılma Niyeti

TÜKENMİŞLİK İLE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİ BANKA ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

This study is designed to determine the relationship between burnout and intention to leave. Burnout tendency can be described as the physical and emotional devastation arising from workplace conditions. There are three basic elements of burnout. These are: emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment. When the recent studies are analyzed, it can be seen that the term is described as a psychological response to the ongoing work stress and employee-job mismatch. So, it can arise in many occupational groups. Intention to leave is described as the destructive and active actions for the unsatisfied work conditions. This study has been carried out among the employees working in banks in Gaziantep province and consequently, the positive correlation between intention to leave and burnout tendency has been found

Anahtar Kelimeler

Intention to Leave, Burnout

Kaynakça

• Ardıç, Kadir, Polatcı, Sema (2009). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21-46.
• BLAU Gary ve Kimberly Boal, (1989); “Using Job Involvement Organizational Commitment Interactively to Predict Turnover”, Journal of Management Vol:15, No:1, 115-127.
• Bolat, Oya, İnci (2011). İş Yükü, İş Kontrolü Ve Tükenmişlik İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2, 87-102.
• Budak, Gülay, Sürgevil Olca (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 2, 95-108.
• Burke, Ronald J., Aslaug, Mikkelsen (2005). Burnout, job stress and attitudes towards the use of force by Norwegian police officers. Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 2, 269 – 278.
• Büte, Mustafa (2011). Nepotizmin İş Stresi, İş Tatmini, Olumsuz Söz Söyleme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Aile İşletmeleri Üzerinde Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 177-194.
• Çağlar, Çağlar, Demirtaş, Hasan (2011). Dershane Öğretmenlerinde Tükenmişlik ve İş Doyumu. e-uluslararası eğitim araştırmaları dergisi, 2, 30-49.
• Çelik, Mazlum, Çıra, Ahmet (2013). Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Performansı Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Aşırı İş Yükünün Aracılık Rolü. Ege Akademik Bakış, 1, 11-20.
• DELİORMAN Refika Bakoğlu, İlknur Taştan Boz, İhsan Yiğit, Selahattin Yıldız. (2009); “Tükenmişliği Ölçmede Alternatif bir Araç: Kopenhag Tükenmişlik Envanterinin Marmara Üniversitesi Akademik Personeli Üzerine Uyarlanması”, İ.Ü. Yönetim Dergisi, Yıl:20, Sayı:63,77 98.
• Demerouti, Evangelia, Blanc, Pascale M. Le, Bakker, Arnold B., Schaufeli, Wilmar B., Joop Hox (2009). Present but sick: a three-wave study on job demands, presenteeism and burnout, Career. Development International, 1, 50 -68.
• Derin, Neslihan, Demirel, T. Erkan (2012). Tükenmişlik Sendromunun Örgütsel Bağlılığı Zayıflatıcı Etkilerinin Malatya Merkez’de Görev Yapan Hemşireler Üzerinde İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 509-530.
• ERGİN Canan. (1992); “Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması”, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 143-154.
• Gül, Hasan, Oktay Ercan, Gökçe Hakan, (2008), İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Akademik Bakış, Sayı 15, Ekim, 2008, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Http://Www.Akademikbakis.Org
• GÜLLÜCE Ali Çağlar. (2006); Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka arasındaki İlişki: Yöneticiler Üzerine Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 6.
• Gürbüz, Sait, Bekmezci, Mustafa (2012). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının Bilgi İşçilerinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Duygusal Bağlılığın Aracılık ve Düzenleyicilik Rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 2, 189-213.
• Jackson, S.E. ve Maslach, C. (1982), "After-effects of job-related stress: families as victims", Journal of Occupational Behaviour, Vol. 3, 63-77.
• Jackson, S.E., Schwab, R.L. ve Schuler, R.S. (1986), "Toward an understanding of the burnout phenomenon", Journal of Applied Psychology , Vol. 71, 630-40.
• Karahan, Şükriye, Balat, Uyanık Gülden (2011). Özel Eğitim Okullarında Çalışan Eğitimcilerin Öz-Yeterlik Algılarının ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-14.
• Karcıoğlu, Fatih, Korkat, Bekir (2011). Meslek Liselerinde Çalışan Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri (Tokat İli’nde Bir Araştırma ). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1, 118-135.
• Koçak, Recep (2009). Okul Yöneticilerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 65-83.
• İraz, Rıfat, Ganiyusufoğlu, Ali (2011). Örgütlerde Mesleki Tükenmişlik ve Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21, 451-472.
• Maslach, Christina, Jackson, Susan, E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout, Journal of Occupational Behaviour. Vol: 2, 99-113.
• Maslach, Christina, Zımbardo, Philip G. (1982). Burnout The Cost of Caring. Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey.
• Maslach, Christina, Schaufeli,Wilmar B., Leiter, Michael P. (2001). Job Burnout. Annual Review of Psychology, Volume: 52, 397-422.
• Mattila, Ranny R. (2006).The Relatıonshıp Between Burnout, Job Satısfactıon, Turnover Intentıon, And Organızatıonal Commıtment In It Workers. A Dissertation Presented in Partial Fulfillment Of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy Capella University.
• Onay, Meltem, Kılcı, Sevde, İş Stresi Ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Garsonlar Ve Aşçıbaşılar, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 2011 Issn: 1309 -8039 (Online),363
• Polat, Soner, Uğurlu, Celal Teyyar, (2009), İlköğretim Müfettişlerinin Örgütsel Bağlılık, Mesleki Tükenmişlik Ve İşten Ayrılma Niyetleri Arasındaki İlişki. 1. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 1-16.
• Sabuncuoğlu, Ebru, Tolay (2007). Eğitim, Örgütsel Bağlılık Ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Ege Akademik Bakış, 2, 613-628.
• Schaufeli, Wilmar B., Leiter, Michael P., Maslach, Christina (2009). Burnout: 35 years of research and practice. Career Development International, 3, 204-220.
• Schaufeli, W.B. ve Bakker,A.B. (2004), Job demands, job resources, amd their relationship with burnout and engagement: a multi sample study, Journal of Organizational Study, Vol, 25, 293-315.
• Şahin, Faruk (2011). Lider-Üye Etkileşimi İle İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerinde Cinsiyetin Etkisi. Ege Akademik Bakış, 2, 277 – 288.
• Telli, Eda, Ünsar, A.Sinan, Oğuzhan, Adil (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik Ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama, Electronic Journal Of Vocational Colleges, 2, 135-150.
• Yıldırım, Mehmet Halit, İçerli, Leyla (2010). Tükenmişlik Sendromu: Maslach Ve Kopenhag Tükenmişlik Ölçeklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi 1, 123-131.
• Weisberg, J. (1994), Measuring workers burnout and intention to leave, İnternational Journal of Manpower, Vol.15,No1, 4-14.