COVID-19 SALGINI TÜRKİYE-KIRGIZİSTAN İKİLİ TİCARETİNİ NASIL ETKİLEDİ: SEKTÖREL BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 1, 52 - 67, 31.07.2022

Volkan Sezgin

Öz

COVID-19 salgını, Mart 2020'de başladığında küresel ekonomileri şoka uğratmıştır. Pandemi, uluslararası ticareti ve küresel tedarik zincirlerini ciddi şekilde tehdit etmiş ve birçok ülkenin salgınla mücadele için çeşitli ekonomik ve ticari önlemler almasına neden olmuştur. Bu makale, pandeminin Türkiye'nin Kırgızistan ile ticari ilişkileri üzerindeki etkilerini analiz etmektedir. Bu amaçla, salgının sektörel ticareti nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak için 2017-2021 yılları arasında Türkiye-Kırgızistan ikili ticaret rakamları 4 haneli Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları çerçevesinde analiz edilmiştir. Bulgularımız, Türkiye'nin Kırgızistan’a yapmış olduğu ilaç ihracatının salgının da etkisiyle 2021 yılında 2019 yılına göre %183 oranında yükseldiğini göstermektedir. Salgın sırasında Türkiye’nin muhtelif tekstil ürünleri ihracatı artışını sürdürdüğü görülmüştür. Öte yandan, Kırgızistan’ın Türk mücevherat ihracatından aldığı pay 2017 yılında %1,03 iken bu oran 2021 yılında %3,51 olarak gerçekleşmiştir. Kırgızistan’ın Türkiye’nin gerçekleştirdiği hayvansal ürünler ithalatından aldığı pay 2017 yılında %6,95 iken bu oran 2021 yılında %17,07 olarak gerçekleşmiştir. Genel olarak ikili ticaret 2020 yılındaki duraklamanın ardından 2021 yılında ciddi bir artış gösterse de pandeminin ticari ilişkilerdeki yükselişin hızını yavaşlatmış olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 Pandemisi, İkili Ticaret, Kırgızistan, Türkiye.

HOW DID COVID-19 PANDEMIC EFFECT TURKEY-KYRGYZSTAN BILATERAL TRADE: A SECTORAL INVESTIGATION

Öz

COVID-19 pandemic shocked the global economies when it started in early 2020. It threatened international trade and global supply chains severely and caused many countries to take various economic and commercial actions to fight against the outbreak. This article analyses the impacts of pandemic on Turkey’s trade relations with Kyrgyzstan. For this purpose, we analyzed Turkey-Kyrgyzstan bilateral trade figures 4-digit Harmonized Tariff Schedule (HTS) between 2017 and 2021 to reveal how the outbreak effected sectoral bilateral trade. Our findings show that Turkey's exports of medicaments to Kyrgyzstan increased by 183% in 2021 compared to 2019, particularly in order to relieve pandemic impacts. It has been observed that Turkey's exports of various textile products continued to rise during the outbreak. On the other hand, while the share of Kyrgyzstan in Turkish jewelry exports was 1.03% in 2017, this rate surged to 3.51% in 2021. Besides, the share of Kyrgyzstan in Turkey's imports of animal products was 6.95% in 2017, this rate was 17.07% in 2021. Although bilateral trade in general showed a serious increase in 2021 after the pause in 2020, it is seen that the pandemic has slowed the pace of the acceleration in commercial relations.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 Pandemic, Bilateral Trade, Kyrgyzstan, Turkey.

Kaynakça

• Allayarov, Piratdin, Bahtiyar, Mehmed, Sazzadul, Arefin & Norbek Nurmatov. “The Factors Affecting Kyrgyzstan’s Bilateral Trade: A Gravity-model Approach”, Journal of Asian Finance, Economics and Business. 5:4, 2018, 95-100.
• Altay, Asuman. “Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde Kamu Maliyesi Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2, 2001, Bişkek.
• Beşirli, Hayati. “Kırgızistan’ın Sosyo-Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Yapısı”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, 15, 2011, 313-333.
• Çetin, Semih & Burak Sertkaya. “Uluslararası Ticaret Kırgizistan ile Türkiye Arasındaki İlişkilerin Ekonomik ve Ticari Açıdan İncelenmesi”, International Conference on Eurasian Economies, Session 1C, 2011, 61-67.
• İnançlı, Selim, Konak, Ali & Zuura Ashimova. “Türkiye -Kırgızistan Ekonomik İlişkilerinin Diş Ticaret Üzerine Yapısal ve Sektorel olarak Yansımaları.” Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 2015, 111-124.
• Özden, Çağatay. “Kırgızistan Ticaret ve Yatırım Ortamı Raporu”, T.C. Ekonomi Bakanlığı, Bişkek Ticaret Müşavirliği, 2013, 4-63.
• Ramazanoğlu, Geybullah & İbrahim Atilla Acar. “Bir Geçiş Ekonomisi Örneği Olarak Kırgızistan: Siyasi, Ekonomik ve Toplumsal Yaklaşımlar”, Review of Social, Economic and Business Studies, 7/8, 2007, 385-402.
• Rovenskaya Elena, Komendantova Nadejda, Strelkovskii Nikita, Sergey Sizov et al. “Industrial Development of Kyrgyzstan: Trade Opportunities, Export Potential and the Role of Economic Integration Processes”. International Institute for Advanced Systems Analysis, Working paper, 2018. WP-18-012.
• Sezgin, Volkan. “An Analysis on Turkish Exports During the Pandemic”. Electronic Turkish Studies. 15: 6, 2020, 839-854.
• TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri, www.tuik.gov.tr
• Trademap, ITC. Ticaret İstatistikleri, www.trademap.org/Index.aspx