Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 02, 29 - 43, 01.03.2014

Üzeyir Ogurlu

https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000197

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Okuma İlgisi, Tutumu ve Eleştirel Okuma Becerileri

Öz

Genel olarak üstün zekâlı ve yetenekli çocukların akranlarına göre okumaya erken başladıkları ve okumaya karşı ilgilerinin de yüksek olduğu belirtilmektedir. Eleştirel okuma becerisi, okuma alışkanlığının üst düzey becerileri arasında kabul edilmektedir. Bu araştırmada Bilim Sanat Merkezine devam eden 50 üstün zekâlı ve yetenekli öğrencinin okuma ilgileri, tutumu ve eleştirel okuma becerileri tespit edilmiştir. Ayrıca bu öğrencilerin okuma tutumları ile eleştirel okuma becerileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma sonucunda üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin orta ve üst düzey okuyan grup içerisinde yer aldıkları, okurken gizem ve bilim kurgu konularındaki roman türü kitapları tercih ettikleri belirlenmiştir. Bununla birlikte öğrencilerin tercihlerine göre kitap okudukları görülmüştür. Ayrıca, üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin okuma tutumu ve eleştirel okuma becerilerinin yüksek olduğu ve okuma tutumu ile eleştirel okuma becerisi arasında yüksek bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler, kitap okuma, eleştirel okuma

Kaynakça

• Akarsu, F. (2001). Üstün zekalı ve yetenekli çocuklar, aileleri ve sorunları. Ankara: Eduser Yayınları.
• Anderson, G., Higgins, D., & Wurster, S. R. (1985). Differences in the free reading books selected by high, average, and low achievers. The Reading Teacher, 39(3), 326-330.
• Anderson, M. A.,Tollefson, N. A., & Gilbert, E. C. (1985). Giftedness and reading: A cross-sectional view of differences in reading attitudes and behaviors. Gifted Child Quarterly, 29, 186-89.
• Balcı A. (2009). İlköğretim 8.Sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara
• Bonds, C., & Bonds, L. (1983). Reading and the gifted student. Roeper Review, 5, 4-6.
• Burns, P., Roe, B., & Ross, E. (1984). Teaching reading ın today’s elementary schools. Dallas: Houghton Mifflin.
• Büyüköztürk, S (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: PegemA Yayınları.
• Çakıcı, D. (2005). Ön örgütleyicilerin okumaya yönelik tutum ve okuduğunu anlama üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Carr, K. S. (1988). How can we teach critical thinking? Childhood Education, 69-73.
• Cavazos-Kottke, S. (2006). Five readers browsing: The reading interests of talented middle school boys. Gifted Child Quarterly, 50(2), 132-147.
• Cooter, R. B. & Alexander, J. E. (1984). Interest and attitude: Affective connections for gifted and talented readers. Reading World, 24, (1), 97-102.
• Davaslıgil, U. & Leana, M. Z. (2004). Üstün zekalı ve zekâlıların eğitimi projesi. A. Kulaksızoğlu, A. E. Bilgili ve M. R. Şirin (Ed.). I. Türkiye üstün zekalı ve yetenekli çocuklar kongresi bildiriler kitabı içinde (85–100). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Epçaçan C. (2012). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 1711-1726,
• Gallagher, K. (2004). Deeper reading. Portland, ME: Stenhouse.
• Garrett, J. E. (2002). Enhancing the attitudes of children toward reading: Implications for teachers and principals. Reading Improvement, 39(1), 21-24.
• Gentry M, Gable R. K., & Springer P. (2000) Gifted and nongifted middle school students: Are their attitudes toward school different as measured by the new affective instrument, my class activities…? Journal for the Education of the Gifted, 24, (1) 74-96.
• Gömleksiz, M.N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(14), 185–195.
• Gross, M.U.M. (1993). Exceptionally gifted children, London: Routledge.
• Halsted, J. W. (1988). Guiding gifted readers: from preschool to high school. Columbus, OH: Ohio Psychology.
• Hawkins, S. (1983). Reading interests of gifted students. Reading Horizons, 24, (1), 18-22.
• Jackson, N. E. (1992). Precocious reading of English: Origins, structure and predictive significance. In P.S. Kleinand A. J. Tannenbaum (Eds), To be young and gifted (171-203). Norwood, New Jersey: Ablex.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kennedy, L. & Halinski, R. (1975). Measuring attitudes: An extra dimension. Journal of Reading, 18, 518-522.
• Kettler, T. (2014). Critical thinking skills among elementary school students: Comparing identified gifted and general education student performance. Gifted Child Quarterly, 58(127), 128-136.
• Krashen, S. & VonSprecken, D. (2002). Is there a decline in the reading romance? Knowledge Quest, 30(3), 11- 17.
• Larsen A. W. (1999). A study of the readıng ınterests of hıgh-abılıty readers ın a North Carolına elementary school. Unpublished master thesis, University of North Carolina
• Lazarus, D. B., & Callahan, T. (2000). Reading attitude expressed with primary schools student with learning disability. Journal of Reading Psychology, 21(4), 271-282.
• Ley, T. C., & Trentham, L. L. (1987). The reading attitudes of gifted learners in grades seven and eight. Journal for the Education for the Gifted, 10, 87-98.
• Martin, C. E. (1984). Why some gifted children do not like to read. Roeper Review, 7, 72-73.
• McDonalds, N. B. & Trautman, T.S. (2006). Enhancing critical reading skills with kindergartners: a study of a computer-based intervention. Retrieved September 03, 2013, from http://www.amered.com/docs/ReviewofEnhancingReadingSkills.pdf
• McKenna, M. C., Kear, D. J., & Ellsworth, R. A. (1995). Children's attitudes toward reading: A national survey. Reading Research Quarterly, 30, 934-956.
• Özdemir, E. (2002). Eleştirel okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Parker C. T. (2004). An evaluation of student attitudes: Does ability affect attitude? Unpublished master thesis, University of North Carolina
• Reis, S., Gubbins, E., Briggs, C., Schreiber, F., Richards, S., Jacobs, J., Eckert, R., & Renzulli, J. (2004). Reading instruction for talented readers: Case studies documenting few opportunities for continuous progress. Gifted Child Quarterly, 48(4), 315-338.
• Renzulli J. S. (1978). What makes giftedness? Phi Delta Kapan. 60,3, 182.
• Robinson A, Shore B. M. & Enersen D.L. (2007). Best practices in gifted educatıon: An evidence-based guide. Waco, Tx: Prufrock Press.
• Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Sünbül A. M, Yılmaz E, Ceran D, Demirer V., Işık A. Çintaş D., Çalışkan M. & Alan S. (2010). İlköğretim öğrencileri kitap okuma alışkanlıkları: Konya ili araştırma raporu. Retrieved September 13, 2013, from http://www.ide.konya.edu.tr/konyaokuyor/ilkogretim_rapor.pdf
• Swanton, S. I. (1984). Minds alive: What and why gifted students read for pleasure. School Library Journal, 30, (7), 99-102.
• Tunnell, M. O.,Calder, J. E., Justen, J. E., & Phaup, E. S. (1988). Attitudes of young readers. Reading Improvement, 25, 237-242.
• Ünal, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• VanTassel-Baska,J., Johnson, D., Hughes, C., & Boyce, L. (1996). A study of language arts curriculum effectiveness with gifted learners. Journal for the Education of the Gifted, 19, 461-480.
• Villani, C.. J. (1998, April). Meeting the needs of gifted students in language arts and mathematics: An evaluative exploration. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Diego, CA.
• Wilson, J. D., & Casey, L. H. (2007). Understanding the recreational reading patterns of secondary students. Reading Improvement, 44(1), 40-49.
• Wolf, W., King, M.L. & Huck, C.S. (1968). Teaching critical reading to elementary school children. Reading Research Quarterly, 3(4),435-498.
• Worrell, F.C., Roth, D.A., & Gabelko, N.H. (2007). Elementary reading attitude survey (ERAS) scores in academically talented students. Roeper Review, 29(2), 119-124
• Yılmaz, B. (1993). Okuma alışkanlığında halk kütüphanelerinin rolü. Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yücel, G. (2005). Okulöncesinde okuma tutumları ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. .Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara