Sınıf öğretmenlerine üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesi konusunda verilen bir eğitimin öğretmenlerin bilgi düzeyine etkisi

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 02, 1 - 15, 01.03.2013

Feyzullah Şahin Tevhide Kargın

https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000181

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Sınıf Öğretmenlerine Üstün Yetenekli Öğrencilerin Belirlenmesi Konusunda Verilen Bir Eğitimin Öğretmenlerin Bilgi Düzeyine Etkisi

Öz

Bu araştırmada, genel eğitim okullarında derslere giren sınıf öğretmenlerine üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesi konusunda uygulanan bir eğitim programının etkililiği ve uygulanan eğitim programının güçlü yönleri ile sınırlılıklarına ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, deneysel ve betimsel yöntemin kullanıldığı karma desende sürdürülmüştür. Araştırma grubu 14’ü deney, 15’i kontrol grubu olmak üzere toplam 29 öğretmenden meydana gelmektedir. Katılımcılara, üç gün üst üste 3’er saat olmak üzere, toplamda 9 saatlik bir eğitim uygulanmıştır. Uygulanan program, Taba modeline göre hazırlanmıştır. Araştırma sonucunda, deneyin uygulandığı grupta yer alan öğretmenlerin bilgi testinden aldıkları uygulama öncesi ve sonrası puanları arasında anlamlı yüksek düzeyde bir fark olduğu belirlenmiştir (z=3.243, p < .05, d=.87). Kontrol grubu öğretmenlerin ise bilgi testi ön test–son test puanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (z=1.538, p > .05). Ayrıca, uygulamanın güçlü yönleri ile sınırlılıklarına ilişkin öğretmen görüşleri de belirlenmiştir. Nicel verilerin analizinde Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ve Mann Whitney U testine, nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yöntemine başvurulmuştur

Anahtar Kelimeler

Üstün yetenek, öğretmen eğitimi, tanılama, eğitim programı

Kaynakça

• Akarsu, F. (2004). Üstün yetenekliler. Şirin, M. R., Kulaksızoğlu A, ve Bilgili A. E. (Ed) I.Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Makaleler Kitabı içinde, (s.127-154). Çocuk Vakfı Yayınları, Yayın No:64, İstanbul.
• Akgül, A. ve Çevik, O. (2005). İstatistiksel analiz teknikleri “spss’te işletme yönetimi uygulamaları”, (İkinci Baskı), Emek Ofset, Ankara.
• Blumen-Pardo, S. (2002). Effects of a teacher training workshop on creativity, cognition and school achievement in gifted and non-gifted second-grade student in Lima, Peru. High Ability Studies, 13 (1), 47-58.
• Büyükcan, Y. (2008). İlköğretim okullarındaki hizmetiçi eğitim seminerlerinin öğretmenlere yararları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (7. Baskı), Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (4. Baskı), Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Demirel, Ö. (2008). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (11. Basım), Pegem Akademi Yayınevi, Ankara.
• Gear, G. H. (1978). Effects of training on teachers’ accuracy in the identification of gifted child. Gifted Child Quarterly, 22 (1), 90-97.
• Gökdere, M. (2004). Üstün yetenekli çocukların fen bilimleri öğretmenlerin eğitimine yönelik bir model geliştirme çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Gökdere, M. ve Ayvacı, H. Ş. (2004). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar ve özellikleri ile ilgili bilgi seviyelerinin belirlenmesi. On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 17-26.
• Gökdere, M. ve Çepni, S. (2005). Üstün yeteneklilerin fen bilimleri öğretmenlerine yönelik bir hizmet içi eğitim uygulama ve değerlendirme çalışması. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 271-296.
• Graves, M., & Thompson, J. (1961). An in-service program with teachers of gifted children, Gifted Child Quarterly, 5 (1), 91-92.
• Hansen, J. B., & Feldhusen, J. F. (1994). Comparison of trained and untrained teachers of gifted student. Gifted Child Quarterly, 38 (3), 115-121.
• Hunsaker, S. L., Finley, V. S., & Frank, E. I. (1997). An analysis of teacher nominations and student performance in gifted programs. Gifted Child Quarterly, 41 (2), 19-24.
• İnan, H. Z., Bayındır N. ve Demir, S. (2009). Awareness level of teachers about the charactaristics of gifted children. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3 (3), 2519-2527.
• Johnson, A. B., Vickers, L.& Price, R. (1995). Teaching gifted children: a summer institute for regular classroom teacher. Education Vol. 105 (2), 193-200.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, (3.Baskı), Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kanlı, U. ve Yağbasan, R. (2002). 2000 yılında ankara’da fizik öğretmenleri için düzenlenen hizmetiçi eğitim yaz kursunun etkinliği. dhgm.meb.gov.tr/Yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/153-154/kanli.htm adresinden, 20.03.2010 tarihinde edinilmiştir.
• Milli Eğitim Dergisi, 153-154,
• Kıldan, O. A. (2008). Yapılandırmacı yaklaşıma göre okulöncesi öğretmenlerine verilen hizmet içi eğitimin öğretmen – çocuk ve öğretmen – ebeveyn ilişkilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kıldan, O. A. ve Temel, Z. F. (2008). Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı oluşturulan hizmet içi eğitimin öğretmenlerin öğretmenlikle ilgili bazı görüşlerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (8), 25-36.
• Kılıç, R. (2010). I.Uluslararası Üstün Yetenekliler Eğitimi Sempozyumu, www.ustunyeteneklilersempozyumu.org adresinden, 30.10.2012 tarihinde edinilmiştir.
• Kontaş, H. (2009). BİLSEM öğretmenlerinin program geliştirme ihtiyaçlarına ilişkin geliştirilen programın etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• MEB, (2012). 2012 yılı hizmet içi eğitim planı. http://hedb.meb.gov.tr/net/_Plan/2012plan.zip adresinden, 15.02.2012 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2011). 2011 yılı hizmet içi eğitim planı. http://hedb.meb.gov.tr/net/_Plan/2011_plan.zip adresinden, 10.03.2012 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2010a). Milli Eğitim Bakanlığı istatistik yıllığı örgün eğitim 2009-2010.
• MEB, (2010b). 2010 yılı hizmet içi eğitim planı. http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2010_%20Hizmetici_Egitim_Plani.zip adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2009). 2009 yılı hizmet içi eğitim planı. http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2009_Hizmetici_Egitim_Plani.zip adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2008). 2008 yılı hizmet içi eğitim planı, http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2008_kur_plan.zip adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2007). 2007 yılı hizmet içi eğitim planı, http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2007.mht adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinilmiştir.
• MEB, (2006). 2006 yılı hizmet içi eğitim planı, http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2006.mht adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinmiştir.
• MEB, (2005). 2005 yılı hizmet içi eğitim planı., http://hedb.meb.gov.tr/net/_plan/2005.mht adresinden, 01.02.2010 tarihinde edinilmiştir.
• MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2006). Temel eğitime destek projesi “öğretmen eğitimi bileşeni”: öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri, Ankara.
• MEB EARGED, (2008). Sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, Ankara.
• Nugett, S. A. & Shaunessy, E. (2003). Using film in teacher training: viewing the gifted through different lenses. Roeper Review, 25 (3), 128-134.
• Önen, F., Mertoğlu, H., Saka, M. ve Gürdal, A. (2009). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin bilgilerine etkisi: öpyep örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 9-23.
• Özgüven, İ. E. (2007). Psikolojik testler. PDREM Yayınları, Ankara.
• Reis, S. M., & Westberg, K. L. (1994). The impact of staff development on teachers’ ability to modify curriculum for gifted and talented students. Gifted Child Quarterly, 38 (3), 127-135.
• Robinson, A. (1985). Summer institute on the gifted: meeting the needs of the regular classroom teacher. Gifted Child Quarterly, 29 (1), 20-23.
• Robinson, N. M. (2005). In defense of a psychometric approach to the definition of academic giftedness: a conservative view from a die-hard liberal, In Sternberg, R. J., Davidson, J. E. (Eds), Conceptions of giftedness (3rd ed, pp.247-280), Cambridge University Press, Cambridge.
• Rohrer, J. C. (1995). Primary teacher conceptions of gifteddness: image, evidence, and nonevidence, Journal For The Education Of The Gifted, 18 (3), 269-283.
• Sak, U. (2010). Üstün zekalılar: özellikleri tanılanmaları ve eğitimleri, Maya Akademi, Ankara.
• Şahin, F. (2011). Okul öncesi yardımcı öğretmen adaylarına üstün zekalı ve üstün yetenekli bireyler konusunda verilen bir eğitimin etkililiği, 21. Ulusal Özel Eğitim Kongresinde sunulmuş bildiri, Gazimagusa-Kıbrıs.
• Şahin, F. (2012). Üstün yetenekli bireylerin belirlenmesi konusunda bir bilgi testi geliştirme çalışması, 3.Türkiye Üstün Yetenekliler Kongresinde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Taymaz, H. (1997). Hizmetiçi eğitim. (3.Basım), Tapu ve Kadastro Vakfı Matbaası, Ankara.
• Tomlison, (1999). The differentiated classroom: responding to the the needs of all learners. Alexandria, VA: Assosiation For Supervision And Curriculum Development.
• TED, (2009). Öğretmen yeterlikleri. Adım Okan Matbaacılık, Ankara.
• Vantassel-Baska, J. (1998a). A comprehensive model of program development, In Vantassel-Baska, J. (Eds), Excellence in educating gifted and talented learners, (3rd ed, pp.309-334). Love Publishing, Colorado.
• Vantassel-Baska, J. (1998b). Characteristics and needs of talented learners, In Vantassel-Baska, J. (Eds), Excellence in educating gifted and talented learners, (3rd ed, pp.173-191). Love Publishing, Colorado.
• Wade, K. R. (1985). What makes a difference in inservice teacher education? a meta-analysis of research. Educational Leadership, 42 (4), 48-54.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Basım), Seçkin Yayınevi, Ankara.