Otizmli Bireylerin Kullandığı Yeni Nesil Konuşma Üreten Cihazlara İlişkin Araştırmaların İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 01, 125 - 147, 04.04.2017

Derya Genç-tosun Onur Kurt

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.277442

Cited By: 3

Öz

Teknolojinin gelişmesiyle otizmli bireylerin
eğitimlerinde kullanılan uygulamalar ve araç-gereçlerde gelişmeler
kaydedilmektedir. Bu gelişmelerle birlikte tablet bilgisayarlar ve taşınabilir
medya oynatıcılar da konuşma üreten cihaz olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Yeni nesil konuşma üreten cihazlar otizmli bireylerin iletişim becerilerini
geliştirmek için kullanabilen alternatif ve destekleyici iletişim
sistemlerinden biridir. Bu çalışmada; otizmli bireylerin yeni nesil konuşma
üreten cihazlar kullandığı, hakemli dergilerde yayımlanan, 26 adet tek denekli
araştırma makalesi incelenmiştir. Araştırmalara ERIC,
Akademik Search Complete ve Google Scholar veri tabanlarında yapılan elektronik
taramalar sonucu ulaşılmıştır. Toplam 81 katılımcının yer
aldığı bu araştırmalarda; talep etme, eşleme,
resimdeki nesnenin adını söyleme, kişisel bilgilere ilişkin sorulara yanıt
verme, bağlama uygun iletişim becerisinin öğretimi ve problem
davranışların azaltılmasına odaklanıldığı belirlenmiştir. Araştırma
bulgularından elde edilen sonuçlar yeni nesil konuşma üreten cihazlarla
yürütülen uygulamaların otizmli bireylere bu becerilerin öğretiminde oldukça
etkili olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada, incelenen araştırmalardan elde
edilen bulgular yorumlanmış, uygulamacılara ve ileri araştırmalara yönelik
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

otizm, konuşma üreten cihaz, alternatif ve destekleyici iletişim, talep etme

Kaynakça

• Achmadi, D., Kagohara, D. M., van der Meer, L., O’Reilly, M. F., Lancioni, G. E., Sutherland, D., Lang, R., Marschik, P. B., Green, V. A., & Sigafoos, J.(2012). Teaching advanced operation of an iPod-based speech-generating device to two students with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(4), 1258-1264.
• Achmadi, D., Sigafoos, J., van der Meer, L., Sutherland, D., Lancioni, G. E., O’Reilly, M. F., Hodis, F., Green, V. A., McLay, L., & Marschik, P. B.(2014). Acquisition, preference, and follow-up data on the use of three AAC options by four boys with developmental disability/delay. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 26(5), 565-583.
• Agius, M. M., & Vance, M. (2016). A comparison of PECS and iPad to teach requesting to pre-schoolers with autistic spectrum disorders. Augmentative and Alternative Communication, 32(1), 58-68.
• Alzrayer, N., Banda, D. R., & Koul, R. K. (2014). Use of iPad/iPods with individuals with autism and other developmental disabilities: A meta-analysis of communication interventions. Review Journal of Autism and Developmental Disorders, 1(3), 179-191.
• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing.
• Centers for Disease Control and Prevention. (2016). Autism spectrum disorder: Prevalence. Retrieved from http://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html
• Couper, L., van der Meer, L., Schafer, M. C., McKenzie, E., McLay, L., O'Reilly, M. F., Lancioni, G. E., Marschik, P. B., Sigafoos, J., & Sutherland, D.(2014). Comparing acquisition of and preference for manual signs, picture exchange, and speech-generating devices in nine children with autism spectrum disorder. Developmental Neurorehabilitation, 17(2), 99-109.
• Fitzer, A., & Sturmey, P. (Eds.). (2009). Language and autism: Applied behavior analysis, evidence, and practice. Austin, TX: Pro Ed.
• Flores, M., Musgrove, K., Renner, S., Hinton, V., Strozier, S., Franklin, S., &Hil, D.(2012). A comparison of communication using the Apple iPad and a picture-based system. Augmentative and Alternative Communication, 28(2), 74-84.
• Frea, W. D., Arnold, C. L., & Vittimberga, G. L. (2001). A demonstration of the effects of augmentative communication on the extreme aggressive behavior of a child with autism within an integrated preschool setting. Journal of Positive Behavior Interventions, 3(4), 194-198