Investigation of the Self-Efficacy Perceptions of the Preschool Teacher Candidates on Inclusive Education

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 4, 921 - 943, 01.12.2021

Serpil Başpınar Nesrin Sönmez

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.799776

Cited By: 6

Öz

Introduction: The quality of inclusive education practices in preschool period is directly related to the
competencies of the teachers who carry out these practices. The aim of this study is to determine the self-efficacy
perception levels of the preschool teacher candidates in inclusive education and to analyse the self-efficacy
perceptions of the teacher candidates on inclusive education in terms of the variables including their latest
graduation level, the state of interacting with individuals with special needs before, the duration of the interaction
and having a child with special needs in the classroom.
Method: The study group consisted of 107 students studying at department of pre-school education. Demographic
information form and “The Teacher Efficacy for the Inclusion of Young Children with Disabilities” scale were
used as data collection tools.
Findings: The level of the self-efficacy perceptions of the teacher candidates in inclusive education had a medium
level. There was no significant difference in terms of the variables examined.
Discussion: Preschool teacher candidates' perceptions of self-efficacy towards inclusion was not at the desired
level, indicating that their knowledge and experiences about inclusion and special education were not sufficiently
provided in pre-service education. It is thought that further studies need to determine possible factors affecting
self-efficacy perception. The suggestions include using the qualitative method, examining the relationship between
pre-service teachers' perceptions of general teaching and their self-efficacy towards inclusion.

Anahtar Kelimeler

preschool education, teacher candidate, inclusion, self-efficacy perception, special education

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya Yönelik Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Öz

Giriş: Gelişim ve öğrenmenin en hızlı olduğu okul öncesi dönemde özel gereksinimli çocukların erken tanılanması
ve erken müdahalenin nitelikli bir şekilde yapılarak onların potansiyellerini en üst seviyeye ulaştırmak önemlidir.
Bu dönemde kaynaştırma uygulamalarının niteliği bu uygulamaları yürüten öğretmenlerin yeterlikleriyle birebir
ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmeni adaylarının kaynaştırma konusunda öz-yeterlik algı
düzeylerini belirlemek ve adayların kaynaştırma öz-yeterlik algı düzeylerini, en son mezun olunan okul, daha önce
özel gereksinimli bireylerle etkileşimde bulunma durumu, etkileşimin süresi ve öğretmenlik uygulaması yaptığı
sınıfta özel gereksinimli çocuk bulunma durumu değişkenleri açısından incelemektir.
Yöntem: Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu okul öncesi öğretmenliği bölümünde
öğrenim gören 107 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Öğretmen Adayı
Bilgi Formu” ve “Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılmasına Yönelik Öğretmen Yeterliği Ölçeği”
kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi bir istatistik programı ile yapılmıştır.
Bulgular: Çalışma sonunda elde edilen bulgulara göre; okul öncesi öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik
öz-yeterlik algıları orta düzeydedir. Okul öncesi öğretmeni adaylarının öz-yeterlik algılarının ölçeğin genelinde ve
alt ölçeklerde incelenen değişkenler açısından anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir.
Tartışma: Okul öncesi öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik öz-yeterlik algı düzeyinin arzu edilen
seviyede olmaması, kaynaştırma ve özel eğitim alanı ile ilgili bilgilerinin ve uygulama deneyimlerinin hizmet
öncesinde yeterince sağlanmadığına işaret etmektedir. Bu bilgi ve deneyimler artarsa kaynaştırmaya yönelik özyeterlik algıları da yüksek düzeye ulaşabilir. Öz-yeterlik algısını etkileyen olası faktörlerin belirlenmesi için başka
çalışmalara gereksinim olduğu düşünülmektedir. Yapılacak benzer çalışmalarda nitel yöntemin de kullanılması,
bu çalışmadakinden farklı değişkenlerin incelenmesi; öğretmen adaylarının genel öğretmenlik öz-yeterlik algıları
ile kaynaştırmaya yönelik öz-yeterlik algılarının ilişkisinin incelenmesi öneriler arasında sayılabilir.

Anahtar Kelimeler

okulöncesi eğitimi, öğretmen adayı, kaynaştırma, öz-yeterlik algısı, özel eğitim

Kaynakça

• Altun, T. & Gülben, A. (2009). Okulöncesinde özel gereksinim duyan çocukların eğitimindeki uygulamalar ve karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi [Evaluation of practices and problems in education of pre-school children with special education needs through the views of teachers]. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 253-272.
• Artan, İ., & Uyanık Balat, G. (2003). Okul öncesi eğitimcilerinin entegrasyona ilişkin bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(1), 65-80.
• Aydın, D. & Tuğluk, M., N. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecinde öğretimsel uyarlamalara yer verme düzeylerinin belirlenmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 423–433. doi: 10.7816/ulakbilge-08-47-04