MINERALOGICAL AND PETROGRAPHICAL CHARACTERISTICS OF THE ORTAKÖY AMPHIBOLITES AND TREMOLITE-BEARING GNEISSES

Yıl 2002, Cilt: 8 Sayı: 2, 239 - 245, 01.02.2002

Kerim Koçak

Öz

The amphibolites and tremolite-bearing gneisses, formed concordantly within metasediments around Ortaköy(Aksaray) area, are composed of mainly magnesio-hornblende, magnesio-hastingsite, plagioclase, sphene, diopsite, quartz, biotite ; and tremolite, actinolite, actinolitic hornblende, ilmenite respectively. It has ever been found out a preserved flowing texture, indicating subvolcanic origin for the amphibolite by this work. A strong zoning structure is determined in plagioclase (An 48 and An94) of the amphibolites by SEM studies. The andesine is indicated to be earlier than anorthite by existence of linear compositional variations in the amphiboles, lack of widespread metasomatic, hydrothermal alterations and migmatisation in the the amphibolites. The anorthite may be formed via breakdown of diopsite to hornblende. Coupled substitutions such as alumino-tschermakite, ferri-tschermakite and edenite had caused compositional variations in the amphiboles of amphibolites and tremolite gneisses. It has been suggested that the amphibolites and tremolite-bearing gneisses are of co-genetic as linear relations exists between their amphiboles

Anahtar Kelimeler

Amphibolite, Mineralogy, Chemical zoning, Coupled-substitutions

ORTAKÖY (AKSARAY) AMFİBOLİT VE TREMOLİT GNAYSLARININ MİNERALOJİK VE PETROGRAFİK ÖZELLİKLERİ

Öz

Ortaköy (Aksaray) yöresinde metasedimentler içerisinde uyumlu olarak yer alan amfibolit ve tremolit gnayslar başlıca magnezyo-hornblend, magnezyohastingsit plajiyoklaz, sfen, diyopsit, kuvars, biyotit ve tremolit, aktinolit, aktinolitik hornblend ve ilmenitten oluşmaktadırlar. İlk kez bu çalışmada amfibolitlerin subvolkanik kökenini gösteren korunmuş akma dokusu ortaya çıkarılmıştır. Amfibolitlerdeki plajiyoklazlarda SEM çalışması ile kuvvetli bir zonlu yapı (anortit içeriği % 48 ve ~94) belirlenmiştir. Ortaköy amfibollerinde çizgisel bileşimsel değişimlerin varlığı, metasomatik veya hidrotermal altrasyonun yaygın olmayışı ve migmatitleşmenin amfibolitlerde yer almamış olması andezinin anortitten daha önce oluştuğuna işaret etmektedir. Anortit muhtemelen diyopsitin hornblende dönüşmesiyle oluşmuştur. Alüminoteşermakit, ferriteşermakit ve edenit çiftli yer değiştirmeleri (coupled substitutions) amfibolit ve tremolit gnayslarda bulunan amfibollerin bileşimsel değişimlerine neden olmaktadır. Amfibolit ve tremolit gnayslardaki amfiboller arasındaki çizgisel ilişkiden dolayı her ikisinin de aynı kökene sahip olabileceği ileri sürülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Amfibolit, Mineraloji, Kimyasal zonlanma, Çiftli yer değiştirme