Deprem sonrası planlamaya yönelik lojistik ağ tasarımı: Ümraniye bölgesinde farklı deprem senaryoları için bir uygulama

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 1, 98 - 105, 26.02.2019

Gül Tekin Temur Yelda Turgut Abdurrahman Yılmaz Şafak Arslan Alper Camcı

Öz

Bu
çalışmada, deprem sonrası planlamaya yönelik bir lojistik ağ tasarımı
gerçekleştirilmiştir. Bu tasarımda amaç, deprem sonrası hayatta kalan kişilerin,
gereksinim duyulan temel insani ihtiyaçlara erişiminin en kısa sürede
sağlanabileceği bir planlama yapmaktır. Bu doğrultuda, seçili bir bölgede yer
alan her mahallenin insani yardım ve ihtiyaç skoru hesaplanmış, insani yardım
ve ihtiyaç skoru hesaplaması üzerinden acil malzeme dağıtım merkezi
lokasyonları tanımlanmış ve her bir mahallenin hangi dağıtım merkezine bağlanması
gerektiği ortaya çıkarılmıştır. Lojistik ağ tasarımı optimizasyonu için iki
aşamalı bütünleşik bir model oluşturulmuştur. İlk aşamada, her biri potansiyel
bir malzeme dağıtım merkezi olma adayı olan mahallelerin, Analitik Hiyerarşi
Prosesi (AHP) yöntemi yardımı ile insani yardım ve ihtiyaç skoru ortaya
çıkarılmıştır. Sonraki aşamada ise insani yardım ve ihtiyaç skoru ağırlıklı ve
uzaklık minimizasyonu amaçlı p-medyan modeli yardımıyla hangi mahallelerde
dağıtım merkezi açılması gerektiğinin yanı sıra hangi mahallelerin hangi
dağıtım merkezine bağlanması gerektiği hesaplanmıştır. Önerilen model, İstanbul
ili Ümraniye ilçesi için, deprem sonrası süreçte insani yardım dağıtım merkezi kurma
problemine uygulanmış ve model, farklı deprem senaryoları için yeniden
kurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Deprem sonrası afet yönetimi, İnsani yardım dağıtım merkezi seçimi, Lojistik ağ tasarımı, p-medyan modeli

Logistic network design for post-earthquake planning: A case study for Ümraniye district under different earthquake scenarios

Öz

In
this study, a logistic network design for post-earthquake planning was
developed. The purpose of this design is to develop a plan that enables
earthquake survivors to access to basic humanitarian needs in the shortest
time. In this direction, humanitarian aid and need scores were calculated for
each neighborhood in a selected region, using the humanitarian aid and need
scores emergency material distribution center locations were defined and
distribution centers to which each neighborhood will be connected were
identified. An integrated two-stage model for logistic network design
optimization is proposed. In the first stage, using Analytical Hierarchy
Process (AHP), humanitarian aid and need scores of the neighborhoods, each of which
is a candidate for a potential distribution center, were determined. In the
next stage, with the help of humanitarian aid and need score weighted and
distance minimization aiming p-median model, the neighborhoods in which the
distribution centers should be located as well as the distribution centers
which other neighborhoods should be connected to, were identified. The proposed
model was applied to the problem of establishing humanitarian aid distribution
centers in the post-earthquake period for the Ümraniye district of Istanbul
province, and the model was reconstructed for different earthquake scenarios.

Anahtar Kelimeler

Post-earthquake disaster management, Humanitarian aid distribution center selection, Logistics network design, p-median model

Kaynakça

• Pettit S, Beresford A, Whiting M, Banomyong R. The 2004 Thailand Tsunami Reviewed: Lesson Learned. Editörler: Christopher M, Tatham P. Humanitarian Logistics. Meeting the Challenge of Preparing for and Responding to Disasters, 103-119, London, Kogan Page 2011.
• T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü 2014.
• Kovács G, Spens K. “Humanitarian logistics in disaster relief operations”. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 37(2), 99-114 2007.
• Cozzolino A. Humanitarian Logistics: Cross-Sector Cooperation in Disaster Relief Management, Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2012.
• Altay N, Green WG. “OR/MS research in disaster operations management”. European Journal of Operational Research, 175(1), 475-493 2016.
• Mete H, Zabinsky Z. “Stochastic optimization of medical supply location and distribution in disaster management”. International Journal of Production Economics. 126, 76-84 2010.
• Jabbarzadeh A, Fahimnia B, Seuring S. “Dynamic supply chain network design for the supply of blood in disasters: A robust model with real world application”. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 70, 225-244 2014.
• Salman FS, Yücel E. “Emergency facility location under random network damage: insights from the Istanbul case”. Comput. Oper. Res. 62, 266-281 2015.
• Galindo G, Batta R. Review of recent developments in OR/MS research in disaster operations management, European Journal of Opereration Research, 230(2), 201-211 2013.
• Hong L, Xiaohua Z. “Study on location selection of multi-objective emergency logistics center based on AHP”. Procedia Engineering, 15, 2128-2132 2011.
• Ofluoglu A, Baki B, Ar I. “Multi-criteria decision analysis model for warehouse location in disaster logistics”. Journal of Management Marketing and Logistics, 4(2), 89-106 2017.
• Saaty TL. The Analytical Hierarchy Process. New York, USA, Mcgraw Hill, 1981.
• Korpela J, Tuominen M. “A decision aid in warehouse site selection”. International Journal of Production Economics, 45(1-3), 169-180 1996.
• Alberto P. “The logistics of industrial location decisions: an application of the analytic hierarchy process methodology”. International Journal of Logistics Research and Applications, 3, 273-289 2000.
• Roh SY, Jang HM, Han CH. “Warehouse location decision factors in humanitarian relief logistics”. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 29(1), 103-120, 2013.
• Boltürk E, Çevik Onar S, Öztayşi B, Kahraman C, Goztepe K. “Multi-attribute warehouse location selection in humanitarian logistics using hesitant fuzzy AHP”. International Journal of the Analytic Hierarchy Process, 8, 271-298, 2016.
• Çol Yılmaz D, Gerçek H. “Analitik hiyerarşi yöntemi ile istanbul’da bütünleşik bisiklet ağı kümelerinin önceliklendirilmesi”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(6), 215-224, 2014.
• Sarıkaya HS, Çalışkan E, Türkbey, O. “Bütünleşik tedarik zinciri ağında tesis yeri seçimi için bulanık çok amaçlı programlama modeli”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(5), 150-161, 2014.