Spor giyim sektöründe marka tercihlerine ve tercih nedenlerine saklı Markov modelinin uygulanması

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 1, 115 - 120, 26.02.2019

İsmail Dönmez Selçuk Alp

Öz

Bu
çalışmada spor giyim sektörü için üniversite öğrencileri olan genç
tüketicilerin marka tercihleri ve tercih edilme nedenleri hakkında, Markov
Zincirlerini temel alan Saklı Markov Modeli kullanılarak bir uygulama gerçekleştirilmiştir.
Uygulamada kullanılmış veriler, Yıldız Teknik Üniversitesi’nin Yıldız
kampüsünde öğrenim gören öğrencilere yönelik gerçekleştirilen anketler
aracılığıyla elde edilmiştir. Yıldız Teknik Üniversitesi öğrencilerinin spor
giyim sektöründe tercih etmiş oldukları markalar ve bu markaların tercih edilme
nedenleri ile ilgili veriler temel alınarak bir Saklı Markov Modeli
kurulmuştur. Bu model ile Yıldız kampüsünde öğrenim gören öğrencilerin spor
giyim için tercih ettikleri markalar ve bu markaların tercih edilme nedenleri
tahmin edilmiştir. Tahminler için Saklı Markov Modelinin “Üç Temel Problemi”nin
ilk iki probleminden yararlanılmıştır. Tahminler sonucunda spor giyim
markalarının tercih edilme yüzdeleri bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre en
önemli tercih edilme nedeni “Kumaş ve Dikiş Özellikleri-Tasarım” olarak ortaya
konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Markov zincirleri, Saklı Markov modeli, Tahminleme, Marka tercihi

Application of hidden Markov model for brand preferences and reasons of preferences in sportswear sector

Öz

In
this study, an application was carried out using the hidden Markov model based
on Markov chains on the reasons for the brand preferences and preferences of
young consumers who are university students for the sports apparel sector. The
data used in the application were obtained through the surveys conducted for
the students studying at Yıldız Technical University's Yıldız campus. A Hidden
Markov model was established based on the brands preferred by Yıldız Technical
University students in the sports industry and the data related to the reasons
for the preference of these brands. With this model, the preferred brands for
sportswear and the reasons for the preference of these brands were estimated
for the students studying on Yıldız campus. For estimates, the first two
problems of the hidden Markov model “three basic problems” were exploited. As a
result of the estimates, the percentages of sportswear brands were found to be
preferred. According to the results, the most important reason for choosing is
“Fabric and Sewing Properties-Design”.

Anahtar Kelimeler

Markov chains, Hidden Markov model, Forecasting, Brand preference

Kaynakça

• Ersoy AF, Arapacı F, Demirci A. “Üniversite öğrencilerinin giysi ve ayakkabi tüketiminde markaya yönelik davraniş ve tercihleri”. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 1-12, 2004.
• Armstrong G, Kotler P. Marketing: An Introduction. 6th ed. New York, USA, Prentice Hall, 2003.
• Çifci S, Cop R. “Marka ve marka yönetimi kavramlari: Üniversite öğrencilerinin kot pantolon marka tercihlerine yönelik bir araştirma”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(512), 69-88, 2007.
• Arslan B. “Beyaz eşya sektöründe faaliyet gösteren kurumlarin uyguladiklari sosyal sorumluluk projelerinin tüketicilerin markan sadakati üzerine etkileri”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 196-209, 2016.
• Odabaşı Y, Oyman M. Pazarlama İletişimi Yönetimi. İstanbul, Türkiye, MediaCat, 2004.
• Özdemir AY, Gümüşoğlu Ş. “İşletmelerin tahminleme sorunlarının çözümlenmesinde Markov zincirleri analizinin uygulanmasi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 337-359, 2007.
• Gündoğdu CE, Alp S. “İdare ve Vergi Mahkemelerindeki dava süreçlerinin Markov geçiş modeli”. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 347-361, 2010.
• Alp S. “Türkiye’de eğitim sürecinin Markov geçiş modeli”. Sekizinci Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, Malatya, Türkiye, 24-25 Mayıs 207.
• Steeb WH, Hardy Y, Stoop. The Nonlinear Workbook. 3rd ed. Singapore, World Scientific Publishing, 2005.
• Can T, Öz E. “Marka tercihlerine ve tercih nedenlerine gizli Markov modelinin uygulanması”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 167-186, 2009.
• Baum LE, Petrie T. “Statistical inference for probabilistic functions of finite state Markov chains”. The Annals of Mathematical Statistics, 37, 1554-1563, 1966.
• Petrie T. “Probabilistic functions of finite state Markov Chains”. The Annals of Mathematical Statistics, 40, 97-115, 1966.
• Baum LE, Eagon JA. “An inequality with applications to statistical estimation for probabilistic functions of Markov processes and to a model for ecology”. Bulletin of the American Mathematical Society, 73(3), 360-363, 1967.
• Baum LE. “An inequality and associated maximization technique in statistical estimation for probabilistic functions of Markov processes”. Inequalities, 3, 1-8, 1972.
• Can T, Öz E. “Saklı Markov modelleri kullanılarak Türkiye’de dolar kurundaki değişimin tahmin edilmesi”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38(1), 1-23, 2009.
• Öz E. “İstanbul menkul kiymetler borsasi üzerine sakli Markov modeli ile bir tahminleme”. Ekonomik Yaklaşım, 20(72), 59-85, 2009.
• Büyüktatlı F. Şirketlerdeki Erken Uyarı Göstergeleri ile Saklı Markov Modeli Üzerine Bir Uygulaam. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye, 2013.
• Dağlıoğlu C, Kıral G. “Hisse senedi piyasa fiyatlarinin saklı Markov modeli ile tahmin edilmesi: Türkiye örneği”. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 4(1), 61-75, 2018.
• Krogh A, Brown M, Mian S, Sjölander K, Haussler D. “Hidden Markov Models in Computational Biology: Applications to Protein Modeling”. Jounal of Molecular Biology, 235, 1501-1531, 1994.
• Yin MM, Wang JTL. “Effective hidden Markov models for detecting splicing junction sites in DNA sequences”. Information Sciences, 139, 139-163, 2001.
• Henderson J, Salzberg S, Fasman KH. “Finding genes in DNA with a hidden Markov model”. Journal of Computational Biology, 4(2), 127-141, 1997.
• Uslu E. Saklı markov Modeli ile Geniş Sözlüklü Sürekli Konuşma Tanıma. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2007.
• Hanilçi C, Ertaş F. “Sürekli saklı Markov modelleri ile metinden bağimsiz konuşmaci tanima parametrelerinin incelenmesi”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12(1), 109-114, 2007.
• Rabiner LR, Juang BH. Fudamentals of Speech Recognition, New Jersey, USA, Prentice Hall, 1993.
• Elliot R, Aggoun L, Moore JB. FHidden Markov Models: Estimation and Control, 2nd ed. New Jersey, USA, Spinger-Verlag, 1993.
• Lambert MF, Whiting JP, Metcalfe AV. “A non-parametric hidden Markov model for climate state identification”. Hydrology and Earth Sciences, 7(5), 652-667, 2003.
• Zucchini W, Guttorp P. “A Hidden Markov model for space-time precipitation”. Water Resource Research, 27, 1917-1923, 1991.
• Emam S, Aaghaie A. “Introducing bussy customet portfolio using hidden Markov model”. Iranian Journal of Management Studies, 4(2), 99-119, 2011.
• Netzer O, Lattin JM, Srinivasan V. “A hidden Markov model of customer relationship dysnamics”. Marketing Science, 27(2), 185-204, 2008.
• Xue H, Govindaraju V. “Hidden Markov models combining discrete symbols and continuous attributes in handwriting recognition”. IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, 28(3), 458-462, 2006.
• Hanilçi C. Ertaş F. “Sürekli saklı Markov modelleri ile metinden bağimsiz konuşmaci tanima parametrelerinin incelenmesi”. Uludaş Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12(1), 109-114, 2007.
• Bülbül Ş. Avrupa Birliği’ne Bakış Açıları Yönünden Akademisyen Profili. İstanbul, Türkiye, Der Yayınları, 2007.