Yüksek fırınlarda ıslak tip tepe-basınç geri kazanım türbini ile elektrik üretimi

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 4, 700 - 708, 20.08.2020

İlker Mert Cuma Karakuş Ali Gençoğlu

Öz

Demir-çelik sektörü günümüzde enerji tüketimi açısından kritik bir öneme sahiptir. Demir-çelik üretim sürecinin yüksek enerji ihtiyacı, beraberinde yüksek maliyetleri de getirmektedir. Bu durum, sektörde ürün kalitesini koruyarak enerji ihtiyacının azaltılması ve enerji tasarrufu yapılması stratejileri geliştirme ihtiyacını doğurmaktadır. Bu çalışmada; demir çelik sektörünün önemli enerji tasarruf yöntemlerinin bir tanesi olan Yüksek Fırın Tepe-Basıncı Türbin sistemi (TBT) incelenmiştir. TBT sisteminin önemi, işletme koşulları, işletme parametreleri ve enerji geri kazanımını etkileyen faktörler ele alınmış olup, örnek bir TBT için işletme parametrelerinin enerji geri kazanımına etkisi araştırılmıştır. Ampirik formüller ile hesaplanan elektrik üretimi değerleri ve parametrelere dayalı çoklu lineer ilişkiyi gösteren bir model ile tahmin edilen üretim değerleri, sistem gözlem değerleri karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek fırın, Enerji geri kazanımı, Tepe-Basınç geri kazanım türbini

Kaynakça

• Türkiye Çelik Üreticileri Derneği. “Demir Çelik ve Enerji Verimliliği”. http://celik.org.tr/cemtas-celik-makina-sanayi-ve-ticaret-a-s (27.07.2019).
• TMMOB Makina Mühendisleri Odası. “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Verimliliği Oda Raporu”. Ankara, Türkiye, 10-30, 2008.
• Odabaş M, Çay Y, Kılınç E. “Yüksek Fırınlarda Enerji Verimliliği Analizi: Kardemir AŞ. Örneği”. ISITES, Karabük, Türkiye, 18-20 Haziran 2014.
• Wu P, Yang J. “Identification and control of blast furnace gas top pressure recovery turbine”. Unit ISIJ International, 52(1), 96-100, 2012.
• Jian L, Gao C, Xia Z. “Constructing multiple kernel learning framework for blast furnace automation”. IEEE Transactions on Automation Science and Engineering, 9(4),763-777, 2012.
• Priya SS, Patil R.G. “BF gas utilization and power generatıon ın steel plant usıng Trt”. International Journal of Mechanical And Production Engineering, 2(7), 79-82, 2014.
• Jianqi A, Junyiu Y, Min W, Xiongbo W. “A modeling and closed-loop identification method based on RLS for top pressure in blast furnace”. 35th Chinese Control Conference (CCC), Chengdu, Chinese, 27-29 July 2016.
• Aktaş C. “Türkiye'nin turizm gelirini etkileyen değişkenler için en uygun regresyon denkleminin belirlenmesi”. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 163-174, 2011.
• Özdemir Ö, Özsaraç U. “Demir-Çelik Metalürjisi”. Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Sakarya, Türkiye, Ders Notu, 60, 2019.
• Liu, X, Gao X. “A survey analysis of low carbon technology diffusion in China's iron & steel industry”. Journal of cleaner production, 129, 88-101, 2016.
• Kuşoğlu S. “Yüksek Fırın Tepe Basıncı Türbini (tbt) Kullanılarak Enerji Geri Kazanımı. Yüksek Lisans Tezi, İskenderun Teknik Üniversitesi, Hatay, Türkiye, 2017.
• Minitab® 18 Support. “Perform stepwise regression for Fit Regression Model”. https://support.minitab.com/en-us/minitab/18/help-and-how-to/modeling-statistics/regression/how-to/fit-regression-model/perform-the-analysis/perform-stepwise-regression (07.08.2019).
• Aksu N. “Referans evapotranspirasyonun zaman, konum, bağıl nem ve rüzgâr hızı girdileri kullanılarak yapay sinir ağlarıyla tahmin edilmesi”. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 30(1), 75-87, 2016.
• Liu JX. “Energy saving analysis by comparing trubo-driven BF blast system with electro-driven one”. Iron Steel Technology, 5, 53-54, 2008.
• Kanoğlu M, Çengel Y, Dinçer İ. Efficiency Evaluation of Energy System. 1nd ed. New York, USA, Springer, 2012.
• The Industrial Efficiency Technology Database (IETD), “Top Pressure Recovery Turbines”. http://ietd.iipnetwork.org/content/top-pressure-recovery-turbines (23.04.2018).