Hızlı değerlendirme yöntemlerinin performanslarının depremde hasar görmüş binalar kullanılarak değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 3, 389 - 400, 30.06.2022

Nurbanu Demirbaş Hümeyra Şahin Cengizhan Durucan

Öz

Bu çalışmada, Elazığ-Sivrice Depremi (2020) sonrası yapılan saha çalışmalarında incelenen 67 adet betonarme bina hızlı değerlendirme yöntemleri (RVS yöntemi, Kanada Sismik Tarama yöntemi, RBTEİE yöntemi, Sucuoğlu yöntemi) kullanılarak incelenmiştir. Binaların performans puanları ve hasar görebilme riski belirlenmiştir. Yöntemlerden elde edilen sonuçlar birbirleri ve deprem sonrası mevcut hasar durumu ile karşılaştırılmıştır. Yapılan karşılaştırmalarla mevcut hasar durumunu en iyi yansıtan yöntem ve yöntemlerin birbirleriyle uyumu belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda i) Kanada Sismik Tarama yönteminin mevcut hasar durumunu en iyi yansıtan yöntem olduğu, ii) güvenli tarafta kalma açısından RVS yönteminin, Sucuoğlu yöntemine göre daha uygun bir değerlendirme sunduğu, iii) RBTEİE ile yapılan değerlendirmede Sucuoğlu yöntemine benzer sonuçlarla karşılaşıldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

RVS yöntemi, Kanada sismik tarama yöntemi, Sokak taraması yöntemi, Elazığ-Sivrice depremi (2020)

Evaluating the performances of rapid assessment methods by using damaged buildings in earthquake

Öz

In the study, 67 reinforced concrete buildings examined in field studies after the Elazig-Sivrice Earthquake (2020) were examined using rapid assessment methods (RVS method, Canada Seismic Screening method, RBTEIE method and Sucuoglu method). The performance scores of the buildings and the risk of vulnerability have been determined. The results obtained from the methods were compared with each other and with the existing damage situation after the earthquake. With comparisons made, method that best reflect the current damage situation and the consistency of the methods with each other were tried to be determined. In the results of the study, i) Canada Seismic Screening method is the method that best reflects the current damage situation, ii) in terms of staying on the safe side method RVS more appropriate than method Sucuoglu, iii) it was determined that results similar to the method Sucuoglu were encountered in the assessment made with RBTEIE.

Anahtar Kelimeler

RVS method, Canada seismic screening method, Street visual screening method, Elazig-Sivrice eartquake (2020)

Kaynakça

• [1] T.C. İçişleri Bakanlığı. “Türkiye Deprem Tehlike Haritası Hakkında Açıklamalar”. https://deprem.afad.gov .tr/deprem-tehlike-haritasi, (02.10.2020).
• [2] Sucuoğlu H, Yazgan U, Yakut A. “A screening procedure for seismic risk assessment in urban building stocks”. Earthquake Spectra, 23(2), 441-458, 2007.
• [3] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. “Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar, 6306 Sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği”. Ankara, Türkiye, 28695, 2013.
• [4] Federal Emergency Management Agency. Rapid Visual Screening of Buildings for Potential Seismic Hazards: A Handbook (FEMA P-154). 3rd ed. Washington D.C, USA, Nehrp, 2015.
• [5] Institute for Research in Construction National Research Council Canada. “Manual for Screening of Buildings for Seismic Investigation”. Ottawa, Canada, 36943, 1992.
• [6] Japan Building Disaster Prevention Association. “Standard for Seismic Evaluation of Existing Reinforced Concrete Buildings-2001, Guidelines for Seismic Retrofit of Existing Reinforced Concrete Buildings”. Tokyo, Japan, 1st ed. 2001.
• [7] New Zealand Society for Earthquake Engineering. “Assessment and Improvement of the Structural Performance of Buildings in Earthquakes”. New Zealand Society for Earthquake Engineering Study Group on Earthquake Risk Buildings, New Zealand, 30074-6, 2006.
• [8] Mishra S. Integrated Rapid Visual Screening of Buildings for Seismic Hazard. 1nd ed. Gurgaon, India, Taru, 2014.
• [9] Sucuoğlu H. “Kentsel yapi stoklarinda deprem risklerinin sokaktan tarama yöntemi ile belirlenmesi”. 6. Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İstanbul, Türkiye, 16-20 Ekim 2007.
• [10] İnel M, Özmen HB, Çaycı BT. “Simav ve Van depremleri (2011) yapi hasar nedenlerinin değerlendirilmesi”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(6), 256-265, 2013.
• [11] Şahin H, Alyamaç KE, Durucan AR, Demirel B, Ulaş Açıkgenç M, Bildik AT, Durucan C, Demir T, Ulucan M, Demirbaş N. “24 Ocak 2020 Mw 6.8 Sivrice/Elazığ Depremi Elazığ Bölgesi Yapisal Hasarlar Inceleme ve Analiz Raporu”. Fırat Üniversitesi, Elazığ, Türkiye, D001, 2020.
• [12] Sönmez A, Kuran F, Demirok E, Yılmaz H, Ülker D. Afet Sonrası Hasar Tespit Çalışmaları. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı, Ankara, Türkiye, AFAD-01, 2011.
• [13] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. “Hasar Tespit Tanımları”. https://hasartespit.csb.gov.tr/brosur/hasar_tespitsunum.pdf , (02.10.2020).
• [14] Ilki A, Celep Z. “Earthquakes, existing buildings and seismic design codes in Turkey”. Arabian Journal for Science and Engineering. 37(2), 365-380, 2012.
• [15] Meral E, İnel M. “Düşük ve orta yükseklikteki betonarme binaların yapısal parametre özelliklerinin değerlendirilmesi”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22(6), 468-477, 2016.
• [16] T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. “Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik”. Ankara, Türkiye, 23390, 1998.
• [17] National Research Council Canada. “National Building Code of Canada”. Ottawa, Canada, NRCC 8305, 1965.
• [18] T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. “Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik”. Ankara, Türkiye, 15260, 1975.
• [19] National Research Council Canada. “National Building Code of Canada’’. Canada, Ottawa, NRCC 23174, 1985.