Taşıtların hız kesicilerden geçişi esnasında maruz kaldıkları titreşimin analiz edilmesi

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 6, 777 - 785, 30.11.2022

Emrah Yurtbaş Emre Kuşkapan Muhammed Yasin Çodur

Öz

Trafik kazaları çok sayıda can kaybının yanı sıra ciddi maddi kayıplara da sebep olmaktadır. Bu durum toplumları hem maddi hem de manevi olarak olumsuz etkilemektedir. Meydana gelen trafik kazalarının çok büyük bir kısmı aşırı hızdan kaynaklanmaktadır. Özellikle kent içinde çok sayıda insan ve taşıt bulunması sebebiyle aşırı hız kent dışı yollara göre daha ağır sonuçlar doğurabilmektedir. Kent içerisinde hız aşımının azaltılması amacıyla uygulanan yöntemlerden birisi hız kesicilerin kullanılmasıdır. Bu hız kesiciler sayesinde taşıtların yüksek hızlara ulaşmaları engellenebilmektedir. Uygulanması planlanan hız kesiciler belirli standartlara uygun yapılmadığı takdirde hem sürücü hem de yolcu konforunu olumsuz şekilde etkilemektedir. Yapılan bu çalışmada Erzurum ilinde yer alan üçü hazır tip kauçuk tümsek, beşi hız platformu ve ikisi yükseltilmiş yaya geçidi tipinde olmak üzere toplam 10 adet hız kesicinin tasarım standartlarına uygunluğu araştırılmıştır. Hız kesicilerin üç boyutlu gerçek şekillerini belirlemek için ölçüm cihazı ile hassas ölçümler yapılmıştır. Deneyler her hız kesici için iki ve dört kişinin taşıtta olması kaydı ile 15- 20- 25- 30 ve 35 km/sa. hızlarda yapılmıştır. İvme ölçümleri için 70x3 üç eksenli ivmeölçer kullanılmıştır. Titreşim ölçümleri sonucunda sadece bir adet hız kesicinin konfor şartlarına uygun olduğu ortaya konmuştur. Mevcut diğer hız kesicilerin tekrar gözden geçirilip tasarım standartlarına uygun olarak inşa edilmesinin hem sürücü hem de yolcu konforu adına daha faydalı olacağı belirtilmiştir

Anahtar Kelimeler

Hız kesiciler, Sürüş konforu, Trafik güvenliği

Analysis of vibration exposure of vehicles during passing through speed bumps

Öz

Traffic accidents cause serious financial losses as well as many deaths. This situation negatively affects societies both materially and spiritually. The vast majority of traffic accidents are caused by excessive speed. Especially due to the large number of people and vehicles in the city, excessive speed can have more severe consequences than the roads outside the city. One of the methods applied to reduce speeding in the city is the use of speed bumps. Thanks to these speed bumps, vehicles can be prevented from reaching high speeds. If the speed breakers that are planned to be implemented are not made according to certain standards, they negatively affect driver and passenger comfort. In this study, a total of 10 speed breakers, three of which are ready-made rubber bumps, five of which are speed humps and two of which are of the raised pedestrian crossing type, were investigated for compliance with the design standards. Precise measurements were made with the measuring device to determine the real three-dimensional shapes of the speed breakers. The experiments were carried out at speeds of 15- 20- 25- 30 and 35 km/h, provided that two or four people were in the vehicle for each speed breaker. 70x3 triaxial accelerometer was used for acceleration measurements. As a result of the vibration measurements, it has been revealed that only one speed bump is suitable for comfort conditions. It was stated that it would be more beneficial for both driver and passenger comfort if other existing speed bumps were reviewed and built in accordance with design standards.

Anahtar Kelimeler

Speed bumps, Driving comfort, Traffic safety

Kaynakça

• [1] Aladdin MF, Jalil NAA, Guanl NY, Rezali KAM, Adam, SA. “Evaluation of human discomfort from combined noise and whole-body vibration in passenger vehicle”. International Journal of Automotive and Mechanical Engineering, 16(2), 6808-6824, 2019.
• [2] Bilgin E. Kent İçi Yollarda Hız Kesici Platform ve Tümsek Profillerinin Sürüş Konforu Üzerindeki Etkilerinin Arazi Testleri, Nümerik ve Analitik Modeller Vasıtasıyla Belirlenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2018.
• [3] Hossainy MM. Hız Tümseklerinin Araç ve Sürücüler/Yolcular Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye, 2019.
• [4] Paddan GS, Arrowsmith CI, Rimell AN, King SK, Mansfield NJ, Holmes SR. “The influence of seat backrest angle on perceived discomfort during exposure to vertical wholebody vibration”. Ergonomics, 55(8), 923-936, 2012.
• [5] Ponnaluri RV, Groce PW. “Operational effectiveness of speed humps in traffic calming”. Institute of Transportation Engineers Journal, 75(7), 26-30, 2005.
• [6] Kumar V, Saran H, Guruguntla V. “Study of vibration dose value and discomfort due to whole body vibration exposure for a two wheeler drive”. Proceedings of the 1st International and 16th National Conference on Machines and Mechanisms, Roorkee, Uttrakhand, India, 18-20 December 2013.
• [7] Zainuddin NI, Adnan MA, Diah JM, Sulaiman N. “The optimization of speed hump design: A case study in Malaysia residential streets”. IEEE Colloquium on Humanities, Science and Engineering, Kota Kinabalu, Malaysia, 3-4 December 2012.
• [8] Kordani AA, Molan AM, Monajjem S, Sadeghvaziri E. “Simulation modeling of dynamic response of vehicles to different types of speed control humps”. Second Transportation & Development Congress, Orlando Florida, United States, 8-11 June 2014.
• [9] Jasiūnienė V, Pocıūtė G, Vaitkus A, Ratkevıčıūtė K, Pakalnis. “Accident analysis and evaluation of trapezoidal speed humps and their impact on the driver”. The Baltic Journal of Road and Bridge Engineering, 13(2), 104-109, 2018.
• [10] Gedik A, Bilgin E, Lav AH, Artan R. “An Investigation into the effect of parabolic speed hump profiles on ride comfort and driving safety under variable vehicle speeds: a campus experience”. Sustainable Cities and Society, 45, 413-421, 2019.
• [11] Loprencipe G, Moretti L, Pantuso A, Banfi E. “Raised Pedestrian Crossings: Analysis of Their Characteristics on a Road Network and Geometric Sizing Proposal”. Applied Sciences, 9(14), 1-23, 2019.
• [12] Kırbaş U, Karaşahin M. “Comparison of speed control bumps and humps according to whole-body vibration exposure”. Journal of Transportation Engineering, 144(9), 1-9, 2018.
• [13] Song L, Feng G, Guoyan X, Nenggen D. “The best speed limit range for road hump”. Applied Mechanics and Materials, 490, 891-896, 2014.
• [14] Uysal M, Alver Y. “Yükseltilmiş yaya geçidinin lise çağındaki yayaların kabul edilebilir aralık seçimine etkisi”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 27(3), 342-348, 2020.
• [15] Çetin OK, Saçan C, Bombar G. “Investigation of the relation between bridge pier scour depth and vertical velocity component”. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 22(6), 427-432, (2016).
• [16] Ilgaz A, Saltan M. “Determination of the effects of speed bumps on driver speeds via mobile cameras and a survey application”. Cumhuriyet Science Journal, 38(4), 822-833, 2017.
• [17] Zhao X, Schindler C. “Evaluation of whole-body vibration exposure experienced by operators of a compact wheel loader according to ISO 2631-1:1997 and ISO 2631- 5:2004”. International Journal of Industrial Ergonomics, 44(6), 840-850, 2014.
• [18] Khorshid E, Alkalby F, Kamal H. “Measurement of wholebody vibration exposure from speed control humps”. Journal of Sound and Vibration, 304, 640-659, 2007.
• [19] Nahvi H, Nor M, Fouladi MH. “Evaluation of whole-body vibration and ride comfort in a passenger car”. International Journal of Acoustics and Vibrations, 14(3), 143-149, 2009.
• [20] Satiennam W, Satiennam T, Urapa P, Phacharoen T. “Effects of speed bumps and humps on motorcycle speed profiles”. In Advanced Materials Research, 931, 536-540, 2014.
• [21] Cottrell WD, Kim N, Martin PT, Perrin H J. “Effectiveness of traffic management in Salt Lake City, Utah”. Journal of Safety Research, 37(1), 27-41, 2006.
• [22] TRCtrafik. “Kauçuk Hız Kesici”. http://trctrafik.com.tr/urun/pl-01-300-50x60cmkaucuk-kasis-kaucuk-hiz-kesici-500-x-600-x-45-mm/ (12.06.2021).
• [23] KGM trafik işaretleri el kitabı. “Yükseltilmiş yaya geçidi standartları”. https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGM documents/Trafik/IsaretlerElKitabi/TrafikIsaretleriElKit abi2015.pdf (13.06.2021).
• [24] Manual on Uniform Traffic Control Devices. “National Standards for Traffic Control Devices”. https://mutcd.fhwa.dot.gov/ (13.06.2021).
• [25] ISO 2631-1. “Mechanical vibration and shock- Evaluation of human exposure to whole-body vibration”. https://www.iso.org/standard/7612.html (01.07.2021).
• [26] TS ISO 2631-1. “Mekanik titreşim ve şok”. https://intweb.tse.org.tr/Standard/Standard/Standard.a spx? (01.07.2021).
• [27] Marjanen Y. Validation and Improvement of the ISO 2631- 1 (1997) Standard Method for Evaluating Discomfort from Whole-Body Vibration in a Multi-Axis Environment. PhD Thesis, Loughborough University, Leicestershire, United Kingdom, 2010.