Investigation of green competencies of Textile enterprises in Türkiye

Yıl 2025, Cilt: 31 Sayı: 4, 679 - 686, 25.08.2025

Senem Pak , Öncü Yanmaz Arpacı , Ferda Esin Gülel , Melda Gölemezli

Öz

In this study, we investigated the Green Competencies of Textile Enterprises in Türkiye. The research was conducted using the “Green Competencies” scale of Cabral and Dhar. This scale measures the green competence level in the sub-dimensions of green knowledge, green skill, green ability, green behavior and green awareness. The aim of this study is to determine whether there are differences in terms of sub-dimensions and overall scores of the Green Competencies scale according to position, gender, age, education status and environmental policies of the enterprises. The participants of the study consist of 279 the managers and white-collar employees. SPSS 27 program was used in the analyses. As a result of the analysis, the green behavior scores of the managers were higher than those of the white-collar employees. The green awareness of male white-collar employees is higher than female employees. The green competence level of the textile enterprises was observed above the average.

Anahtar Kelimeler

Sustainability , Green competencies , Textile enterprises

Türkiye’deki Tekstil işletmelerinin yeşil yeterliliklerinin incelenmesi

Öz

Türkiye’deki Tekstil İşletmelerinin Yeşil Yeterliliklerinin incelendiği bu çalışmada, Cabral ve Dhar’ın “Green Competencies” ölçeği kullanılarak araştırma yapılmıştır. Bu ölçek, yeşil yeterlilik düzeyini yeşil anlayış, yeşil beceri, yeşil yetenek, yeşil davranış ve yeşil bilinç alt boyutlarında ölçmektedir. Bu çalışmanın amacı Yeşil Yeterlilik ölçeğini kullanarak tekstil işletmelerinde görev, cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve işletmelerin çevre politikalarına göre ölçeğin alt boyut ve tüm skorları açısından farklılık olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın katılımcıları 279 kişiden oluşmaktadır. Analizlerde SPSS 27 programı kullanılmıştır. Analiz sonucunda yöneticilerin yeşil davranış puanları beyaz yaka çalışanlara göre yüksek çıkmıştır. Erkek beyaz yaka çalışanların yeşil bilinci kadın çalışanlara göre daha yüksektir. Tekstil işletmelerinin yeşil yeterlilik düzeyi ortalamanın üstünde gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik , Yeşil yeterlilik , Tekstil işletmeleri

Kaynakça

• [1] Can Ö, Ayvaz K. “Tekstil ve modada sürdürülebilirlik”. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 3(1), 110-119, 2017.
• [2] Ağraş S, Çetinkaya F. “Tekstil sektöründe çevresel duyarlılık ve sürdürülebilirlik politikalarına yönelik bir içerik analizi”. Equinox Journal of Economics Business and Political Studies, 10(1), 26-48, 2023.
• [3] Yücel S, Tiber B. “Hazır giyim endüstrisinde sürdürülebilir moda”. Tekstil ve Mühendis, 25(112), 370-380, 2018.
• [4] Yüksel, BH, Gürcüm C. “Moda sektörünü “yavaşlatan” eğilim: eko moda ve moda'da sürdürülebilirlik”. Akdeniz Sanat, 4(8), 48-51, 2012.
• [5] Harsanto B, Primiana I, Sarasi V, Satyakti Y. “Sustainability innovation in the textile industry: a systematic review”. Sustainability, 15(2), 1549, 2023.
• [6] Desore A, Narula SA. “An overview on corporate response towards sustainability issues in textile industry”. Environment, Development and Sustainability, 20(4), 1439-1459, 2018.
• [7] Eser B, Çelik P, Çay A, Akgümüş D. “Tekstil ve konfeksiyon sektöründe sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm olanakları”. Tekstil ve Mühendis, 23(101), 43-60, 2016.
• [8] Koca E, Öz C, Artaç BY. “Hazır giyim sektöründe sürdürülebilirliğin yöneticiler açısından değerlendirilmesi”. Tekstil ve Mühendis, 23(103), 220-230, 2016.
• [9] Bayram TT, Altıkat A, Torun FE. “Avrupa birliği ve Türkiye’de çevre politikaları environmental”. Journal of the Institute of Science and Technology, 1(1), 33-38, 2011.
• [10] Çevik Aka D. Endüstriyel Katı Atık Geri Dönüşümünün Çevresel ve Ekonomik Performansa Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Sistem Dinamiği Modeli Önerisi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye, 2022.
• [11] Cabral C, Dhar RL. “Green competencies: Construct development and measurement validation”. Journal of Cleaner Production, 235, 887-900, 2019.
• [12] Ahat K. “Geleneksel Ayakkabı Endüstrisi için Yeşil ve Dijital Dönüşüm Yetkinliklerinin Tespiti: Mesleki Yeterlik Kurumu (MYK) Meslek Tanımlarına Yönelik İçerik Analizi”. International Journal of Social Sciences, 8, 662-686, 2024.
• [13] Başol O. “Dünyada ve Türkiye’de yeşil işlerin gelişimine ilişkin bir değerlendirme”. Finans Politik Ve Ekonomik Yorumlar, 636, 71-87, 2018.
• [14] Sevgi O. “Yeşil terimler ve anlamları”. Avrasya Terim Dergisi, 8(1), 44-61, 2020.
• [15] Brown M. (2013), “The development of green skills through the local TAFE Institute as a potential pathway to regional development”, International Journal of Training Research, 11(1), 27-43, 2020.
• [16] Yolvermez B. “Kariyerin geleceği: yeşil kariyer”. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 8(1), 89-107, 2023.
• [17] Öner M. Yeşil İnsan Kaynakları Yönetimi Sistemine İlişkin Kritik Başarı Faktörlerinin Dematel Yöntemiyle Analizi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye, 2021.
• [18] Özgül B. “KOBİ’lerde yeşil süreç inovasyonunu teşvik etmek için yeşil dönüşümcü liderliğin ve yeşil temel yeteneklerin etkilerinin incelenmesi”. Business & Management Studies: An International Journal, 11(1), 48-65, 2023.
• [19] Stern PC. “Toward a coherent theory of environmentally significant behavior”, Journal of Social Issues, 56, 407–424, 2000.
• [20] Norton TA, Parker SL, Zacher H, Ashkanasy NM. “Employee green behavior: A Theoretical framework, multilevel review, and future research agenda”. Organization & Environment, 28(1), 103–125, 2015.
• [21] DuBois CLZ, Debois DA. “Strategic HRM as social design for environmental sustainability in organization”. Human Resource Management, 51(6), 799–826, 2012.
• [22] Unsworth KL, Dmitrieva A, Adriasola E. “Changing behaviour: Increasing the effectiveness of workplace interventions in creating pro‐environmental behaviour change”. Journal of Organizational Behavior, 34(2), 211-229, 2013.
• [23] Kollmuss A, Agyeman J. “Mind the gap: why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior?”. Environmental education research, 8(3), 239-260, 2002.
• [24] Gadenne DL, Kennedy J, McKeiver C. “An empirical study of environmental awareness and practices in SMEs”. Journal of Business Ethics, 84, 45-63, 2009.
• [25] Vicente-Molina MA, Fernández-Sáinz A, Izagirre-Olaizola J. “Environmental knowledge and other variables affecting pro-environmental behaviour: comparison of university students from emerging and advanced countries”. Journal of Cleaner Production, 61, 130-138, 2013.