DOLAYLI VERGİLERİN TÜRK VERGİ SİSTEMİNDEKİ YERİ VE GELİŞİMİ

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 166 - 170, 30.07.2019

Baris Bal Suat Teker

https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2019.1086

Öz

Amaç- Bu çalışmanın amacı, Türk vergi sisteminde dolaylı
vergilerin konumunu belirlemektir. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri
içindeki belirlerken, çeşitli ülkelerle karşılaştırmalar yapılmış ve dolaylı
vergilerin diğer ülkelerdeki uygulama şekilleri gözden geçirilmiştir.

Yöntem- Araştırmada dolaylı vergilerle ilgili istatistiki
verilerden yararlanılarak, sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. Ayrıca toplanan vergilerin
kullanılma alanları da araştırılmıştır.

Bulgular- İstatistiki veriler resmi kurumların
paylaşımlarından ve web sitelerinden elde edilmiştir. Elde edilen verilerin
karşılaştırılmasıyla, anlamlı sonuçlar ortaya çıkmıştır.

Sonuç-
Yapılan
araştırma sonucunda, Türkiye’de dolaylı vergilerin çok yoğun bir şekilde
kullanıldığı gözlemlenmiştir. Diğer gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında, bu
yoğunluğun kademli olarak azaltılması ve dolaylı vergilerin bireyler üzerindeki
olumsuz etkilerinden arındırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk vergi sistemi, dolaylı vergiler, kayıt dışılık, gelir dağılımı, tasarruflar

THE ROLE AND DEVELOPMENT OF INDIRECT TAXES IN THE TURKISH TAX SYSTEM

Öz

Purpose- The
aim of this study is to determine the placement of indirect taxes in Turkish
tax system. In order to determine the case, a comparitive analysis of direct
and indirect taxes in various countries is conducted.

Methodology- This
study is conducted to reach the proposed results by using statistical data on
indirect and indirect taxes. The data are observed from the web site of Revenue
Administration of Turkey. In addition, the use areas of tax revenues are
investigated.

Findings- Significant results are obtained by comparing tax
revenues of various coutires.

Conclusion- The
results showed that of indirect taxes are used extensively in the sum of public
revenues generated. When theses results are compared to the developed
countries, it maybe concluded that the share of indirect taxes in the total tax
revenues should be gradualy reduced to eliminate the negative effects of
indirect taxes over the economy.

Anahtar Kelimeler

Turkish tax system, indirect taxes, income distribution, savings

Kaynakça

• Akdoğan, A. (2002). Kamu Maliyesi. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Akıncı, A., Özçelik, Ö. (2018). Türkiye’de Dolaylı Vergilerin Enflasyon Üzerindeki Etkisi, Maliye ve Finans Yazıları – (110).
• Aksoy, Ş. (2011). Kamu Maliyesi. Gözden Geçirilmiş ve İlaveli 4. Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Aydın, F. (2001). Vergide Konu Seçiminin Verginin Amaç ve Fonksiyonları Açısından Analizi – I, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:156.
• Boratav, K. (2010). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2007, 14. Baskı, Ankara, İmge Kitabevi.
• Bulutoğlu, K. (2003). Kamu Ekonomisine Giriş, YKY Yayınları, İstanbul.
• Bulutoğlu, K. (2004). Türk Vergi Sistemi. İstanbul, Batı Türkeli Yayıncılık.
• Buyrukoğlu, S., Buzkıram D. (2016). İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. Cilt: 5, Sayı: 7.
• Cansız, H. (2014). Defterdarlık Çalışanlarının Vergileme İlkelerine Bakışı, AKÜ İİBF Dergisi, Cilt XVI, Sayı:2, 34.
• Çağan, N. (1982). Vergilendirme Yetkisi, İstanbul, Kazancı Hukuk Yayınları.
• Devrim, F. (2002). Kamu Maliyesine Giriş, İzmir, Anadolu Matbaacılık.
• DPT, (2001), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Kayıt Dışı Ekonomi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Durmuş, M. (2003). Maliye Politikaları Teori ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
• Durkaya, M., Ceylan, S. (2006). “Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, Sayı:150.
• Durmuş, M. (2004). “Vergi Sistemleri ve Temel Belirleyicileri”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:135, 2004.
• Edizdoğan N., (2011), Kamu Maliyesi, 3. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi.
• Erginay, A. (1998). Kamu Maliyesi. 16. Baskı, Ankara, Savaş Yayınları.
• Garner, C. Alan. (2005). “Consumption Taxes: Macroeconomic Effects and Policy Issues” Çevrimiçi: ttps://www.kansascityfed.org/PUBLICAT/ECONREV/PDF/2Q05garn.pdf Erişim: 20.02.2019.
• Gökbunar, A. R. (1998). “Vergileme İlkeleri ve Küreselleşme” ,CBÜ. İİBF Yön. ve Ekonomi Dergisi.
• Göker, C. (2011), Yönlendirici Vergilendirme. Ankara, Turhan Kitabevi.
• Kanlı, M. (2007). “Dolaylı Vergiler ve Kayıt Dışı Ekonomi”. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Kırbaş, S. (1991). “Çeşitli Yönleriyle Vergileme ve Türk Vergi Sistemi”. Sayıştay Dergisi, Sayı: 3.
• Kırman, A. (2001). Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Ankara, Cem Web Ofset.
• Kızılot, Ş. (1998), Katma Değer Vergisi Kanunu ve Uygulaması, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
• Saraçoğlu, F. (2006). “KDV’nde Oransal Yapı ve Vergi Oranlarında Yapılan Değişikliklerin Tüketim ve Tasarruflar Üzerindeki Etkisi”, Sayıştay Dergisi, No.62.
• TÜSİAD. (2012). Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Türk Mali Sistemi İçindeki Yeri: Siyasal,
• Sosyal ve Ekonomik Sonuçları. İstanbul, TÜSİAD.
• Tosuner, M., Arıkan, Z. (2008). Türk Vergi Sistemi, İzmir, Neşa Ofset Yayınları, s. 9-10.
• Vergilemenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye’deki Durumun Analizi. T.C. Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı. Yayın No: 2004/365. Ankara.
• Yaraşlı, G. O. (2003) Türkiye’de Vergi Reformu, T.C. Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• Yereli. A. B. Ata A. Y. “Vergi Adaletine Ulaşma Yöntemleri Çerçevesinde Fayda İlkesinin Teorik Açıdan Değerlendirilmesi” , Maliye Dergisi,
• Sayı 161, Temmuz –Aralık 2011.
• YILMAZ Hakan, (1996) Türkiye’de Vergi Yapısı ve 1980’den Sonra Sektörel Vergi Yüklerinin Gelişimi, Uzmanlık Tezi, DPT.
• Uluatam, Ö. (1999). Kamu Maliyesi, Ankara, İmaj Yayıncılık. Yüce, M. (2004). "Avarız Vergisinin Muhteşem Dönüşü: Olağanüstü Vergiler", Akademik Bakış Dergisi, Sayı:3, Temmuz 2004