MESANE KANSERİ ve ÜRİNER STOMASI OLAN HASTANIN EVDE BAKIMI

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 41, 15.06.2024

Neşe İşcan Ayyıldız

https://doi.org/10.54862/pashid.1342222

Öz

Mesane kanserinin tedavi süresi boyunca evde bakım, hastaların sağlık ve yaşam kalitesini destekleyen önemli bir faktördür. Evde bakım uygulamaları, stoma bakımı, idrar kontrolü, beslenme düzeni, psikolojik destek, takip ve kontroller gibi birçok destekleyici uygulama hastalara iyileşme sürecinde yardımcı olmaktadır. Gelişen cerrahi teknikler ve hastane kalış sürelerinin azaltılması, cerrahi olarak bir ürostomi açıldıktan hemen sonraki postoperatif dönemde daha fazla hastada evde bakım alma ihtiyacının doğmasına yol açmıştır. Evde bakım uygulamalarında, ürostomili hastaların hastaneden taburcu olmasıyla kendi kendine bakımını üstlenmesine kadar bakımını yönetecek bilgi ve becerilere sahip olmaları önemlidir. Bu makale, mesane kanserinin tedavi süreci ve ürostomi ile yaşayan hastaların evde bakım yönetimine odaklanmaktadır. Üriner stoması olan hasta ve bakım veren aile bireylerinin evde bakım uygulamalarıyla desteklenmesi stent yönetimi, peristomal cilt bakımı, stoma komplikasyonları gibi birçok stoma kaynaklı olumsuz durumla baş etme konusunda oldukça büyük bir öneme sahiptir. Ürostomili hastaların bakım bilgisi, komplikasyon ve hastaneye yeniden yatış riskini azaltabilir. Ayrıca bireylere ev ortamında sağlanan bakım uygulamaları hastaların ürostomili yaşama uyum sağlamasına destek olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

mesane kanseri, üriner stoma, evde bakım

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

HOME CARE OF A PATIENT WITH BLADDER CANCER AND URINARY STOMA

Öz

Home care during the treatment period of bladder cancer is an important factor that supports the health and quality of life of patients. Many supportive applıcatıons such as home care applications, stoma care, urine control, nutrition, psychological support, follow-up and controls help patients in the recovery process. In home care applications, patients with urostomy
information that will manage his care until he is discharged from the hospital and undertakes self-care, and it is important that they have this skills. This article focuses on the treatment process of bladder cancer and home care management of patients living with urostomy. Supporting patients with urinary stoma and caring family members with home care practices have great importance in coping with many stoma-related adverse conditions such as stent management, peristomal skin care, stoma complications. Knowledge of the care of patients with urostomy can reduce the risk of complications and hospitalization. In addition, the care practices provided to individuals in a home environment support patients to adapt to life with urostomy.

Anahtar Kelimeler

Bladder Cancer, Urinary Stoma, Home Care

Kaynakça

• Akova, S. (2017). “Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma” Sloganlı Kamu Spotları Örneklemlerinin Alımlama Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 15-36.
• Action bladder cancer UK. Immunotherapy. BCG into the bladder. 14.07.2023 tarihinde http://actionbladdercanceruk.org/immunotherapy/ adresinden alındı.
• Akbulut, M. F. & Şanlı, Ö. (2010). Mesane kanserinde intravezikal tedaviler. Türk Üroloji Derneği. 12.07.2023 tarihinde https://www.uroturk.org.tr/urolojiData/Books/476/mesane-kanserindeintravezikal-tedaviler.pdf adresinden alındı.
• Akkaya Ulubay C. (2013). Radikal sistektomi ve üriner diversiyon yapılan hastalarda hemşirelik bakımı. Üroonkoloji Bülteni, 12(1).
• American Cancer Society. (2018). Caring for a urostomy. Retrieved from. 16.07.2023 tarihinde https://www.cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/physical-side effects/ostomies/urostomy/management.html alındı.
• Ateş F, Soydan H., Baykal K. (2008). Kasa invaze mesane kanserinin tedavisinde mesane koruyucu yaklaşımlar ve hasta seçimi. Üroonkoloji Bülteni Aydın A.M. (2018). Yüksek dereceli kas-invaziv olmayan mesane kanserinde pd-l1 ekspresyonunun BCG immünoterapisine direnç gelişmesi ve tümör progresyonuna etkisi. (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı, Ankara.
• Barbaros, B. & Dikmen, M. (2015). Kanser immünoterapisi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 31(4), 177-181.
• Berti-Hearn L, Elliott B. (2019). Urostomy Care: A Guide for Home Care Clinicians. Home Healthc Now. 37(5):248-255. doi: 10.1097/NHH.0000000000000792.
• Bruce, J. (2020). Cancer Council Australia. Understanding bladder cancer. A guide for people with cancer, Their families and friends. https://www.cancer.org.au/assets/pdf/understanding-bladder-cancer-booklet. (Erişim Tarihi: 15 Temmuz 2023).
• Büyükyılmaz F., Şendir M. (2014). Ameliyat sonrası bakımda göz ardı edilen bir sorun: derin ven trombozu (dvt) riskinin tanılanması ve hemşirelik bakımı. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal Of Health Sciences); 23 (1)
• Carlsson E, Fingren J, Hallén AM, Petersén C, Lindholm E. (2016). The prevalence of ostomy-related complications 1 year after ostomy surgery: a prospective, descriptive, clinical study. Ostomy Wound Manage,62(10):34-48. PMID: 27768579.
• Carmel JE, Goldberg MT. (2004). Preoperative and postoperative management. Fecal and urinary diversions management principles. (Colwell JC, Goldberg MT, Carmel JE, ed): 207-236.
• Carmel, J. (2016). Postoperative nursing assessment management. In J. Carmel, J. Colwell, & M. Goldberg (Eds.), Wound, Ostomy and Continence Nurse’s Society Core Curriculum: Ostomy Management (pp. 113-119).
• Clinical guidelines for instillation of intravesical solutions. Australia and New Zealand Urological Nurses Society- ANZUNS. (2017). Version 1. 15.07.2023 tarihinde https://www.anzuns.org/wp-content/uploads/2015/03/ANZUNSGuidelines_Intravesical-Solutions.pdf adresinden alındı.
• Çelik SŞ ( 2009). Yaşlı bireylerin ürostomi öncesi ve sonrası bakımı. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 59.
• Çiçekbilek, İ., & Mungan, N. A. (2014). Kasa invaziv olmayan mesane kanserlerinde intravezikal tedaviler. Turkiye Klinikleri J Urology-Special Topics, 7(2), 49-55.
• Çiçekçi, F., Büyükcavlak, M., Bayraktar, Y. Ş., & Çelik, J. B. (2018). Transüretral mesane tümörü rezeksiyonu sonrası Bacillus Calmette-Guérin (BCG) immünoterapisine bağlı nadir bir komplikasyon: Akut solunum yetmezliği ve sepsis. Genel Tıp Derg, 28(4), 168-172. doi: 10.15321/GenelTipDer.2018446996
• Decaestecker, K., & Oosterlinck, W. (2015). Managing the adverse events of intravesical Bacillus Calmette–Guérin therapy. Research and Reports in Urology, 23(7).
• Eun, S. J., Kim, M. S., Jung, S. I., Choi, H. J., Chung, H. S. Hwang, E. C., et al. (2020). Rates and risk factors of bacteriuria in patients with bladder cancer who underwent treatment with Bacillus Calmette-Guérin. Urogenit Tract Infect, 15(2), 47-53. doi.org/10.14777/uti.2020.15.2.47
• European Association of Urology (EAU) Working Group on Oncological Urology Oosterlinck W, Lobel B, Jakse G, Malmström PU, Stöckle M, Sternberg C. (2002). Guidelines on bladder cancer. Eur Urol.; 41(2): 105-12
• Geng V, Cobussen-Boekhorst H, Fillingham S ve ark. (2009). Good practice in health care: Incontinent urostomy. European Association of Urology Nurses, 15.07.2023 tarihinde http://www.uroweb.org/professionalresources/guidelines adresinden alındı.
• Goldberg, M. (2016). Patient education following urinary/fecal diversion. In J. Carmel, J. Colwell, & M. Goldberg (Eds.), Wound, Ostomy and Continence Nurse’s Society Core Curriculum: Ostomy Management, 131-139.
• Gültekin MH, Şimşekoğlu MF, Önal M. (2020). Yaşlılıkta üriner sistem kanserleri-mesane kanseri. Döventaş A, editör. Geriatrik Üroloji. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 59-64
• Harputlu D, Özsoy SA. (2018). A prospective, experimental study to assess the effectiveness of home care nursing on the healing of peristomal skin complications and quality of life. Ostomy Wound Manage;64(10):18-30. PMID: 30312155.
• Harraz, A. M., Osman, Y., El-Halwagy, S., Laymon, M., Mosbah, A., Abol-Enein, H., & Shaaban, A. A. (2015). Risk factors of hospital readmission after radical cystectomy and urinary diversion: Analysis of a large contemporary series. BJU International, 115(1), 94-100. doi:10.1111/bju.12830
• Hautmann RE, Abol-Enein H, Hafez K, Haro I, Mansson W, Mills RD, Montie JD, Sagalowsky AI, Stein JP, Stenzl A, Studer UE, Volkmer BG. ( 2007). fort he World Health Organization (WHO) 3. Consensus Conference on Bladder Cancer. Urinary diversion. Urology; 69(Suppl 1A): 17-49
• Hsu, C. W., Chiu, Y. C., Hu, H. Y., Fan, Y. H., Hong, S. C., & Cheng, W. M. (2020). Can we treat bladder cancer with intravesical Bacillus Calmette-Guerin in patients with prior tuberculosis infection? A population-based cohort study. BMC Urol, 20(1), 2-7. doi.org/10.1186/s12894-020-00642-1
• Karamanoğlu Yavuz A., Zümrütbaş A.E. (2023). Mesane Kanserinde İntravezikal Bacille Calmette- Guerin (BCG) Uygulaması ve Hemşirenin Sorumlulukları Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi.7(1); 256-269
• Kristensen, S. A., Laustsen, S., Kiesbye, B., & Jensen, B. T. (2013). The urostomy education scale: A reliable and valid tool to evaluate urostomy self-care skills among cystectomy patients. Journal of Wound, Ostomy, and Continence Nursing, 40(6), 611-617. doi:10.1097/01.WON.0000436778.39349.12
• Kulu, A. (2010). Mesane tümörlü hastalara uygulanan cerrahi girişimler sonrası yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Lee, D. J., Tyson, M. D., & Chang, S. S. (2018). Conduit urinary diversion. The Urologic Clinics of North America, 45(1), 25-36. doi:10.1016/j.ucl.2017.09.006
• McConkey, R. W., & Dowling, M. (2021). Supportive care needs of patients on surveillance and treatment for non-muscle- invasive bladder cancer. Semin Oncol Nurs, 37(1), 151105. doi: 10.1016/j.soncn.2020.151105.
• Merkert, Jessica L. (2022) MSN, RN, CPN, SCRN. Peristomal complications. home healthcare now 40(5):p 264-269, doı: 10.1097/NHH.0000000000001110
• Merseburger AS and Kuczyk MA. (2007)The value of bladder-conserving strategies in muscleinvasive bladder carcinoma compared with radical surgery . Current Opinion in Urology, 17:358–362.
• Özcan, Y., Çağlar, F., Altu, Z., & Aktaş, S. (2016). Mesane kanseri ve kanser kök hücresinin rekürrens ile ilişkisi. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi, 26(3), 185-190. doi:10.5222/terh.2016.185
• Özveren, B. (2016). Mesane kanserlerinde tanı ve evrelendirme. Mesane ve üst üriner sistem kanserleri. Kanser Gündemi Dergisi, 4(4), 25-30.
• Patel, A. R., & Campbell, S. C. (2009). Current trends in the management of bladder cancer. J Wound Ostomy Cont Nurs, 36(4), 413-421. doi: 10.1097/WON.0b013e3181aaf1e7
• Patel, S., Pariser, J., & Steinburg, G. (2016). Urinary stomas: Disease states that lead to the creation of a urinary stoma and the use of intestinal segments in urinary diversion. In J. Carmel, J. Colwell, & M. Goldberg (Eds.), Wound, Ostomy and Continence Nurse’s Society Core Curriculum: Ostomy Management, 77-89.
• Saluja, M., & Gilling, P. (2018). Intravesical Bacillus Calmette–Guérin instillation in non-muscle-invasive bladder cancer: A review. Int J Urol, 25(1), 18-24. doi: 10.1111/iju.13410 19
• Sarı U, Cangüven Ö, Selimoğlu A, Göktaş C, Horuz R, Ayköse G, Koçak M, Albayrak S. (2010). Mesane kanseri tedavisinde radikal sistektomi ile mesane koruyucu yaklaşımların sağ kalım ve yaşam kalitesi yönünden karşılaştırması: Geriye dönük bir çalışma. Türk Üroloji Dergisi;36:18-24.
• Shariat SF, Milowsky M, Droller Mj. (2009). Bladder cancer in the elderly. Urol Oncol.27:653-67.
• Sönmezer, M. Ç., Sevim, Ş., Tülek, N., Kaya, E., Erdinç, F. Ş., & Ertem, G. (2019). İntravezikal BCG uygulaması sonrası gelişen BCG sepsisi: Bir olgu sunumu. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 24(1), 63-66. doi: https://doi.org/10.5578/flora.67565
• Taneja C, Netsch D, Rolstad BS, Inglese G, Lamerato L, Oster G. (2017 ). Clinical and Economic Burden of Peristomal Skin Complications in Patients With Recent Ostomies. J Wound Ostomy Continence Nurs; 44(4):350-357. doi: 10.1097/WON.0000000000000339. PMID: 28574928; PMCID: PMC5507819.
• Tuğ Bozdoğan, S. (2009). IL-1Ra, IL-4 VE TNF-Beta gen polimorfizmlerinin transizyonel hücreli mesane kanseri etyopatogenezi ve prognozuna etkisi. (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, Zonguldak.
• Ülger E., Alacacıoğlu A., Gülseren AŞ., Zencir G., Demir L., Tarhan MO. (2014). Kanserde psikososyal sorunlar ve psikososyal onkolojinin önemi. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 28(2), 85 – 92
• Vasdev, N., Moon, A., & Thorpe, A. C. (2013). Metabolic complications of urinary intestinal diversion. Indian Journal of Urology, 29(4), 310-315. doi:10.4103/0970-1591.120112
• Yıldırım S, Gürkan A. (2010). Psikososyal açıdan kanser ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Ege Üniversitesi. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 26: 87-97
• Yücetaş, U., & Toktaş, G. (2011). BCG komplikasyonları ve başa çıkma. Üroonkoloji Bülteni, 23-25. 12.07.2023 tarihinde http://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_8333/23- 25.pdf adresinden alındı.
• Wright S, Burch J. (2008). Pre- and Post-operative care. Stoma Care (Burch J, ed). Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell, 119-141.