Effects of Teachers’ Work Values on Organizational Justice Perceptions

Yıl 2010, Cilt: 27 Sayı: 27, 211 - 222, 01.01.2010

Ali Taş

Öz

This research aims to define the relation between work values and organizational justice perception of union member teachers. The research, carried out with survey model, is a descriptive one. Population of the research; is made up of 671 teachers in Burdur city center, who are on education labor branch and members of Türk Eğitim Sen, Eğitim Bir-Sen, Eğitim Sen and Eğitim İş unions. Sample includes 227 teachers who were chosen with stratified sampling method. Data, in accord with the aim of the research, were analyzed with frequency, ( ) mean, correlation, regression and ANOVA. According to research findings; while the most important work value of the teachers is to take decisions on their own when needed, the least important work value is between high relation interaction justice perceptions. Work values, at the most, affect perception of interaction justice. Regarding work values and organizational justice, there is difference among teacher perceptions according to unions they are members of.

Anahtar Kelimeler

Value, work values, organizational justice.

Öğretmenlerin İş Değerlerinin Örgütsel Adalet Algılarına Etkisi

Öz

Bu araştırma, sendika üyesi olan öğretmenlerin iş değerleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, tarama modeli ile gerçekleştirilmiş betimsel bir çalışmadır. Araştırma evrenini; Burdur İl merkezinde eğitim iş kolundaki; Türk Eğitim Sen, Eğitim Bir Sen, Eğitim Sen ve Eğitim İş sendikalarına üye 671 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem, tabakalı örnekleme yöntemine ile seçilen 227 öğretmeni kapsamaktadır. Veriler araştırmanın amacına uygun olarak; frekans, ( ) ortalama, korelasyon, regresyon ve ANOVA ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; öğretmenlerin en önemli iş değeri, işleri ile ilgili gerektiğinde kendi başlarına karar alabilmek iken en önemsiz iş değeri, yapılan işin karşılığı yüksek ücret elde etme olanağının olmasıdır. Öğretmenlerin iş değerleri ile en yüksek ilişki etkileşim adaleti algıları arasındadır. İş değerleri en fazla etkileşim adaleti algılarını etkilemektedir. İş değerlerine ve örgütsel adalete ilişkin öğretmen algıları arasında üye oldukları sendikalara göre fark vardır

Anahtar Kelimeler

Değer, iş değeri, örgütsel adalet

Kaynakça

• Aktay, A. (2008). Yönetici ve öğretmenlerin değer tercihleri i le örgütsel vatandaşlık davranışları i n c elenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul. ilişkinin
• Atalay, İ. (2005). Örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Atalay, D.D. (2007). Denklik duyarlılığı açısından algılanan örgütsel adalet - örgütsel bağlanma ilişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, İ. (2006). Eğitim ve Öğretimde Etik, (2. Baskı). Ankara: PegemA Yay.
• Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel davranış insanın üretim gücü, Ankara: Ekinoks.
• Colquitt, J.A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: a construt validation of a measure, Journal of Applied Psychology, 86 (3), 386-400.
• Demircan Çakar, N. ve Yıldız, S. (2009). Örgütsel adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: “Algılanan Örgütsel Destek” Bir Ara Değişken mi?, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar, 8 (28), 68-90.
• Eğitim Bir-Sen.(2008) Eğitimciler birliği sendikası ana tüzüğü, http://www.egitimbirsen.org. tr/ozel.php?cid=84, 22.9.2009 tarihinde alınmıştır.
• Eğitim İş. (2005). Eğitim İş tüzüğü, 22 Eylül 2009 tarihinde http://www.egitimis.org.tr/Files/ bilgi-belge/Egitim-Is%20Tuzugu.doc, adresinden alınmıştır.
• Eğitim Sen. (2008). Eğitim ve bilim emekçileri sendikası tüzüğü, 22 Eylül 2009 tarihinde http://www.egitimsen.org.tr/index. php?eylem=tuzuk, adresinden alınmıştır.
• Eker, G. (2006). Örgütsel adalet algısı boyutları ve iş doyumu üzerindeki etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Elizur, D. ve Sagie, A., (1999). Facets of personal values: a structural analysis of life and work values, Applied Psychology: An International Review, 48 (1), 73-87.
• Greenberg, J. (1990). Organizational justice: yesterday, today, and tomorrow, Journal of Management, 16 (2), 399-432.
• Greenberg, J. (2001). Studying organizational justice challenges, The Internatioanal Journal of Conflict Managemenet, 12 (4), 365-375.
• İşcan, Ö.F. ve Naktiyok, A. (2004). Çalışanların örgütsel bağdaşımlarının belirleyicileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59 (1), 181- 201
• Adalete verilen değerin adalet algıları
• üzerindeki etkisinin sorgulanmasına ilişkin
• bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 7 (1), 17- 33.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet Algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel Vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Polat, S. Ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi; 54 (Bahar), 307-331. Adalet,
• Sağnak, M. (2003). İlköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algıları ile kişisel değerleri arasındaki uyum düzeyleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Sağnak, M. (2004). Değerler yönünden birey -örgüt uyumu ve sonuçları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10 (37), 72-95.
• Sağnak, M. (2005). Örgüt ve yönetimde değerlerin önemi, Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 33 (166), 149-157.
• Sezgin, F. (2006).  İlköğretim okulu öğretmenlerinin birey örgüt değer uyumuna ilişkin algıları,   Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12 (48), 557-583.
• Sığrı, Ü. (2007). Kamu ve özel sektördeki kişisel ve örgütsel değerlerin uyumlaştırılması üzerine karşılaştırmalı bir çalışma, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), Bahar ( 18), 49-62.
• Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler, Ankara: PegemA Yay.
• Taştan, M. (2008). Türkiye’deki kamu ve özel ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel değerleri ile okulun örgütsel değerleri arasındaki uyum düzeyi, iş doyumu ve algılanan sosyal destek ile ilişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar, 6 (2), 227-259.
• Tan, Ç. (2006). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet konusundaki algıları ( Elazığ İl Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Titrek, O. (2009). Okul türüne göre okullardaki örgütsel adalet düzeyi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,
• Cilt: 6 (2), internetten 15 Ocak 2010 ‘da http://www. insanbilimleri.com adresinden alınmıştır.
• Turhan, M. (2007). Genel ve mesleki lise yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki sosyal adalet üzerindeki etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Türk Eğitim Sen. (2003). Türk eğitim sen tüzüğü, internetten 22 Eylül 2009’da http://eski. turkegitimsen.org.tr/doc/Tuzuk.doc, adresinden alınmıştır.
• Yıldırım, F. (2007). İş doyumu ile örgütsel adalet ilişkisi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62 (1), 253-278.
• Yıldırım, K. (2009). Value education experiences of Turkish class teachers: a phenomological approach, Eğitim Araştırmaları, 9 (35), 165- 184.
• Yılmaz, K. (2008). Eğitim yönetiminde değerler, Ankara: Pegem A Yay.
• Yürür, Ş. (2008). Örgütsel adaletle iş tatmini ve çalışanların bireysel özellikleri arasındaki ilişkilerin analizine yönelik bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 ( 2 ), 295- 312.