The Self-Efficacy Perceptions and Cognitive Attitudes of Pre-Service

Yıl 2007, Cilt: 21 Sayı: 21, 15 - 32, 01.01.2007

Bülent Güven Ersin Ersoy

Öz

The purpose of this research is to determine the self-efficacy perceptions and cognitive attitudes of pre-service elementary teachers about social science and social studies teaching I. The relational survey method was used about the the selfefficacy perceptions and cognitive attitudes of pre-service elementary teachers. The data were collected through a Likert type scale instrument developed by researchers. The students were asked to evaluate their own competencies with reference to given items in the instrument using a scale ranging form “poor” to “excellent”. The data were collected form 192 preservice elementary teachers of class level 3 and 4. The data analyzed according to variables likes gender, class, type of instruction, GPA, achievement level of lesson. The findings indicated that in most of the competency areas, students find themselves “average” or “good” about social sciences and social studies teaching I. The participants’ evaluation of their competencies do not show any differences based on gender, class, GPA, achievement level of lesson.

Anahtar Kelimeler

Social Sciences, Social Studies, Self-Efficacy Perception, Cognitive

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler

Öz

Bu çalışmanın amacı ilköğretim kurumlarında görev yapacak sınıf öğretmeni adaylarının lisans öğrenimleri sırasında aldıkları Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi I dersine ilişkin öz-yeterlik algıları ve bilişsel tutumlarını belirlemektir. Bu amaçla Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencilerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi I dersine ilişkin özyeterlik algıları ve bilişsel tutumları konusunda betimsel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen likert tipi ölçme aracı kullanılmıştır. Ölçekte öğrencilerden her bir yeterlik konusunda kendilerini “Zayıf, Yeterli, İyi, Mükemmel” şeklinde derecelendirmeleri istenmiştir. Veriler 2005-2006 Akademik yılı Bahar yarıyılında 3. ve 4. sınıfta öğrenimlerine devam eden 192 sınıf öğretmeni adayından toplanmıştır. Sınıf Öğretmeni adaylarının ölçeğe verdikleri yanıtlar cinsiyet, devam ettikleri öğretim şekli, öğrenim gördükleri sınıf düzeyi, genel not ortalamaları, derse ilişkin başarı puanları gibi değişkenler açısından analiz edilmiş, analiz sonucu elde edilen bulgular tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Bulgulara dayalı olarak; sınıf öğretmeni adaylarının Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi I dersine ilişkin öz-yeterlik düzeylerini yeterli ve iyi dereceler arasında ifade ettikleri, ölçekte yer alan maddelere verdikleri yanıtlar cinsiyet, dersin iki ayrı ders olarak okutulmasına ilişkin görüşleri, öğrenim gördükleri sınıf düzeyi, genel not ortalaması, akademik başarı puanları gibi değişkenler açısından adayların görüşleri arasında farklılık bulunmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Öz-yeterlik algısı, Bilişsel

Kaynakça

• Ak, H. (2003). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Ders İçeriğine İlişkin Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Son Sınıf Öğrencilerinin Bilişsel, Duyuşsal ve Davranışsal Tutumları, Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Altunçekiç, A., Yaman, S., Koray, Ö. (2005).Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13/1, 93-102.
• Aşkar, P., Işıksal, M. (2003). İlköğretim Öğrencileri İçin Matematik ve Bilgisayar Öz-Yeterlik Algısı Ölçekleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 109-118.
• Barth, J., Demirtaş, A. (1997). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğrenci Kılavuzu. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Ankara.
• Bıkmaz, H. F. (2004). “Sınıf Öğretmenlerinin Fen Öğretiminde Öz-yeterlik İnancı Ölçeği”nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Milli Eğitim Dergisi, 161.
• Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat Bilgisi Öğretimi. (Birinci Baskı), Ankara: Nobel Basımevi.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, (İkinci Baskı) Ankara: PegemA Yayıncılık
• Eğitim Sen (2003). Öğretmen Yetiştirme ve İstihdamı. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Gökçe, E. (2003). “İlköğretim Öğretmenlerinin Yeterlikleri.” Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Ulusal Sempozyumu, 21-23 Mayıs, Cumhuriyet Üniversitesi, Tekışık Yayıncılık, Ankara, 205-215.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Küçükyılmaz, E. A., Duban, N. (2006).Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz-Yeterlik İnançlarının Artırılabilmesi İçin Alınacak Önlemlere İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 3/2, 1-23. http://efdergi.yyu.edu.tr/makaleler/cilt_III/aralik/kucukyilmaz_04.doc.
• Öztürk, C., Dilek, D. ve Diğerleri (2002). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Birinci Baskı), Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Özyar, A. (2001). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Politikaları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 2(21).
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Yeterlilikleri Açısından Kendilerini Değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 131-140.
• Sönmez, V. ( 998). Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğretmen Kılavuzu. Ankara: Ertem Yayıncılık.
• Sözer, E. (1998). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayını No: 581.
• Şişman, M., Acat, M. B. (2003). Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13/1, 235- 250.
• Taş, A. (2004). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitimi Program Standartlarının Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37/1, 28-54.
• Yaman, S. ve Yüksel, D. (2006). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik öz-yeterlik inanç düzeyleri üzerine bir çalışma. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. Yıl:10, sayı: 1-2 Nisan-Agustos.
• Yeşil, S. (2001) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Becerilerine Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Sahiplik Düzeyi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Yılmaz, K., Yoldaş, C., Yangil, K. (2004). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimleri İle İlgili Görüşleri. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 198-211.
• Yılmaz, M., Köseğlu, P. Gerçek, C. & Soran, H. (2004). Öğretmen Öz-yeterlik İnancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 58, 5.
• Yüksek Öğretim Kurulu. (1998). Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi. T.C. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı, Ankara.