Ali Tantâvî'nin "İki Yetim (Yetimân)" Adlı Hikayesinin Kısa Tahlili

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 255 - 285, 30.06.2020

Zeynep Arkan

Öz

Suriyeli hikâye yazarlarının ilklerinden kabul edilen Edebiyatçı Ali Tantâvî; 1909-1999 yılları arasında yaşamış, öğretmen, hâkim, yargıç ve müsteşar olarak Suriye, Bağdat, Kerkük, Basra ve Beyrut’ta görevler yapmıştır. Bu çalışmalarının yanı sıra lise yıllarından itibaren çeşitli dergi ve gazetelerde çoğunluğu makale türünde olan yazılar yazmıştır. Edebî, dinî, tarihî, hatırât ve gezi başlıklarında toplanan eserleri arasında biri çocuklara yönelik olmak üzere üç öykü kitabı yer almaktadır. Bu kitaplar tarihi konuları içeren Kısas mine’t-tarîh ve Hikayât mine’t-tarîh ve gerçek hayattan kesitler sunan Kısas mine’l-hayât adlarını taşımaktadır. Bu çalışmada Tantâvî’nin Kısas mine’l-hayât adlı kitabında yer alan “İki Yetim (Yetîmân)” adlı hikâyesinin kısa bir tahlili yapılmıştır. Ali Tantâvî bu eserinde 1929-1952 yılları arasında yazdığı, faziletli ve doğru bir hayatın güzelliklerini ve erdemli olmayan bir hayat tarzının verdiği zararları aktaran yirmi sekiz öyküye yer vermiştir. Bu çalışmada ele alınan hikâye de aile teması içeriği ile bu hedefi taşımaktadır. Bu bağlamda ahlâkî erdemleri olmayan bir kadın ile doğru olmayan bir evliliğin herkese özellikle Macit ve kardeşine verdiği zararlara dikkat çekmektedir. Hikâyede; annesini kaybetmiş olan on dört ve altı yaşlarında iki çocuğun üvey annelerinin gelişi ile birlikte yaşanması çok zor hale gelen hayatları anlatılmaktadır. Başkalarının yanında iyi, kimse olmadığında oldukça kötü davranan bir üvey anne ve yeni eşinin dolduruşlarıyla artık çocuklarına vicdansız ve merhametsiz davranan, acımasızca döven hatta oğlunun ders notlarını yazdığı defteri parçalayacak kadar öfke dolu olan bir baba ile yaşamlarından kesitler sunulmaktadır. Öykünün sonunda çocuklar mezarlıkta annelerine sığınmış olarak bulunmuşlardır. Trajedi ile biten “İki Yetim (Yetîmân)” adlı hikâyenin tahlilini hedefleyen bu çalışmada, Arapça orijinalinden yapılmış olan çevirisine, öykünün konusuna, özetine, kahramanlarına, anlatım tekniklerine ve dil özelliklerine yer verilmiştir. Ayrıca çalışmanın sonuna değerlendirme ve yazarın biyografisi eklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arap Edebiyatı, Suriye Edebiyatı, Hikâye İncelemesi, Ali Tantâvî, İki Yetim

Kaynakça

• Aktaş, Şerif. Roman Sanatı Ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Birlik Yayınları, Birinci Basım, 1984.
• Aydın, Abdullah Cemal. “Ali Tantâvî'nin Arapça Eğitimine Dair Görüşleri”. Şarkiyat Mecmuası l /15 (2011), 31-47.
• Bostancı, Ahmet-Erduran, Ayşe. “Hikâye Yazarlığı Yönüyle Ali et- Tantavi”. Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi 13/36 (2013), 43-70.
• Erduran, Ayşe. Ali et-Tantâvî’nin Hayatı, Edebî Kişiliği ve Hikâyeciliği. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• Çetin, Nurullah. Roman Çözümleme Yöntemi. Ankara: Öncü Basımevi, 2004.
• Özli, Zehra. Ali et-Tantâvî ve Dile ve Edebiyata Dair Görüşleri. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
• Tantâvi, Ali. Zikrayât I. Cidde: Dâr’ul-Menârâ, 1. Basım, 1985.
• Tantâvi, Ali. Zikrayât II. Cidde: Dâr’ul-Menârâ, 1. Basım, 1985.
• Tantâvi, Ali. Zikrayât III. Cidde: Dâr’ul-Menârâ, 1. Basım, 1986.
• Tantâvi, Ali. Zikrayât IV. Cidde: Dâr’ul-Menârâ, 3. Basım, 2000.
• Tekin, Mehmet. Roman Sanatı 1: Romanın Unsurları. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2010.
• Yaman, Boso, Emine. İskender Pala’nın Roman ve Öykülerinde Yapı ve Tema. Adıyaman: Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.