Sahabelerin Hadiste Metin Tenkidiyle İlgili Çalışmalardaki Araştırma Eğilimleri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 650 - 671, 30.06.2020

Yahya Maabdeh

Öz

Bu çalışma, Sahabelerin metin tenkidiyle ilgili Arap dilinde neşr edilen modern çalışmalardaki araştırma ve metod eğilimlerini, bilimsel tutum ve uzmanlık, araştırmanın öncelikleri, bilimsel sebepler ile amaçlar ve bu çalışmaların diğer İslâmi ilimlerle ilişkisi bakımından incelemeyi hedefler. Araştırmada, söz konusu modern eserlerin içeriği ile bunlardaki bilimsel çabaların incelenmesi sonucunda ulaşılan bilimsel sonuçlar aktarılır. Aynı zamanda metin tenkidi ilminin esaslarına göre bu eserlerin bilimsel değeri incelenir. Çalışma, incelenilen eserlerdeki araştırma ve metodolojik eğilimlerin yazarın uzmanlığı ve bilimsel yeteneği ile yakından ilişkili olduğu ve bu eğilimlerinin çoğunun akademik amaçlar güttüğü sonucuna varmıştır. Ayrıca çalışma, bu araştırma eğilimlerinin, sahabelerin metin tenkidinin diğer ilimlerle ilişkisinin ortaya çıkarılması noktasında eksik kaldığı ve sahabelerde metin tenkidi teorisinde diğer ilimlerden daha çok faydalanılması gerektiğini vurgulamakla beraber, bu araştırma eğilimlerinin, sahabelerin metin tenkidiyle ilgili teorinin şekillenmesindeki rolünü tekit etti. Buna ek olarak çalışma, sahabelerdeki metin tenkidi teorisiyle ilgili bilimsel bir ansiklopedi oluşturmak için İslami ilimler ve bu ilimlerin uzmanları arasında bilimsel entegrasyon sağlayan kurumsal bir çalışmanın olması gerektiğini önerdi.

Anahtar Kelimeler

Eğilimler, Tenkid, Metin, Hadis, Sahabe, Metod

Teşekkür

السادة لجنة تحرير مجلة كلية الالهيات في جامعة باموكلا ارسل اليكم هذه المقالة العلمية، واغتنم فرصة حلول شهر رمضان المبارك لتهنئتكم وتقبلوا فائق الاحترام

الاتجاهات البحثية في دراسات نقد متن الحديث عند الصحابة "دراسة نقدية "

Öz

يهدف هذا البحث إلى دراسة الاتجاهات المنهجية البحثية في المؤلفات المعاصرة المتخصصة في نقد المتن عند الصحابة والصادرة باللغة العربية، من حيث النشأة والمفاهيم التي قامت عليها والشكل العلمي والقائم بها وتخصصه، والمنهجية العلمية والبواعث والأغراض العلمية التي تسعى لها، ومدى اتصالها بالعلوم الإسلامية الأخرى، وقدّم البحث ملاحظات علمية حول هذه المسائل وذلك من خلال تحليل محتوى هذه الاعمال العلمية الواردة في هذه المؤلفات، والإشارة إلى قيمتها العلمية وفق تناولها للنقاط المحورية في علم نقد الحديث، وخلص البحث إلى أن الاتجاهات البحثية والمنهجية في هذه المؤلفات لها علاقة وطيدة بتخصص الباحث وقدرته العلمية، وأن معظمها قد ارتبط بالأغراض الأكاديمية، وأكد على أهمية هذه الدراسات في تشكيل وصف لنظرية نقد المتون عند الصحابة، مع التأكيد على أن هذه الاتجاهات البحثية ما زالت بحاجة إلى اظهار علاقة نقد المتن عند الصحابة بالعلوم الأخرى، والاستفادة من هذه العلوم بشكل أكبر في تجلية نظرية نقد المتون عند الصحابة، وأوصى البحث بضرورة وجود عمل مؤسسي يحقق التكامل العلمي والمعرفي بين العلوم الإسلامية والمتخصصين بها لتشكيل موسوعة علمية في نظرية نقد المتون عند الصحابة.

Anahtar Kelimeler

الاتجاهات, نقد, المتن, ،الحديث, النقد, الصحابة, منهج

Research Trends in Studies of Criticism of Hadith's body (Matn) at Sahaba's Era "Critical Study "

Öz

This research aims to study the research methodological trends in contemporary literature specialized in criticizing the body of Hadith (Matn) at Companions' period which wrote in Arabic, in terms of the scientific form and its existing, specialization, the scientific methodology, research priorities, the emitters and the scientific purposes that seek them, and the extent of their connection to other Islamic sciences, and the research provided scientific observations on these issues, through analyzing the content of these scientific works mentioned in these books, and indicating their scientific value according to their handling of the focal points in the science of modern criticism, and the research concluded that the research and methodological trends in these books have a strong relationship with the researcher's specialization and scientific ability, and that most of them have been linked to academic purposes, and emphasized the importance of these studies in forming the theory of criticism of Matn at companions' period, while emphasizing that these research trends still need to show the relationship of textual criticism of the companions with other sciences, and benefit from these The sciences are more in the manifestation of the theory of the criticism of the dead among the companions, and the research recommended the necessity of an institutional work that achieves scientific and cognitive integration between Islamic sciences and its specialists to form a scientific encyclopedia in the theory of the criticism of the Matn among the companions.

Anahtar Kelimeler

trends, criticism, Matn, Hadith, companions, methodology

Kaynakça

• Ceyhân(Cihân), Rafet Fevzî. es-Seyyidetü Âişe ve tevsîkuhâ li’s-Sünne. 1.bs. Kâhire: Mektebetü’l-Hancî. 2001. Ebû Hıdr, Halil, Menhecü nakdi’r-Rivâyât ınde’s-Sahâbe Dirâsatün istikrâiyye tehliliyye fî Sahihayn. Yüksek Lisans Tezi. Nablus:Câmiatü’n-Necâh, 2013. el-Harîrî, Ammâr Ahmed, Nakdu’l-metn inde’s-Sahâbe dirâsetün tadbîkiyye fî ehâdîs’s-Sahîhayn, Amman: Sahâbe ve Sünnet-i Nebeviyye Sempozyumu. 2013. el-Kârî, Ebü’l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Sultân Muhammed. Şerhu Nuhbeti’l-fiker. Thk. Muhammed Nizâr Tamîm vd. Beyrut: Dâru’l-Erkâm. ty. el-Muhammedî, Abdülkadir Mustafa, ed-Dirâye fî beyân davâbid nakd’ir-Rivâye inde’s-Sahabe. Elektronik kitap: http://shamela.ws/index.php/book/14241. es-San'ânî, İsmail Emîr. Tavdihu'l-efkâr li-meânî tenkîhi'l-enzâr. Thk. Ebû Abdurrahman Salah b. Muhammed b. Uveyda. Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-ilmiyye. 1997. Itr, Nureddin. Menhecü’n-nakd fi ulum’il-Hadîs.3.bs. Dimeşk: Dâru’l-fikr.1412. İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Nüzhetün’nazar fî tavdîhi Nuhbetil-Fiker. Thk. Abdullah b. Dayfullah er-Rahîlî. 1. bs. Riyad: Matbaatü Sefîr. 1971. …………., el-İsâbe fî Temyîzi's-Sahâbe. Thk. Âdil Ahmed Abdulmevcûd ve Alî Muhammed Muavvad. Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye. 1415/1995. İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-Arab.3.bs. Beyrut:Dâru Sâdr, 1414/1994. Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî. Tedrîbü’r-râvî fî şerhi Takrîbi’n-Nevevî. Thk. Nazar Muhammed el-Fâryâbî. Yy:Dâru Taybe.ty. Zerkeşî, Bedreddin. el-İcâbe li-îrâdi me’stedrekethü ʿÂʾişe ʿale’s-sahâbe. Thk. Rafet Fevzî.1.bs. Kâhire: Mektebetü’l-Hancî. 2001. Velîd, Abdurrahim İbrahim, Davâbid menheci ümmi’l-mü’minîn es-seyyide Âişe rıdvânullahi aleyhâ fî nakdi’l-metn. İskenderiyye İslâmi Araştırmalar ve Arapça Fakültesi Dergisi. cild. 8. sayı.32. Yâsuf, Ahmed Zekeriyya. En-Nakd’d-dâhilî li’l-hadîs’in-Nebevî ınde’s-Sahabe, Tebük: Mecelletü Efnân. Sayı.14.2008 BEKDEMİR,Sezayi, SAHABE VE FUKAHA'NIN HADİS METİN TENKİDİ -II USULLERİ-1, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi; Cilt: 10/ İLKBAHAR, Sayı: 38,2018.