COVİD-19 SALGIN SÜRECİNDE DİN DERSİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YETERLİK ALGILARI

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 1158 - 1182, 30.12.2021

Ali Baltacı Fatih Özkan

https://doi.org/10.17859/pauifd.1002570

Cited By: 2

Öz

Covid-19 sürecinde eğitimde yapılan önemli tartışmalardan birisi, öğrencilerin öğrendiklerinin nasıl değerlendirileceği konusudur. Ölçme ve değerlendirme yeterlikleri, öğretmenlerin eğitim süreçlerinde yaptıkları çalışmaların sonuçlarını görmeleri ve öğrencilerdeki davranış değişimlerini belirlemeleri açısından önemlidir. Din eğitimi içerisinde çeşitli şekillerde yapılan ölçme ve değerlendirme faaliyetlerine yönelik öğretmenlerin mevcut algı ve yeterlik düzeyinde Covid-19 süreciyle birlikte beliren eksiklikler, bu çalışmanın yürütülmesinin ana gerekçisidir. Bu çalışmanın amacı, öğretmen mesleki yeterlik alanlarından biri olan ölçme ve değerlendirme alanına yönelik olarak din dersi öğretmenlerinin yeterlik algılarının belirlenmesidir. İlişkisel tarama modelinde tasarlanan çalışma, tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen ve Ankara ilinde görev yapan 382 din dersi öğretmeni üzerinde yürütülmüştür. Veriler, Karaca’nın geliştirdiği “Ölçme ve Değerlendirme Yeterlik Algısı Ölçeği” sayesinde toplanmış ve SPSS programı kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler genel olarak ölçme ve değerlendirme etkinlikleri hususunda kendilerini ‘kısmen yeterli’ seviyede algılamaktadırlar. Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme faaliyetlerine ilişkin yeterlik algıları; cinsiyet, mesleki kıdem, öğrenim düzeyi ve mezun olunan bölüm açısından anlamlı farklılık göstermektedir. Erkek, DKAB veya İDKABÖ Programı mezunları, lisansüstü eğitim mezunları ve mesleki kıdemi 5 yıl ve altında olan din dersi öğretmenleri, ölçme ve değerlendirme etkinliklerinde kendilerini daha yeterli görmektedir. Din dersi öğretmenlerinin yeterliklerine ilişkin tartışmalara yön verecek nitelikte veri sunma amacındaki bu çalışmanın literatürdeki önemli bir eksikliği gidereceği, yeni çalışma alanları oluşturacağı ve salgın sonrası süreçte din dersi öğretmenlerinin yeterliklerinin geliştirilmesine yönelik politika ve uygulamaları etkileyeceği umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Öğretmen, Ölçme ve değerlendirme, Öğretmen yeterlikleri, Mesleki yeterlik.

The Competency Perceptions of Religious Education Teachers Regarding Measurement and Evaluation Activities During the Covid-19 Epidemic Process

Öz

One of the important discussions in education in the Covid-19 process is how to evaluate what students learn. Measurement and evaluation competencies are important for teachers to see the results of their studies in their education process and to determine the behavioral changes in students. The deficiencies that appear with the Covid-19 process at the current perception and competence level of teachers regarding the measurement and evaluation activities carried out in various ways in religious education are the main reason for this study. The aim of this study is to determine the competence perceptions of religious education teachers towards the field of measurement and evaluation, which is one of the teacher professional competency areas. The study, which was designed in the relational survey model, was carried out on 382 religion teachers working in Ankara and determined by the stratified sampling method. The data were collected through the "Measurement and Evaluation Competence Perception Scale" developed by Karaca and analyzed using the SPSS program. According to the results of the research, teachers generally perceive themselves at a "partially sufficient" level in terms of measurement and evaluation activities. Competence perceptions of teachers regarding measurement and evaluation activities; show a significant difference in terms of gender, professional tenure, education level, and the department graduated from. Male, Religious Education Bachelors, graduates of postgraduate education, and religious education teachers with professional seniority of 5 years or less consider themselves more competent in assessment and evaluation activities. It is hoped that this study, which aims to provide data that will guide the debates on the competencies of religious education teachers, will eliminate an important deficiency in the literature, create new fields of study, and affect the policies and practices for the development of the competencies of religious education teachers in the post-epidemic period.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Teacher, Measurement and evaluation, Teacher competencies, Professional competence.

Kaynakça

• Aşıkoğlu, Nevzat Yaşar. “Din öğretiminde öğretmenin rolü ve din dersi öğretmeni yeterlilikleri (Türkiye örneği)”. İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/1 (2011): 5-13.
• Avalos, Beatrice. “Teacher professional development in teaching and teacher education over ten years”. Teaching and teacher education 27/1 (2011): 10-20.
• Baki, Adnan. “Öğretmen eğitiminin lisans ve lisansüstü boyutlardan değerlendirilmesi”. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11/3 (2010): 15-31.
• Bilgin, Beyza. Türkiye’de din eğitimi ve liselerde din dersleri. Emel Matbaacılık, 1980.
• Birgin, Osman - Gürbüz, Ramazan. “Sınıf öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme konusundaki bilgi düzeylerinin incelenmesi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 20 (2008): 163-179.
• Borko, Hilda. “Professional development and teacher learning: Mapping the terrain”. Educational researcher 33/8 (2004): 3-15.
• Çakmak, Alaaddin. Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliğinde ölçme ve değerlendirme teknikleri ve öğretmenlerin bunları kullanma düzeyleri. Yüksek Lisans, Sakarya Üniversitesi, 2011.
• Çepni, Ozan. “YÖK’ten ilahiyata formasyon ayrıcalığı - Cumhuriyet Eğitim Haberleri”. Cumhuriyet Gazetesi. 10 Temmuz 2017. blm. Eğitim. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/egitim/777732/YOK_ten_ilahiyata_formasyon_ayricaligi.html.
• Çoklar, Ahmet Naci - Odabaşı, Hatice Ferhan. “Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Özyeterliklerinin Belirlenmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28/1 (2009): 1-12.
• Danielson, Charlotte. Talk about teaching!: Leading professional conversations. New York: Corwin Press, 2015.
• Demirtaş, Hasan - Kırbaç, Metin. “Pedagojik formasyon sertifika programı öğrencilerinin pedagojik formasyon eğitimine ilişkin görüşleri”. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 6/2 (2016): 138-152.
• Desimone, Laura M. “Improving impact studies of teachers’ professional development: Toward better conceptualizations and measures”. Educational researcher 38/3 (2009): 181-199.
• Doğan, Recai - Altaş, Nurullah. “İköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri Yeterlik Ölçeği Üzerine Bir Ön Araştırma”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43/1 (2002): 109-122.
• Echevarria, Cristina - Merlo, Antonio. “Gender differences in education in a dynamic household bargaining model”. International Economic Review 40/2 (1999): 265-286.
• Ergül, Ayşe Özlem. Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Okuryazarlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2019.
• Gelbal, Selahattin - Kellecioğlu, Hülya. “Öğretmenlerin Ölçme Ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33/1 (2007): 135-145.
• Gencel, İlke Evin - Özbaşı, Durmuş. “Investigating prospective teachers’ perceived levels of competence towards measurement and evaluation”. İlköğretim Online 12/1 (2013): 190-201.
• Genç, Muhammet Fatih. “Avrupa ve Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri Lisans Programları”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13/3 (2013): 27-45.
• Grossman, Herbert - Grossman, Suzanne H. Gender issues in education. ERIC, 1994.
• Guskey, Thomas R. “Professional development and teacher change”. Teachers and teaching 8/3 (2002): 381-391.
• Gündoğdu, Yusuf. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin tercih ettikleri ölçme araçları”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 27 (2012): 85-112.
• Gündoğdu, Yusuf Bahri. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Öğrenci Başarısını Değerlendirme Yeterlikleri (İstanbul Örneği)”. Milli Eğitim Dergisi 43/198 (2013): 237-258.
• Henson, Cassandra R. “Combating Teaching Failure: An Interdisciplinary Approach to Educating the Next Generation and Producing Market–Ready Graduates”. Journal of Interdisciplinary Studies in Education 7/2 (2019): 55-62.
• Hill, Heather C. “Fixing teacher professional development”. Phi Delta Kappan 90/7 (2009): 470-476.
• Işıkdoğan, Davut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine Yönelik Görüşleri”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6/11 (2014): 165-181.
• Jones, Michael D. “How do teachers respond to tenure?” IZA Journal of Labor Economics 4/1 (2015): 8.
• Kahle, Jane Butler - Parker, Lesley H. - Rennie, Leonie J. - Riley, Dana. “Gender differences in science education: Building a model”. Educational psychologist 28/4 (1993): 379-404.
• Karaca, Erol. “Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Yeterliklerine İlişkin Likert Tipi Bir Yeterlik Algısı Ölçeğinin Geliştirilmesi”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9/1 (2003): 179-198.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 33. Bs. Ankara: Nobel Akademik Yayın, 2018.
• Karbeyaz, Pervin. İlkokul ve ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar (Osmaniye ili örneği). Yüksek Lisans, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, 2018.
• Kızılabdullah, Yıldız. “Yapılandırmacılık yaklaşımının ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin amaçlarının gerçekleşmesine etkisi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49/2 (2008): 197-215.
• Kidd, Lynda - Brown, Natalie - Fitzallen, Noleine. “Beginning Teachers’ Perception of Their Induction into the Teaching Profession.” Australian Journal of Teacher Education 40/3 (2015): n3.
• Kilimci, Songül Aynal. Türkiye’de öğretmen yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi, 2011.
• Kilmen, Sevilay - Kösterelioğlu, Meltem Akın - Kösterelioğlu, İlker. “Öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme araç ve yaklaşımlarına ilişkin yeterlik algıları”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7/1 (2007): 117-127.
• Koç, Ahmet. “Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin yeterlikleri”. Değerler Eğitimi Dergisi 8/19 (2010): 107-149.
• Leberman, Sarah - McDonald, Lex. The transfer of learning: Participants’ perspectives of adult education and training. New York: Routledge, 2016.
• Levine, Arthur. “How the academic profession is changing”. The American academic profession. 1-20. Routledge, 2017.
• MacNell, Lillian - Driscoll, Adam - Hunt, Andrea N. “What’s in a name: Exposing gender bias in student ratings of teaching”. Innovative Higher Education 40/4 (2015): 291-303.
• Marzano, Robert J. “Teacher evaluation”. Educational Leadership 70/3 (2012): 14-19.
• Rençber, İbrahim Halil. Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme algıları (Şanlıurfa ili örneği). Yüksek Lisans, Harran Üniversitesi, 2010.
• Reynolds, Cecil R. - Livingston, Ronald B. - Willson, Victor L. - Willson, Victor. Measurement and assessment in education. Boston: Pearson, 2010.
• Sharma, Umesh - Loreman, Tim - Forlin, Chris. “Measuring teacher efficacy to implement inclusive practices”. Journal of Research in Special Educational Needs 12/1 (2012): 12-21.
• Subrahmanian, Ramya. “Gender equality in education: Definitions and measurements”. International Journal of Educational Development 25/4 (2005): 395-407.
• Şendağ, Serkan - Gedik, Nuray. “Yükseköğretim dönüşümünün eşiğinde Türkiye’de öğretmen yetiştirme sorunları: Bir model önerisi”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama 5/1 (2015): 70-91.
• Şimşek, Eyup. “Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Genel Yeterlik Algıları: Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi-AUID 11/2 (2018): 59-80.
• Tosun, Cemal. Din eğitimi bilimine giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2017.
• Yaman, Süleyman - Karamustafaoglu, Sevilay. “Investigating prospective teachers’ perceived levels of efficacy towards measurement and evaluation”. Egitim Bilimleri Fakultesi Dergisi 44/2 (2011): 53.
• Yıldırım, İbrahim - Vural, Ömer Faruk. “Problems Related with Teacher Training and Pedagogical Formation in Turkey”. Journal of Teacher Education and Educators 3/1 (2014): 73-90.
• Yıldız, Mehmet. Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar (Sivas ili örneği). Yüksek Lisans, Cumhuriyet Üniversitesi, 2015.
• Yıldız, Mehmet - Genç, M. Fatih. “Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Tekniklerini Kullanma Düzeyleri ve Karşılaştıkları Sorunlar”. İlahiyat Tetkikleri Dergisi. 45 (2015): 45-80.
• York, Travis T. - Gibson, Charles - Rankin, Susan. “Defining and Measuring Academic Success.” Practical Assessment, Research & Evaluation 20 (2015).
• Zengin, Mahmut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Öğreim Yeterlik Algıları”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/27 (2013): 1-28.
• Zimbardo, Philip - Coulombe, Nikita. Man, interrupted: Why young men are struggling & what we can do about it. Red Wheel/Weiser, 2016.