The Transformative Effect Of Biotechnological Developments On The Concept Of Family And Moral Values In The Context Of Transhumanism

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 3 - Gelenek ve Aile, 263 - 278, 03.12.2025

Fatımanur Güçlüer , Ruhattin Yazoğlu

https://doi.org/10.17859/pauifd.1754023

Öz

This article examines the transformation of the concept of family in the context of transhumanism through biotechnological developments and explores the moral dimensions of this transformation. Transhumanist projects such as artificial wombs (ectogenesis), induced pluripotent stem cell technology, designer babies, and cyborg visions lead to the blurring of gender roles and the invisibilization of essential notions such as motherhood. While presented under the discourse of individual freedom, these projects pose significant threats to the sustainability of social structures and the transmission of moral values. The study evaluates these developments from teleological, deontological, and virtue ethics perspectives, discussing the risks they entail for individual happiness, social stability, and moral responsibility. It concludes that transhumanism’s promises of freedom and progress weaken the function of the family institution and yield results contrary to human nature. Therefore, the preservation of the family is regarded as essential for the moral and social future of humanity. Furthermore, when combined with modern individualism, these technological orientations undermine fundamental virtues such as solidarity and self-sacrifice. Interventions that contradict human nature not only disrupt personal identity but also jeopardize the continuity of social order. Thus, the article argues for a renewed ethical evaluation of transhumanist approaches that threaten the future of the family institution.

Anahtar Kelimeler

transhumanizm , family , ethics , Biotechnology

Proje Numarası

12181

TRANSHÜMANİZM BAĞLAMINDA BİYOTEKNOLOJİK GELİŞMELERİN AİLE KAVRAMI VE AHLÂKÎ DEĞERLER ÜZERİNDEKİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ ETKİSİ

Öz

Bu makale, biyoteknolojik gelişmelerin transhümanizm bağlamında aile kavramında yol açtığı dönüşümü ve bu dönüşümün ahlâkî boyutlarını incelemektedir. Transhümanist projeler arasında yer alan yapay rahim (ektogenez), indüklenmiş pluripotent kök hücre teknolojisi, tasarım bebekler ve cyborg tahayyülleri, cinsiyet rollerinin ortadan kalkmasına ve annelik gibi temel kavramların görünmezleşmesine yol açmaktadır. Bireysel özgürlük söylemiyle sunulan bu projeler, toplumsal yapının sürdürülebilirliğini ve ahlâkî değerlerin aktarımını tehdit etmektedir. Çalışma, teleolojik, deontolojik ve erdem etiği perspektiflerinden konuyu ele almakta; bu projelerin bireysel mutluluk, toplumsal istikrar ve ahlâkî sorumluluklar açısından doğurduğu riskleri tartışmaktadır. Sonuç olarak, transhümanizmin özgürlük ve ilerleme vaatleri, aile kurumunun işlevini zayıflatmakta ve insan doğasına aykırı sonuçlar doğurmaktadır. Bu nedenle, aile yapısının korunması insanlığın ahlâkî ve toplumsal geleceği için zaruri görülmektedir. Ayrıca, modern bireycilik anlayışıyla birleşen bu teknolojik yönelimler, dayanışma ve fedakârlık gibi temel erdemlerin zayıflamasına yol açmaktadır. İnsanın fıtratına aykırı müdahaleler, yalnızca bireysel kimlikte değil, toplumsal düzenin sürekliliğinde de ciddi kırılmalar meydana getirmektedir. Bu bağlamda çalışma, aile kurumunun geleceğini tehdit eden transhümanist yaklaşımların etik açıdan yeniden değerlendirilmesi gerektiğini savunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

transhümanizm , aile , biyoteknoloji , ahlak

Etik Beyan

Etik Beyan Gerekmemektedir.

Proje Numarası

12181

Kaynakça

• Arı, Hüseyin. “Fıtratın ve Aile Yapısının Tahribatı: Cinsiyetsizleştirme İdeolojisi”. Diyanet Aile Dergisi, (2024), 61.
• Aydın, Mehmet Zeki. "Ailede Ahlâk Eğitimi". Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7/2 (2003) 125-158.
• Bentham, Jeremy. Ahlâk ve Yasama İlkeleri. çev. Ömer Saruhanlıoğlu, Uğur Kaşif Boyacı, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2021.
• Cerneckis, Jonas Hongxia, Cai, Yanhong Shi. “Induced Pluripotent Stem Cells (iPSCs): Molecular Mechanisms of Induction and Applications”. Sig Transduct Target Ther, 9/112 (2024).
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2005.
• Cihangir, Meryem. "Neslin Korunması İlkesi Bağlamında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyetsizlik‟ Söylemlerine Eleştirel Bakış". Dini Araştırmalar, 67 (2024) 469-494.
• Çapcıoğlu, İhsan. "Sekülerleşen Toplumda Bireyselleşen Aile". Turkish Studies, 13/2 (2018) 19-34.
• Dağ, Ahmet. İnsansız Dünya Transhümanizm. İstanbul: Ketebe Yayınları, 2021.
• Dağ, Ahmet. “Dehümanizasyon Bir Kesişme Dijitalleşme ve Cinsiyetsizleşme”. Diyanet Aile Dergisi, 61 (2024).
• Deng, J. M., Satoh, K., Wang, H., Chang, H., Zhang, Z., Stewart, M. D., ... & Behringer, R. R., “Generation of viable male and female mice from two fathers”. Biology of reproduction, 84/3 (2011)613-618.
• Dreher, Rod. “Transgenderism as Transhumanism”. The American Consarvative, 2018.
• Erdem, Hüsameddin. Ahlâk Felsefesi. Konya: Hü-Er Yayınları, 2013.
• Es-Sadr, Muhammed Bakır. Çağdaş İnsan Açmazı, çev. MelikĢah Utku, Aydın: Bilge Adam Yayınları, 2006. Gagnon, A. J. R. "Why Gay Marriage is Wrong". Retrieved June, 3 (2004).
• Guerini, Silva. “A World Without Mothers?”. Ecologie & Politique, 65/2 (2022) 41-58.
• Gültekin, Mücahit. Travma Düzeni; İnsanın, Ailenin ve Toplumun Dönüşümü. İstanbul: Pınar Yayınları, 2024.
• Haraway, Donna. "A Cyborg Manifesto: Science, Technology, and Socialist-Feminism in the Late Twentieth Century". The Transgender Studies Reader, Routledge, (2013) 103-118.
• Hatipler, Mustafa. "Modernizmden Postmodernizme Aile". Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi 6/4 (2023) 574-590.
• Kahn, Rabbi Yoel H. "Judaism and Homosexuality: The Traditionalist/Progressive Debate". Homosexuality and Religion, (2013) 47-82.
• Kant, İmmanuel. Ethica. çev. Oğuz Özügül. Ankara: Fol Yayınları, 2022.
• Kayış, Mahmut. “Uzmanına Sorduk”. Diyanet Aile Dergisi, 61 (2024).
• Özay, Hilal. "İslâm Hukuku Açisindan Cinsiyet Değiştirme". Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4/1 (2016) 1-36.
• Smajdor, Anna. "The Moral Imperative for Ectogenesis". Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics, 16/3 (2007) 336-345.
• Şahin, Nurten Zeliha. "İslâm Hukuku ve İnsan Hakları Bağlamında Eşcinsellik Sorunu". EKEV Akademi Dergisi, 62 (2015) 507-530.
• Tirosh-Samuelson, H. (2015). Utopianism and eschatology: Judaism engages transhumanism. Religion and transhumanism: The unknown future of human enhancement, 161-80.
• Topçu, Nurettin. Ahlâk. İstanbul: Dergah Yayınları, 2017.
• Vlad, Loredana. "The Family, Where to? From the Solid Perspective to Liquid” Perspective". Postmodern Openings 8/1 (2017) 67-80.
• Yip, Andrew. “Same-sex marriage: Contrasting perspectives among lesbian, gay and bisexual Christians”. Feminism & Psychology, 14/1 (2004) 173-180.