SİGORTA PRİM ÜRETİMİNİN MAKROEKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ

Yıl 2023, , 223 - 238, 22.11.2023

Gülay Çizgici Akyüz

https://doi.org/10.30794/pausbed.1290987

Öz

Çalışmada, Türkiye’de makroekonomik faktörlerin sigorta prim üretimi üzerindeki etkisinin asimetrik olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda kredi temerrüt takası, ihracat, ithalat, dolar kuru ve işsizlikte meydana gelen pozitif ve negatif şokların toplam sigorta prim üretimi üzerindeki kısa ve uzun dönemli asimetrik etkileri 2011:Q1-2022:Q4 dönemi için doğrusal olmayan ARDL yaklaşımı ile sınanmıştır. Analiz sonucunda, kredi temerrüt takasında uzun dönemde, ithalatta ve işsizlikte hem uzun hem de kısa dönemde meydana gelen pozitif ve negatif şokların toplam sigorta prim üretimi üzerinde asimetrik etkilere sahip oldukları ve toplam prim üretimini eşit olmayan farklı şekillerde etkiledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada ayrıca, risk priminin ve dolar kurunun artmasının uzun dönemde toplam sigorta prim üretimini doğru yönde, risk priminin azalmasının ise hem kısa hem de uzun dönemde ters yönde etkilediği; dış ticaret hacminin artmasının ve/veya azalmasının toplam prim üretimini doğru yönde; işsizliğin artmasının ve/veya azalmasının her iki dönemde de toplam prim üretimini ters yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sigorta Prim Üretimi, Dış Ticaret, İşsizlik, Dolar Kuru, NARDL.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

-

Teşekkür

Yok

MACROECONOMIC DETERMINANTS OF THE INSURANCE PREMIUM PRODUCTION

Öz

The aim of this study is to investigate whether the effect of macroeconomic factors on insurance premium production in Turkey is asymmetrical. Accordingly, the short- and long-term asymmetric effects of positive and negative shocks in credit default swap, export, import, dollar exchange rate and unemployment on total insurance premium production have been examined for the period of 2011:Q1-2022:Q2 with the non-linear ARDL approach. As a result of the analysis, it has been concluded that the credit default swap has asymmetric effects on the total insurance premium production in the long-term, positive and negative shocks in imports and unemployment both in the long- and short-term have asymmetric effects on total insurance premium production, and they affect the total premium production in unequal diverse ways. Besides, it has been concluded in the study that the increase in the risk premium and the dollar exchange rate affects the total insurance premium production in the right direction in the long-term, the decrease in the risk premium affects in the opposite direction in both short- and long-term, the increase and/or decrease in the foreign trade volume affects the total premium production in the right direction and the increase and/or decrease in unemployment affects the total premium production in the opposite direction in both terms.

Anahtar Kelimeler

Insurance Premium Production, Foreign Trade, Unemployment, Dollar Exchange Rate, NARDL.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Akçacı, T. (2013). “Sigorta Sektörünün Türk Dış Ticaretine Etkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi”, Journal of Insurance Research/Sigorta Arastirmalari Dergisi, 2013/10, 13-26.
• Albayrak, A. S. (2005). Çoklu Doğrusal Bağlanti Halinde Enküçük Kareler Tekniğinin Alternatifi Yanlı Tahmin Teknikleri ve Bir Uygulama, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 1(1), 105-126.
• Arena, M. (2008). Does Insurance Market Activity Promote Economic Growth?: A Cross-Country Study for Industrialized and Developing Countries. World Bank Publications, 4098.
• Beck, T. ve Webb, L. (2003). ‘’Economic, Demographic, and Institutional Determinants of Life Insurance Consumption Across Countries’’, The World Bank Economic Review, 17(1), 51-88.
• Brokešová, Z., Pastoráková, E. ve Ondruška, T. (2014). “Determinants of Insurance Industry Development in Transition Economies: Empirical Analysis of Visegrad Group Data”, The Geneva Papers on Risk and Insurance- Issues and Practice, 39(3), 471-492. https://doi.org/10.1057/gpp.2014.1.
• Ching, K. S., Kogid, M. ve Furuoka, F. (2010). “Causal Relation Between Life Insurance Funds and Economic Growth: Evidence From Malaysia”. ASEAN Economic Bulletin, 185-199.
• Christophersen, C. ve Jakubik, P. (2014). “Insurance and The Macroeconomic Environment”, EIOPA-Financial Stability Report, 44-55.
• Çizgici Akyüz, G. Ve Akbulut Bekar, S. (2022). “Türkiye Ekonomisinde Finansal İstikrarsızlığın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Asimetrik Etkileri: NARDL Yaklaşım”, Ekonomi ve Finans alanındaki Uygulamaların Ampirik Sonuçları, (Ed: Ş. Karabulut), Ekin Yayınevi, Bursa.
• Demirci, Ş. D. ve Zeren, F. (2017). “Insurance Premium and Economic Growth: Evidence From OECD Countries”, İşletme Bilimi Dergisi, 5(1), 1-11.
• Dickey, D. A. and Fuller, W. A. (1979). “Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
• Ege, I.ve Sarac, T. B. (2011). “The Relationship Between Insurance Sector and Economic Growth: An Econometric Analysis”, International Journal of Economic Research, 2(2), 1-9.
• Eren, M. V. ve Çütçü, İ. (2021). “Sigortacılık Sektörü İle Seçili Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: Türkiye Örneği”, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(2), 130-140.
• French, A., Vital, M. ve Minot, D. (2015). “Insurance and Financial Stability”, Bank of England Quarterly Bulletin, 55(3), 242-258.
• Gülsu, S. ve Akpınar, Ö. (2020). “Organize Piyasalardaki Türev Araçların İşlem Hacimlerinin Sigorta Sektörünün Gelişimine Etkisi”, Journal of Financial Researches & Studies/Finansal Arastirmalar ve Calismalar Dergisi, 12(23).
• Hodula, M., Janků, J., Časta, M. ve Kučera, A. (2021). “On The Macrofinancial Determinants Of Life and Non-Life İnsurance Premiums”, The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 1-39.
• Kabrt, T. (2022). “Life Insurance Demand Analysis: Evidence from Visegrad Group Countries”, Eastern European Economics, 60(1), 50-78. https://doi.org/10.1080/00128775.2021.1996248.
• Kolapo, F. T., Oluwaleye, T. O. ve Osasona, A. V. (2022). “Determinants of Insurance Sector Development in Nigeria”, Account and Financial Management Journal, 07(03), 2672-2685. https://doi.org/10.5281/zenodo.6382819.
• Kolcu, F. ve Yamak, N. (2017). “Türkiye’de Döviz Kuru Değişiminin Dış Ticaret Fiyatları Üzerindeki Asimetrik Etkisi”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 64, 644–663.
• Lee, C. C., Lee, C. C. ve Chiu, Y. B. (2013). “The Link Between Life Insurance Activities and Economic Growth: Some New Evidence”, Journal of International Money and Finance, 32, 405-427.
• Lin, C., Hsiao, Y. J. ve Yeh, C. Y. (2017). “Financial Literacy, Financial Advisors, and Information Sources On Demand For Life Insurance”, Pacific-Basin Finance Journal, 43, 218-237.
• Memiş, H.ve Çelik, H. (2021). “Sigortacılık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: G-8 Ülkeleri İçin Bir Uygulama”, Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 24(46).
• Mureşan, G. M., Dragos, C. M., Mare, C., Dragos, S. L. ve Pintea, A. (2021). “Socio-Economic and Macro-Financial Determinants and Spatial Effects on European Private Health Insurance Markets”, Amfiteatru Economic, 23(56), 290-307.
• OECD, 2023. 17-08-2023. https://stats.oecd.org/Index.aspx?DatasetCode=INSIND
• Öner, M. H. (2022). “Katılım ve Konvansiyonel Sigortacılığının Belirleyicileri”, Financial and Economic Issues in Emerging Markets, 295-315.
• Pattarakitham, A. ve Rungruengarporn, C. (2016). “An Ampirical Study of Life Insurance and Macro Economic Indicators, ://ssrn.com/abstract=2731529 veya http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2731529.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Şamiloğlu, F., Fatoş, E. ve Bağcı, H. (2019). “Türkiye’de Sigortacılık Sektörünün Makroekonomik Değişkenlerle Olan İlişkisi”, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 24-40.
• Şener, H. Y. ve Behdıoğlu, S. (2014). “Türkiye Sigorta Pazarının Gelişimindeki Ana Unsurların Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Dumlupinar University Journal of Social Science/Dumlupinar Üniversitesi Soysyal Bilimler Dergisi, EYİ Özel Sayısı, 523-534.
• Shahbaz, M., Olasehinde-williams, G. O.ve Balcilar, M. (2018). “The Long-Run Effect Of Geopolitical Risks on Insurance Premiums”, Eastern Mediterranean University Department of Economics Discussion Paper 15-44, 1-20.
• Shahzad, S. J. H., Nor, S. M., Ferrer, R., & Hammoudeh, S. (2017). Asymmetric determinants of CDS spreads: US industry-level evidence through the NARDL approach. Economic Modelling, 60, 211-230.
• Shin, Y., Yu, B. ve Greenwood-Nimmo, M. (2014). “Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers In An ARDL Framework”, In International Conference on Applied Economics and Time Series Econometrics, Leeds University Business School UK, 1-36.
• Skipper, H. D. (1997). “Foreign Insurers In Emerging Markets: Issues and Concerns”, Washington, DC: International Insurance Foundation, 1, 1-50.
• Tunay, N., Çamlıbel, F. ve Tunay, K.B. (2020). “Ekonomik Dalgalanmaların Sigorta Şirketlerinin Pazar Payları Ve Prim Üretimleri Üzerindeki Etkileri”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 9(17), 95–101.
• Türkiye Sigorta Birliği (2021). Sektör Raporu 2021. https://www.tsb.org.tr/media/attachments/TSB_SEKTOR_TR21_2807.pdf
• Ward, D.ve Zurbruegg, R. (2000). Does Insurance Promote Economic Growth? Evidence From OECD Countries. Journal of Risk and Insurance, 489-506.
• Yamak, R.ve Erdem, H. F. (2017). Uygulamalı Zaman Serisi Analizi, 1. Baskı, Celepler Matbaa Yayın ve Dağıtım, Trabzon.