ONUR TÜRKMEN’İN SAILING TO BYZANTIUM ESERİNDEKİ RİTÜELİSTİK DRAMA

Yıl 2025, Sayı: 68, 67 - 86, 12.05.2025

Baran Doğaç Ünal

https://doi.org/10.30794/pausbed.1508014

Öz

Onur Türkmen’in kendi bestecilik serüveninde birçok tekniği denediği ve günümüz müziğine birçok yenilik getirdiği söylenilebilir. Bu çalışmada incelenecek olan eser ismini William Butler Yeats’in Sailing to Byzantium şiirinden almıştır. Eser içerisinde, birbirinin çağdaşı iki şairin; William Butler Yeats ve Ahmet Haşim’in şiirleri kullanılmıştır. On estrümancı için yazılan eser, 9 bölümden oluşmuş, Ay, Kuğular ve Ruh üzerine ritüelistik drama olarak tanımlanmıştır. Besteci ritüel ve drama kavramların birbiriyle etkileşime girmesi ile ortaya çıkan ara boşluğu keşfederek eseri yaratmıştır. Daha açık olmak gerekirse; besteci, ritüelin zamansız olma fikrinden yola çıkarak içerisinde drama da olan ritüel bir yapı planlayarak sahne eseri kurgulamış, ritüel ve dramayı birbirleri ile etkileşime geçirerek ortaya çıkan ara boşluk içerisinde eseri yaratmıştır. Çalışmada ritüelistik drama kavramı, Onur Türkmen’in Sailing to Byzantium eserinde bestecilik açısından nasıl kurgulanmıştır? sorusundan hareketle sahne kurgusu ve sembollerin anlamları yönünden incelenmiştir. Makalenin konusu olan ritüelistik dramanın, müzik disiplininde bir örneği bulunamadığından incelemeye değer görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ritüel , Drama , Sailing to Byzantium , Ritüelistik Drama

RITUALISTIC DRAMA IN ONUR TÜRKMEN'S SAILING TO BYZANTIUM

Öz

It can be said that Onur Türkmen tried many techniques in his composition journey and brought many innovations to today's music. Ritualistic Drama in Sailing to Byzantium is one of those innovations. Sailing to Byzantium takes its name from William Butler Yeats' poem. The poems of two contemporary poets, William Butler Yeats and Ahmet Haşim, were used in Sailing to Byzantium. Sailing to Byzantium, written for ten instrumentalists, consists of nine parts and is defined as a ritualistic drama on the Moon, Swans and the Spirit. The composer created the piece by exploring the intermediate space that emerges when the concepts of ritual and drama interact with each other. The concept of ritualistic drama in this study was examined in terms of dimension and the meanings of symbols in the poems and music. In this study, the concept of ritualistic drama is examined in terms of stage design and the meanings of symbols, based on the question of how it is constructed compositionally in Onur Türkmen’s Sailing to Byzantium. The subject of the article, ritualistic drama, was deemed worthy of examination since no example could be found in the field of music.

Anahtar Kelimeler

Ritual , Drama , Sailing to Byzantium , Ritualistic Drama

Kaynakça

• Arnold, van G. (2022). Geçiş Ritleri, (Çev: O. Bülbül Beşer), Nora Kitap, İstanbul.
• Bascom, W. (1957). “The Myth-Ritual Theory”, The Journal of American Folklore, Vol. 70, No. 276, pp. 103-114.
• Çağlayan, E. (2020). “Ritüelde Kitlesel Histeri ve Sahne Pratikliğiyle Uyuşmazlığı”, Aydın Sanat, Sayı 11, ss. 11-18.
• Garcia, E. (2023). Şamanik İnanç ve Ritüeller, Gece Kitaplığı, Ankara.
• Karaman, K. (2010). “Ritüellerin Toplumsal Etkileri”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:21, ss.227-236.
• Miller, N.P. (1961). “The Origins of Greek Drama. Summary of the Evidence and a Comparison with Early English Drama”, Greece & Rome, Vol. 8, No. 2, pp. 126-137.
• Türkmen, O. (2014 – 2016). Sailing to Byzantium, Partitür.
• Ünver, Ş. C. (2019). Onur Türkmen'in müziğinde hat tekniğinin, orkestra şefliği açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Kompozisyon, Koro ve Orkestra Şefliği Ana Sanat Dalı, Ankara.