Türkiye'de Faaliyet Gösteren Bankaların Sağladığı Kredilerin Yapısı, Dağılımı ve Karlılığa Etkisi

Yıl 2018, , 153 - 169, 13.07.2018

Hilal Gökçe İlhan Küçükkaplan

https://doi.org/10.30794/pausbed.424465

Öz

 Mevduat başta olmak üzere yurt içinde ve dışında çeşitli kanallardan kaynak sağlayan bankalar, sağladığı kaynakların maliyetlerini karşılamanın yanı sıra belirli bir faiz oranından kredi vermeleri gerekir ki kaynak maliyetini karşılamakla birlikte sabit ve değişken maliyetlerini de karşılayıp kar elde etsinler. Ayrıca geri ödemesi olmayan krediler için oluşan zararı da karşılasınlar. Sözkonusu asli görevlerinin yanı sıra ekonominin geleceği, derinleşmesi, iktisadi ve ticari faaliyetlerin hızla artması ve çeşitlenmesi, üreticilerin, tüccarların, sanayicilerin yatırım ve işletme maliyetlerini finanse etmelerine destek olmaları açılarından bankaların sorunsuz şekilde faaliyetlerine devam etmeleri gerekmektedir. Çalışmada, bankacılık sektörünü temsilen, kamu, özel ve yabancı sermayeli ticaret bankalarından ilk 10 aktif büyüklüğe sahip banka ile bilinirliği bulunan 3 adet banka olmak üzere toplam 13 adet ticaret bankasının verileri kullanılmıştır. Veriler, 2005 yılı son çeyrekten başlayarak 2016 yılı üçüncü çeyrek dahil olacak şekilde üçer aylık bilanço ve gelir tablolarından alınmış ve panel veri analizi kullanılarak analiz edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Banka Karlılığı, Krediler, Ticaret Bankaları, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Akgüç, Öztin (2011). Ticaret Bankalarının Yönetimi, 1. Baskı, Arayış Basım Yayıncılık, İstanbul. Apak, Sudi (1993). Uluslararası Bankacılık ve Finansal Sistemler, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul. Atasoy, Hakan (2007). Türk Bankacılık Sektöründe Gelir-Gider Analizi ve Karlılık Performansının Belirleyicileri, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, T.C. Merkez Bankası, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara. Avcı, Tunahan. (2011). Bankacılık Sektöründe Kredi Risk Yönetimi: Türk Bankacılık Sektöründe Kredi Riskini Belirleyen Değişkenler Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. Baltagi, Badi H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley & Sons Ltd., England. Berrios, Myrna R. (2013). The Relationship Between Bank Credit Risk and Profitability and Liquidity, The International Journal of Business and Finance Research, Volume 7, Number 3. Bodla, B. Singh and Verma, Richa (2006). "Determinants of Profitability of Banks in India: Multivariate Analysis", Journal of Services Research, No:6(2). Bursalıoğlu, A. Serdar (1998). Türk Sektör Bankacılığında T.C. Ziraat, T. Halk, T. Emlak Bankalarının Yeri ve Önemi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. Çalım, A. Ertuğrul (2012). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığı Belirleyen Faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay. Gökçe, Altan (2016). Uluslararası Bankacılık, Altay, Oğuzhan; Küçüközmen, Coşkun; Ural, Mert; Demireli, Erhan (Editörler), Bankacılığın El Kitabı, Ankara. Gizaw, Million; Kebede, Matewos and Selvaraj, Sujata (2015). The Impact of Credit Risk on Profitability Performance of Commercial Banks in Ethiopia, African Journal of Business Management, Vol. 9 (2). Gujarati, D.N. ve Porter, D. (2012). Temel Ekonometri, (Çev: Ü. Şenesen ve G. Günlük Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul. Güloğlu, Bülent ve İvrendi, Mehmet, (2010). “Output Fluctuations: Transitory or Permanent? the case of Latin America”, Applied Economics Letters, Sayı: 17. Gündoğdu, Aysel (2016). Küresel Kriz Sonrası Gelişmeler Işığında BankacılığınTemelleri, Nobel Yayınevi, İstanbul. Güneş, Dr. Nizamülmülk (2015). Banka Karlılığının Belirleyicileri: 2002-2012 Dönemi Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir İnceleme, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 20, Sayı:3. Jeon, Yongil, Miller, M. Stephen (2004). "The Effect of the Asian Financial Crises on the Performance of Korean Nationwide Banks", Applied Financial Economic, No:14(5). Kaya, Yasemin T. (2002). "Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığın Belirleyicileri 1997- 2000". Mali Sektör Politikaları Dairesi Çalışma Raporları, Sayı: 2002/1. Kaya, Yasemin T. ve Doğan, Ela (2005). Dezenflasyon Sürecinde Türk Bankacılık Sektöründe Etkinliğin Gelişimi, Ankara: BDDK Çalışma Raporları, 2005/10. Kepenek, Yakup (1990). 100 Soruda Gelişimi, Sorunları ve Özelleştirmeleriyle Türkiye'de Kamu İktisadi Teşebbüsleri, İstanbul: Gerçek Yayınevi. Kithinji, Angela M. (2010). Credit Risk Management and Profitability of Commercial Banks in Kenya, School of Business, University of Nairobi. Micco, A., Panizza, U. ve Yeyati, E. L. (2004). “Should the Government be in the Banking Business? The Role of State-Owned and Development Banks”, Inter-American Development Bank Çalışma Tebliği. Miller, M. Stephen and Noulas, G. Athanasios (1997). "Portfolio Mix and Large-Bank Profitability in the USA". Applied Economics, No:29(4). Nazlıoğlu, Şaban, (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerindeki Etkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Karşılaştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri. Özkul, M. Fazıl (2001). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılık, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Parasız, İlker (2011). Türkiye'de ve Dünyada Bankacılık, Ezgi Kitabevi, Bursa. Saraç, Güler (2002). Bankacılık Krizlerinin Belirleyici Faktörleri, Uluslararası Deneyimler ve Türkiye Değerlendirmesi, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, T.C. Merkez Bankası Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara. Stock, James H. ve Watson, Mark W. (1993). "A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems", Econometrica (61) 4. Sufian, Fadzlan and Chong, Royfaizal Razali (2008). Determinants of Bank Profitability in a Developing Economy: Empirical Evidence From The Philippines, Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance, Vol. 4, No. 2. Şakar, Hakan (2000). Genel Bankacılık Bilgileri, Strata Yayıncılık, İstanbul. Takan, Mehmet ve Boyacıoğlu, Melek Acar (2015). Bankacılık Teori, Uygulama ve Yöntem, 7. Basım, Nobel Yayın, Ankara. Tatoğlu, Ferda Yerdelen (2012). İleri Panel Veri Analizi, Beta Basım Yayın, İstanbul. Tuğcu C. Tansel, Erdem Ekrem vd (2013). Bankalarda Kredi Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, 2. Baskı, Eskişehir. Tunay, K. Batu ve Silpagar, A. Murat (2006). "Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığa Dayalı Performans Analizi-I". Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğleri Serisi, Sayı: 2006-01. Tunay, K. Batu ve Silpagar, A. Murat (2006). "Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığa Dayalı Performans Analizi-II", Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğleri Serisi, Sayı: 2006-02. Türkiye Muhasebe Standartları - www.kgk.gov.tr (19.04.2017 - 14:55). Uçarkaya, Sinem (2006), Kamu Bankalarının Bankacılık Sistemindeki Rolü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, T.C. Merkez Bankası, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara. Wooldridge, J.M. (2013). Ekonometriye Giriş 2: Modern Yaklaşım, Çev. Çağlayan, E., Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara. www.tbb-bes.org.tr 4389 Sayılı Bankalar Kanunu 5411 sayılı Bankacılık Kanunu