Geleneksel olarak kumaş üzerinde
boya kullanarak desen oluşturma tekniklerinden başlıcaları metal ve ahşap kalıpla
baskıcılık, kalem işi tekniği ve bağlama, dikişli ve mum batik adını verdiğimiz
rezerve boyama teknikleridir. Bunların yanında son yıllarda geleneksel bir kâğıt
süsleme sanatı olan ebrunun da kumaş üzerinde kullanımı yaygınlaşmıştır.
Tokat, Kastamonu, Ankara,
Bartın ve Mardin Anadolu’da yazmacılığın yoğun olarak yapıldığı önemli
merkezlerdi. Malatya ve özellikle Adıyaman’da yapılan ve yaygın
olarak kullanılan Bervanik adı verilen mum batikle desenlendirilen önlükler ve
Bursa Keles’te el dokuması kumaşların bağlama batik yapılarak boyanmasıyla
yapılan önlükler kadın giyiminde kullanılmaktaydı.
Günümüzde değişen hayat şartları, yaşam
tarzları ve tüketici tercihleri tüm geleneksel sanatlarımızda olduğu gibi bu
alanda da değişikliklere sebep olmuştur. Diğer yandan ustalık isteyen işler yerini seri
olarak üretilebilen fabrikasyon işlere bırakmıştır. Bununla birlikte bu geleneksel baskı
yöntemleri sanatçılar tarafından özgün tasarımlarda halen kullanılmaya devam
etmektedir. Bu bildiride geleneksel baskı tekniklerinin tek başına ya da bir
arada kullanılarak yapıldığı yeni tasarımlara örnekler verilecektir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 26 Nisan 2019 |
Kabul Tarihi | 11 Şubat 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |