PLAK İLE MUSİKİ EĞİTİMİ: ARİF SAMİ TOKER'İN İZAHLI TÜRK MUSİKİSİ DERSLERİ

Yıl 2020, Sayı: 40, 269 - 283, 29.06.2020

Gökhan Yalçın

https://doi.org/10.30794/pausbed.660895

Öz

Türk musikisinin en önemli bestekârlarından birisi olarak kabul edilen Üstad Arif Sami Toker'in hayat hikâyesi incelendiğinde ömrü boyunca kendisini Türk musikine adadığı görülür. Türk musikisi tarihine eserleriyle silinmez bir iz bırakan Üstad Arif Sami Toker, yüzlerce konser vermiş, yüzler öğrenci yetiştirmiş ve onlarca turne düzenlemiştir. Teknolojik zorluklara rağmen Türk musiki heveskârlarının eğitimi için de plak hazırladığı, bir anlamda "talebelere" plakla musiki eğitimi imkânı sağladığı tespit edilmiştir. Bu plaklar "Arif Sami Toker'in İzahlı Türk Musikisi Dersleri-Makamlar" ve "Arif Sami Toker'in İzahlı Türk Musikisi Dersleri-Usuller" başlıklı ve yaklaşık 15 dakikalık plaklardır. Türk musikisinin ve Batı musikisinin temel konularını karşılaştırmalı olarak ele alındığı bu plaklarda Arif Sami Toker'in plağın ses kayıt imkânlarını sonuna kadar ve en iyi şekilde kullandığı, gerekli yerlerde Türk musikisi çalgılarından da yararlandığı görülmüştür. Hem teorik hem de uygulamalı olarak hazırlamış olduğu bu plak kayıtları ile hem musiki eğitimi derslerini daha nitelikli hale getirmiş hem de plak ile Türk musikisi eğitimi veren ilk isim olarak Türk musikisi tarihine adını yazdırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arif Sami Toker, izahlı Türk musikisi dersleri, plak ile müzik eğitimi, makam, usul

Kaynakça

• Ünlü, C. (2004). Git Zaman Gel Zaman-Fonograf-Gramofon-Taş Plak, Pan Yayıncılık, İstanbul.
• Deniz S. (2015). Türk Makam Müziğinin Günümüze Aktarımında Gramofon Kayıtlarının Rolü, Disklerin Kimyasal ve Fiziksel Analizleri ve Tayin Sonuçlarının Ses Kalitesiyle İlişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Haliç Üniversitesi.
• Atabey, D. (2004). Taş Plaktan Bugüne Arif Sami Toker Anısına [Tv Programı]. TRT Yapım. Ankara.
• Deniz T. (2014). Arif Sami Toker’in Nihavend Makamında Şarkı Formundaki Eserlerinin Biçimsel Analizi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi.