PALYATİF BAKIM HİZMETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: KAYSERİ İLİ ÖRNEĞİ
Yıl 2020,
Sayı: 41, 428 - 436, 19.10.2020
Sermed Doğan
,
Özgür Demirtaş
Öz
Palyatif bakım kavramının ne olduğu, hangi hastalık türlerini kapsadığı konusunda farklı düşünceler ileri sürülmüştür. Geçmiş süreçleri incelediğimizde palyatif bakım kavramı üzerindeki algı genel olarak ölümüne kesin gözle bakılan ve özellikle kanser hastası olarak nitelendirilen bireyler tasvir edilmekteydi. Palyatif bakım çerçevesinde sunulan hizmetlere, bireylerin adil ve eşit bir biçimde ulaşabilmesi aynı zamanda kaliteli hizmet alımı, palyatif bakım hizmeti sunan birimlerin varlığı ve niteliği ile ilgilidir. Bu bakımdan Kayseri ilinde Sağlık Bakanlığı bünyesindeki hastanelerde palyatif bakım hizmeti için ayrılan yatak sayısının birçok il nezdine göre yeterli olmadığı gözlemlenmektedir. Bu tespit doğrultusunda, ilde mevcut Sağlık Bakanlığı hastanelerinde palyatif bakım için ayrılan yatak sayısı ve doluluk oranlarının mevcut durumunu değerlendirmek üzere ikincil veriler kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda palyatif bakım hizmeti için tahsis edilen yatak sayısı ile hastaların hizmetten yararlanma oranlarının düşük olduğu belirlenmiştir. Bu durum hastaların palyatif bakım hizmetlerine yönlendirilme konusunda aksaklıkların olduğu muhtemelini desteklemektedir.
Kaynakça
- 1. Bingley, A, Clark, D. (2009). “A Comparitive Review of Palliative Care Development in Six Countries Represented by the Middle East Cancer Consortium”. Journal of Pain and Symptom Management, 37(3), 287-296.
- 2. Hopkins, J. (2019). “Palliative Care in The Care of Patients With Cancer. Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health”Web:http://ocw.jhsph.edu/courses/FundOnc/PDFs/Lecture6.pdf
- 3. Murray, S.C, Kendall, M, Boyd, K, Sheikh, A. (2005). “Illness Trajectories and Palliative Care”. BMJ, Vol. 330, 1007-1011.
- 4. Philippa, H. (2014). “The Bow Tie Model of 21st Century Palliative Care”. Journal of Painand Symptom Management. 47(1), 2-4.
- 5. Ateş, M. (2013). Sağlık Hizmetleri Yönetimi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- 6. Montagnini, M., Lodhi, M, Born, W. (2003). The Utilization of Physical Therapy in a Palliative Care Unit”. Journal of Palliative Medicine, 6(1), 11-17.
- 7. Puchalski, C., Ferrell, B., Virani, R., Otis-Green, S., Baird, P., Bull, J, et al. (2009). “Improving the Quality of Spiritual Care as a Dimension of Palliative Care: The Report of the Consensus Conference”. Journal of Palliative Medicine, 12(10), 885-904.
- 8. Demir, M. (2016). “Palyatif Bakım Etiği”. Yoğun Bakım Dergisi. 7(2). 62-66.
- 9. Meier, D.E. (2011). “Increased Access to Palliative Care and Hospice Services: Opportunities to Improve Value in Health Care”. A Multidisciplinary Journal of Population Health and Health Policy, 89(3). 343-380.
- 10. National Consensus Project for Quality Palliative Care (2018). Clinical Practive Guidelines for Quality Palliative Care.4thEdition. United States of America: National Coalition for Hospice and Palliative Care, 1-190.
- 11. American Society of Clinical Oncology (2017). Palliative Care Impoving Quality of Life for People with Cancer and Their Families.Web:https://www.cancer.net/sites/cancer.net/files/palliative_care.pdf
- 12. World Health Organization (2007). Palliative Care, Cancer Control, Library Cataloguing-in- Publication Data, 1-51.
13. Güdük, Ö, Güdük Ö. (2017) Palyatif Bakım Üniteleri Performansının Topsis Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 511-527.
- 14. Silbermann, M, Fink, R, Min, SJ, Mancuso, M, Brant, J, Hajjar, R. (2015). “Evaluating Palliative Care Needs in Middle Eastern Countries”. Journal of Palliative Medicine, 18(1), 18-25.
- 15. Özdemir, Ü, Taşcı, S. (2013). “Kronik Hastalıklarda Psikososyal Sorunlar ve Bakım”. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 57-72.
- 16. Oğuz, N.Y, Miles, S.H, Büken, N, Civaner, M. (2003). “End-of-Life Care in Turkey”. Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics, 12(3), 279-284.
- 17. Kıvanç, M.M. (2017). “Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetleri”. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(2), 132-135.
- 18. Sepúlveda, C, Marlin, A, Yoshida, T, Ullrich, A. (2002). “Palliative Care: The World Health Organization’s Global Perspective”. Journal of Pain and Symptom Management, 24(2), 91-96.
- 19. Gültekin, M, Özgül, N, Olcayto, E, Tuncer, A. M. (2010). “Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetlerinin Mevcut Durumu”. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 13(2), 1-6.
- 20. Elçigil, A. (2011). “The Current Status of Palliative Care in Turkey: A Nurse’s Perspective”. Journal of Pediatric Hematology/Oncology, 42(1), 70-72.
- 21. Kömürcü, Ş. (2011). “Current Status of Palliative Care in Turkey”. Journal of Pediatric Hematology/Oncology, Vol. 33, 78-80.
- 22. Hacıkamiloğlu, E, Utku, E. Ş, Çukurova, Z, Keskinkılıç, B., Topcu, İ., Gültekin, M. and Silbermann, M. (2015). “Community Palliative Care in Turkey: A Collaborative Promoter to a New Concept in the Middle East”. Journal of Public Health Management and Practice, 22(1), 81-88.
- 23. Utlu, G. (2015). Kanser Hastalarında Palyatif Bakım ve Destek Servisinde Narkotik Analjezik Kullanımı, Uzmanlık Tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği, İzmir, ss. 1-83.
- 24. Türkiye İstatistik Kurumu (2019a). Nüfus Projeksiyonları Raporu. Nüfus ve Demografik İstatistikleri.
- 25. Sağlık Bakanlığı (2015). Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge. Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığı, 1-9.
- 26. Sağlık Bakanlığı (2017). Kamu Hastaneleri İstatistik Raporu.Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü, 1-249.
- 27. Sağlık Bakanlığı (2019a). Verimlilik Karne Gösterge Kartları Raporu, Verimlilik ve Kalite Uygulama Daire Başkanlığı. (25.10.2019) Web: https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/23318,verimlilik-karnesi-gosterge-kartlari-rv-05-14pdf.pdf?0
- 28. Sağlık Bakanlığı (2019b).Palyatif Bakım Hizmetleri. Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü. (13.10.2019) Web: https://khgmozellikli.saglik.gov.tr/svg/palyatif.php?plaka=12
- 29. Türkiye İstatistik Kurumu (2019a). Nüfus İstatistikleri Raporu. Nüfus ve Demografik İstatistikleri