TFRS 9 FİNANSAL ARAÇLAR STANDARDININ TÜRKİYE’DE FAALİYETTE BULUNAN MEVDUAT BANKALARININ BEKLENEN KREDİ ZARARLARI ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2021, Sayı: 44, 371 - 391, 23.05.2021

Ebru Saygılı Seher Gören Yargı Pelin Mengi

https://doi.org/10.30794/pausbed.682511

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, TFRS 9 kapsamında yeni değer düşüklüğü modelinin bankaların finansal tablolarına olan etkisi ilk uygulama dönemi olan 2018 yılı için araştırılmaktadır. Bu kapsamda üç aşamalı değer düşüklüğü modelinde yer alan kredilerin beklenen zarar karşılıklarındaki değişimler incelenmektedir. Ayrıca yeni karşılıklar yönetmeliği kapsamındaki özel ve genel karşılıklardaki değişimler ile sektör bazlı kredi riskleri analiz edilmektedir. Sonuç olarak, standart kapsamında 2. aşamada yer alan krediler için daha fazla karşılık ayrılmasıyla araştırmaya konu olan 18 bankadan 12’sinde genel karşılıklarda bir artış gözlemlenmiştir. Bazı bankalarda özel karşılıkların ise belirgin bir şekilde arttığı tespit edilmiştir. Hizmet sektörüne yönelik kredi yoğunlaşması nedeniyle bu grupta yer alan kredilerden kaynaklanan risk yoğunlaşması belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı, Mevduat Bankaları, Değer Düşüklüğü Modeli, Beklenen Kredi Zararı

THE EFFECTS OF IFRS 9 FINANCIAL INSTRUMENTS STANDARD ON THE EXPECTED CREDIT LOSSES OF TURKISH DEPOSIT BANKS

Öz

This study explores the effects of the new impairment model, in IFRS 9, on the financial statements of deposit banks issued in 2018. In this respect, the changes in the provisions of the expected credit losses in three stages of the impairment model were analyzed. Further the study investigates the changes in specific and general provisions required by the new regulation and the industrial risks. As a result, the rise in the provisions of loans in the second stage has led to an increase in the general provisions of 12 out of 18 banks. There is a major rise in the specific provisions in some of the banks. Furthermore, the results of the analysis reveal that, due to the concentration of loans for the service sector, the risk intensification from the loans in this category has been identified.

Anahtar Kelimeler

IFRS 9 Financial Instruments Standard, Deposit Banks, Impairment Model, Expected Credit Loss

Kaynakça

• Akbank. (2018). 31 Aralık 2018 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar ile Bağımsız Denetim Raporu. (20.03.2019) https://www.akbank.com/tr-tr/Documents/3122018_Akbank_Konsolide_Finansal_Tablolar_ve_Dipnotlar.pdf.
• Albaraka. (2018). Albaraka Türk 2018 Faaliyet Raporu. (20.03.2019) https://www.albaraka.com.tr/assets/tr/pdf/yatirimci-iliskileri/Albaraka-Turk-2018-Faaliyet-Raporu.pdf.
• Aytürk, Y. (2016). “UFRS 9 Finansal Araçlar Kapsamında Yeni Değer Düşüklüğü Modeli ve Bankacılık Sektörüne Etkileri/New Impairment Model Within The Context Of IFRS 9 Financial Instruments And Its Effects On Banking Industry”, Mali Cözüm Dergisi, 26, 133.
• Avcı, G. (2016a). Bankacılık Sektöründe Beklenen 6 Değişiklik, https://www.finansgundem.com/haber/bankacilik-sektorunde-beklenen-6-degisiklik/1052787. (19.10.2018)
• Avcı, G. (2016b). IFRS 9 ve Basel III’ün Kredi Karşılıkları Yönünden Karşılaştırılması, The Future of Banking. https://thefutureofbanking.wordpress.com/2016/02/14/ifrs-9-basel-3-kredi-karsiliklari/. (19.10.2018)
• Avul, E. (2018). TFRS 9 Kapsamında Finansal Araçlara İlişkin Değer Düşüklüğü Karşılıkları ve Bankacılık Sektöründeki Uygulaması, Kamu Gözetimi Kurumu, https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/konferanssunumlari/1139/TBB_Sunum_28_subat.pdf. (10.10.2018)
• Biçer, S. Ö. (2016). Türkiye Finansal Raporlama Standartları Uyarınca Finansal Araçların Ölçümü Ve Muhasebeleştirilmesi, Muhasebe ve Denetim Dünyası. http://www.kgkuzder.org.tr/upload/files/4_Seyra_ozge_Bicer_132016.pdf. (11.05.2018)
• Düzenleme, B. ve Kurumu, D. (2006). Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. Ankara: Resmi Gazete (26333 sayılı). (01.05.2018) http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/11/20061101-9.htm.
• Düzenleme, B. ve Kurumu, D. (2016). Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Ankara: Resmi Gazete (29750 sayılı). (05.05.2018) http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/06/20160622-3.htm.
• Fidan, M. M. (2018). “IFRS 9 Finansal Araçlar Standardına Göre Satın Alındığında veya Oluşturulduğunda Kredi-Değer Düşüklüğüne Uğramış Finansal Varlık Yaklaşımı”, Maliye ve Finans Yazıları, 1/109, 233-258.
• Gökgöz, A. (2019). “TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı Çerçevesinde Ticari Alacaklara İlişkin Beklenen Kredi Zararlarının Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi”, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 5/2, 163-178.
• PWC. (2015). Yeni Finansal Araçlar Standardı Beklenen Kredi Zararı Nedir? (25.02.2018) https://www.pwc.com.tr/tr/services/ufrs/pdf/ufrs-9-beklenen-kredi-zararlari.pdf.
• PWC. (2015). Yeni Finansal Araçlar Standardı Finansal Sektörü Nasıl Etkileyecek? (25.02.2018) https://www.pwc.com.tr/tr/services/ufrs/pdf/ufrs-9-yayini-finansal-araclar-siniflandirma-ve-olcmet.pdf.
• Subramanyam, K.R. ve Wild, J. (2014). Financial Statement Analysis. 11. Baskı, McGrwan Hill.
• Taşkın, C. ve Turanlı, M. (2019). “TFRS 9 ve Temerrüt Olasılığı Modellemesi”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8/1, 273-284.
• TFRS 9 Finansal Araçlar. (2017). Finansal Araçlar. (02.05.2018) http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TFRS/TFRS_9_2017%20Surumu.pdf.
• Topuz, G. (2017). Banka ve Sigorta Şirketleri Vergi Hesabında TFRS 9 ve Hazine Genelgesi Etkisi. http://gorkemtopuz.com/banka-ve-sigorta-sirketleri-vergi-hesabinda-tfrs-9-ve-hazine-genelgesi-etkisi/. (13.05.2018)